REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gmina podatnikiem podatku od nieruchomości

Mariusz Orliński
Marta Makosz
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
podatki, podatek od nieruchomości
podatki, podatek od nieruchomości
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Gmina będąc osobą prawną, może co do zasady być podatnikiem podatku od nieruchomości. Wątpliwości jednak powstają z uwagi na możliwość wystąpienia sytuacji, w której gmina jako osoba prawna będzie właścicielem nieruchomości i jednocześnie organem podatkowym pobierającym podatek.

REKLAMA

Gmina jako podatnik podatku od nieruchomości

Czy gmina będąc właścicielem nieruchomości i jednocześnie beneficjentem podatku od nieruchomości ma obowiązki podatnika na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych? Temat jest bardziej skomplikowany, niż na pierwszy rzut oka może się wydawać.

Zobacz wideoszkolenie: Zmiany w VAT 2015/2016 dla jsfp

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2014r., poz. 849 z późn. zm.) – dalej zwana „u.p.o.l.” podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne,
w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1)   właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;

2)   posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;

3)   użytkownikami wieczystymi gruntów;

4)   posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a)  wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub
z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

b)  jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.

Zobacz również: Gminy nie pobiorą podatku od samych siebie

REKLAMA

Powyższa regulacja potwierdza zatem, że gmina będąc osobą prawną, może co do zasady być podatnikiem podatku od nieruchomości. Wątpliwości jednak powstają z uwagi na możliwość wystąpienia sytuacji, w której gmina jako osoba prawna będzie właścicielem nieruchomości i jednocześnie organem podatkowym pobierającym podatek. Powstaje zatem szczególna regulacja prawnopodatkowa, bowiem jednocześnie ten sam podmiot występuje w roli podatnika, jak również beneficjenta wskazanego świadczenia publicznoprawnego. Obecnie obowiązujące przepisy wskazują, że w zakresie podatku od nieruchomości organem podatkowym jest odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości.

Niniejsze zagadnienie było przedmiotem analizy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach w sprawie o sygn. akt I SA/Gl 1019/11, w konsekwencji której zapadł wyrok w dniu 4 kwietnia 2012 r., w którym Sąd wskazał, że: „Należałoby zatem udzielić odpowiedzi na pytanie, czy w sytuacji, gdy gmina jest właścicielem nieruchomości i jednocześnie beneficjentem podatku od nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.(…) W rozwiązaniu tej kwestii pomocna będzie regulacja zawarta w art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. (…)Taka konstatacja przesądza o tym, że nieruchomości będące w zasobie nieruchomości gminnych, a więc de facto nieruchomości, które nie są wykorzystywane przez gminę czy to do prowadzenia działalności, czy też udostępnione innym podmiotom na podstawie umowy, czy też wreszcie będące we władaniu innych jednostek bez tytułu prawnego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Regulacja zawarta w § 2 pkt 2 lit. b - w ocenie Sądu - nie narusza prawa, gdyż stanowi uszczegółowienie art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. poprzez wyprowadzenie normy z tego przepisu na zasadzie a contrario tj. skoro nieruchomości stanowiące własność gminy podlegają opodatkowaniu na zasadzie określonej w tym przepisie, to nieruchomości nieobjęte tą normą, a stanowiące własność gminy nie podlegają opodatkowaniu wszak ani jednostka samorządu terytorialnego, ani też Skarb Państwa nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości, a to oznacza, że nie przysługuje mu przymiot podmiotu podatkowego. Skoro zatem Gminie przysługuje prawo własności nieruchomości lub ich części, a te nie zostały oddane w posiadanie innego podmiotu na zasadzie określonej w art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. to określenie "gminne" użyte w § 2 pkt 2 lit. b oznacza, wchodzące w skład gminnego zasobu nieruchomości -
a to z kolei oznacza, zwolnione z opodatkowania jako własność jednostki samorządu terytorialnego. Ujmując rzecz inaczej, jeżeli nieruchomość stanowi własność gminy i nie jest w posiadaniu innego podmiotu, który podlega opodatkowaniu na zasadzie określonej w art. 3 ust. 4 u.p.o.l. - to nieruchomość taka jako własność jednostki samorządu terytorialnego nie podlega opodatkowaniu i wchodzi w skład zasobu nieruchomości - w badanym przypadku gminnego zasobu nieruchomości.

