REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola finansowa w jednostkach sektora finansów publicznych

Aneta Terlikowska-Bohaczek
Kontrola finansowa, jednotki sektora finansów publicznych
Kontrola finansowa, jednotki sektora finansów publicznych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W każdej jednostce sektora finansów publicznych winny funkcjonować takie mechanizmy kontroli operacji gospodarczych i finansowych, które pozwolą na pełne i rzetelne dokumentowanie i rejestrowanie wszystkich zachodzących operacji.

REKLAMA

Jednostki sektora finansów publicznych, zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885), mają obowiązek gospodarować przyznanymi im środkami w sposób celowy oraz oszczędny. Dokonywane przez nie wydatki winny gwarantować uzyskiwanie najlepszych efektów z danych nakładów, a wybrane metody i zaangażowane środki powinny służyć osiągnięciu założonych wcześniej celów. Zasady organizowania kontroli, w odniesieniu do procesów zachodzących w jednostkach budżetowych zawarte zostały w art. 68-71 ustawy, w dziale dotyczącym kontroli zarządczej oraz koordynacji kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych.

REKLAMA

Wprowadzenie do polskiego prawodawstwa koncepcji kontroli zarządczej, czyli modelu zarządzania menedżerskiego, ma swoje źródła w konieczności dostosowania się do rozwiązań funkcjonujących z powodzeniem w administracji publicznej krajów Unii Europejskiej. Tradycyjny, biurokratyczny model administracji stał się nieskuteczny w kontekście zaleceń instytucji europejskich, które nakazały Polsce wdrożenie takiej koncepcji kontroli wewnętrznej w administracji publicznej, która zawierałaby w sobie kryteria: skuteczności, wydajności, legalności oraz terminowości w zarządzaniu jednostką. Tak więc funkcjonująca przed 2009 rokiem koncepcja kontroli finansowej, zastąpiona została szerszym pojęciem – kontrolą zarządczą.

Zobacz także: Inwentaryzacja w jednostkach sektora finansów publicznych

W myśl art. 68 ustawy kontrola zarządcza to ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny oraz terminowy. Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie:

REKLAMA

- zgodności działania z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi,
- skuteczności i efektywności działania,
- wiarygodności sprawozdań,
- ochrony zasobów,
- przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania,
- efektywności i skuteczności przepływu informacji,
- zarządzania ryzykiem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawodawca zawarł w art. 69 ustawy delegację dla Ministra Finansów do opracowania wytycznych i standardów funkcjonowania kontroli zarządczej. Ogłoszony w dniu 16 grudnia 2009 r. Komunikat w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych zawiera 22 standardy pogrupowane w 5 kategoriach, tj.: środowisko wewnętrzne, zarządzanie ryzykiem, mechanizmy kontroli, informacja i komunikacja oraz monitorowanie i ocena. Standardem o charakterze stricte finansowym jest standard Nr 14 Szczegółowe mechanizmy kontroli dotyczące operacji finansowych i gospodarczych.

Zadaj pytanie: Forum

W myśl Ministra Finansów w każdej jednostce sektora finansów publicznych winny funkcjonować takie mechanizmy kontroli operacji gospodarczych i finansowych, które pozwolą na pełne i rzetelne dokumentowanie i rejestrowanie wszystkich zachodzących operacji. Jest to nawiązanie do art. 40 ustawy, mówiącego o szczególnych zasadach rachunkowości obowiązujących w sektorze publicznym. Zgodnie z nim, jednostki mają obowiązek ewidencjonować wszystkie etapy rozliczeń poprzedzające płatność dochodów i wydatków, w tym także zaangażowanie środków. Standard Nr 14 ma również związek z art. 54 ustawy, nakładającym na głównego księgowego jednostki obowiązek kontrolowania kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji finansowych i gospodarczych. Standard 14 mówi o tym, że wszelkie operacje finansowe winny być autoryzowane przez kierownika jednostki, bądź osoby przez niego upoważnione. Cytowana regulacja pozostaje w związku z art. 53 ustawy, zgodnie z którym to właśnie kierownik jednostki jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej.

Zgodnie z zaleceniem Ministra Finansów jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane są do wprowadzenia podziału kluczowych obowiązków dotyczących zatwierdzania, realizacji i rejestrowania operacji finansowych pomiędzy różnych pracowników. Służą temu funkcjonujące od lat różne poziomy kontroli finansowej, tj.:

- wstępna ocena celowości zaciągania zobowiązań: analiza potrzeb, określenie szacunkowej wysokości zobowiązania, zbadanie projektów dokumentów skutkujących zaciągnięciem zobowiązania oraz sprawdzenie jego zgodności z planem finansowym i harmonogramem;
- kontrola merytoryczna: sprawdzenie zgodności przedmiotu zamówienia z wnioskiem lub umową, kontrola jego ceny i jakości, oraz potwierdzenie wykonania dostawy lub świadczenia usług;
- kontrola formalno-rachunkowa: sprawdzenie czy dokumenty dotyczące operacji gospodarczej są zgodne z przepisami prawa oraz wolne od błędów rachunkowych;
- wstępna kontrola operacji gospodarczej: złożenie przez głównego księgowego jednostki podpisu, świadczącego o tym, że nie zgłasza on zastrzeżeń do dokonanej wcześniej przez właściwych pracowników oceny merytorycznej, formalnej i rachunkowej, oraz że zobowiązania mieszczą się w planie finansowym oraz harmonogramie, a jednostka posiada środki finansowe na ich pokrycie. 

Pozostałe standardy kontroli zarządczej określonej w Komunikacie Ministra Finansów (m.in. ochrona posiadanych zasobów, czy też bezpieczeństwo systemów informatycznych) również mają wpływ na jakość procesów kontroli finansowej. Pozytywnie wpływają na poprawę kompetencji zawodowych prawników, propagowanie postaw etycznych, doskonalenie struktur organizacyjnych oraz poprawę przepływu informacji. Służą skuteczniejszemu zarządzaniu finansami, co przekłada się wprost na zwiększenie efektywności administracji publicznej.

Polecamy serwis: Audyt i kontrola

Aneta Terlikowska–Bohaczek - główna księgowa jednostek sektora finansów publicznych, specjalista w zakresie rachunkowości budżetowej, trener szkoleń adresowanych do sektora finansów publicznych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wybory samorządowe 2024. 29 marca upływa ważny termin dla niepełnosprawnych i starszych wyborców

    Piątek to ostatni dzień, w którym wyborcy z niepełnosprawnością i osoby starsze mogą złożyć wniosek o głosowanie przez pełnomocnika w wyborach samorządowych.

    Jak stosować rozporządzenie o pracach domowych? Co jest jasne? Co budzi wątpliwości? [min B. Nowacka, 1 kwietnia 2024 r.]

    Wątpliwości dotyczą trzech definicji wykorzystanych w rozporządzeniu - nauczyciela i uczniowie nie mają wskazówek jak je rozumieć i stosować.

    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    REKLAMA

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    REKLAMA

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    REKLAMA