Zobacz również: Odliczenie VAT przy nabyciu lub wytworzeniu nieruchomości

REKLAMA

W tym zatem konkretnym przypadku nie jest zasadne utożsamianie sformułowanie "gminne" z podmiotem podatkowym, a to z tej przyczyny, że gmina - w odniesieniu do nieruchomości stanowiących jej własność nie jest podatnikiem/podmiotem obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości. Rozwiązanie to jest logiczną konsekwencją przysługującego Gminie prawa własności. Nie do pogodzenia bowiem z porządkiem prawnym byłoby przyjęcie poglądu, że właściciel jakim jest Gmina podlega obowiązkowi podatkowemu, w zakresie podatku, którego jest beneficjentem. Przyjęcie zasadności takiego stanowiska przesądzałoby o konieczności opodatkowania nieruchomości wchodzących w skład gminnego zasobu nieruchomości, a więc opodatkowania "samej siebie" jako właściciela nieruchomości.”

Jednakże wskazać należy, że pogląd wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w powyższej sprawie, spotkał się z dużą dezaprobatą w doktrynie, a ostatecznie również Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt II FSK 1756/12 rozstrzygnął sprawę odmiennie, orzekając w następujący sposób: „Gmina jest osobą prawną, której przysługuje własność i inne prawa rzeczowe (art. 165 ust. 1 Konstytucji RP, art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym). Jest w związku z tym jednym z podatników, wymienionych w art. 3 ust. 1 u.p.o.l. (por. też pogląd wyrażony w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 sierpnia 2008r., II FSK 906/06, CBOSA). Powołany przepis nie wyłącza jej z opodatkowania podatkiem od nieruchomości, a jedynie wskazuje, kiedy obowiązek podatkowy może spoczywać na posiadaczu (także zależnym), władającym jej nieruchomościami. Gdyby gminie przysługiwało zwolnienie podmiotowe w stosunku do wszystkich jej nieruchomości, zbędna byłaby m.in. regulacja zawarta w art. 2 ust. 2 pkt 3 u.p.o.l. Zgodnie z tym przepisem zwolnione od opodatkowania są nieruchomości bądź ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich.”

Omawiany wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w sprawie o sygn. akt I SA/Gl 1019/11 był również tematem rozważań w komentarzu autorstwa Wojciecha Morawskiego
i Tomasza Brzezickiego, w którym wskazano, że: „trudno jest podzielić stanowisko sądu wyrażone w przytoczonym orzeczeniu. Sąd w jego uzasadnieniu w zasadzie opiera się tylko na przepisie art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l., nie rozważając ogólnych zasad dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Wydaje się, że argumentacja oparta na regulacji, która ma charakter szczególny, nie jest wystarczająca dla uznania braku obowiązku podatkowego gminy w podatku od nieruchomości. Należy bowiem zauważyć, że przepis art. 3 ust. 1 pkt 4 u.p.o.l. przewiduje sytuacje, w których obowiązek podatkowy ciąży na innych podmiotach niż właściciel, użytkownik wieczysty czy posiadacz samoistny. Powyższy przepis nie wspomina natomiast o tym, że Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego zostały zwolnione z obowiązku podatkowego. W powyższym zakresie wydaje się, że stanowisko sądu nie znajduje normatywnego potwierdzenia. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której gmina jest właścicielem nieruchomości znajdujących się na obszarze innej gminy. W takim przypadku nie istniałby konflikt interesów pomiędzy gminą, która byłaby beneficjentem podatku od nieruchomości, oraz gminą (osobą prawną) będącą właścicielem nieruchomości.”

Również istotne w niniejszej sprawie było stanowisko Ministerstwa Finansów przedstawione 26 stycznia 2012r. na posiedzeniu Sejmu przez Pana Macieja Grabowskiego, które również stanowiło opozycję do poglądu prezentowanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, w sprawie o sygn. akt I SA/Gl 1019/11. W ocenie Ministerstwa Finansów zasada, by nie dopuszczać do tożsamości podmiotów, nie została w prawie podatkowym wyrażona wprost. W związku z tym możliwa jest sytuacja, aby gminny organ podatkowy występujący jako podmiot prawa publicznego pobierał podatek od gminy jako podmiotu cywilnoprawnego, w tym przypadku właściciela nieruchomości. Jednakże należy mieć na uwadze, że wskazane stanowisko Ministerstwa Finansów nie stanowi interpretacji w rozumieniu art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), lecz jest opinią w konkretnej sprawie, która ma charakter kierunkowy.

Podobnie w odpowiedzi na pismo jednego z burmistrzów polskich miast Ministerstwo Finansów poinformowało w dniu 25 czerwca 2013r. (L/LS/833/50/SIA/13/RD), iż: gmina jest podatnikiem podatku od nieruchomości w zakresie nieruchomości stanowiących jej własność: nieprzekazanych w posiadanie innym podmiotom i niepodlegających wyłączeniu lub zwolnieniu z opodatkowania na podstawie ustaw z dnia 12 stycznia 1991r.  o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010r., Nr 95, poz. 613, z późn. zm.) lub na mocy uchwał rad gmin. Stanowisko to wynika z art. 3 ust. 1 ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który ustanawia regułę, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży na właścicielu (posiadaczu samoistnym) nieruchomości lub obiektów budowlanych oraz użytkowniku wieczystym gruntów. Natomiast w przypadku nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego podatnikami są ich posiadacze, zarówno , jeśli posiadanie wynika z umowy z umowy zawartej z właścicielem lub z innego tytułu prawnego i wówczas, gdy jest bezumowne. Przeniesienie obowiązku podatkowego na posiadacza nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa jest odstępstwem od reguły, że podatnikiem jest właściciel/samoistny posiadacz, wieczysty użytkownik nieruchomości. Biorąc pod uwagę powyższe należy skonstatować, że w przypadku nieruchomości będących własnością jednostek samorządu terytorialnego podatnikiem staje się aktualny posiadacz, natomiast jeśli nadal znajdują się one we władaniu właściciela podatnikiem jest ten właściciel. W konsekwencji powyższego gmina jest zobowiązana do zapłaty podatku od nieruchomości od stanowiących jej własność nieruchomości, które nie zostały przekazane w posiadanie innym podmiotom i nie podlegają wyłączeniu lub zwolnieniu z opodatkowania na podstawie ustawy regulującej opodatkowanie tym podatkiem lub na mocy uchwał rad gmin. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie przewiduje bowiem wyłączenia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości dla gmin. Jednakże i w tym przypadku wyrażona przez Ministerstwo Finansów opinia nie stanowi interpretacji w rozumieniu art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.).

Także Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych wskazuje, że obecne rozwiązanie w którym gmina jako beneficjent podatku od nieruchomości jest jednocześnie z tego tytułu zobowiązana, winno zostać przeanalizowane pod względem celowości i zasadności. Obecnie bowiem gminy są zobowiązane do wypełniania i składania deklaracji podatkowej, jak również obliczania podatku i w konsekwencji jego zapłaty. Natomiast jak wynika ze sprawozdania RIO, wypełnienie i składanie deklaracji jest biurokratycznym obowiązkiem, który nie ma bezpośredniego uzasadnienia ekonomicznego dla budżetu gminy. Ponadto literatura przedmiotu nie podaje merytorycznego uzasadnienia dla istnienia obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości dla gmin. W związku z powyższym KR RIO wnioskowała o wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zapisu wzorowanego na art. 3a pkt 2 ustawy o podatku rolnym, znoszącego obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w stosunku do gminy.

Temat zniesienia zobowiązania podatkowego gminy jako płatnika podatku od nieruchomości był przedmiotem wielu analiz, a w konsekwencji niejednokrotnie podejmowano próby zmian
 regulacji w tym zakresie. W dniu 2 września 2014r. do Kancelarii Senatu – Biura Komunikacji Społecznej  wpłynęła petycja, aby podjąć inicjatywę ustawodawczą w celu zniesienia dla gmin obowiązku podlegania podatkowi od nieruchomości wynikającego z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Autor petycji – wójt gminy Ostrów Mazowiecka Waldemar Brzostek uważa, że obecna konstrukcja przepisów podatkowych prowadzi do paradoksalnej sytuacji, gdy zobowiązanie podatkowe gminy wyraża się w zobowiązaniu do zapłacenia na swoją rzecz podatku z mienia stanowiącego własność gminy. W uzasadnieniu powołuje się na przedłożone Sejmowi i Senatowi stanowisko Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych zawarte w „Sprawozdaniu Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z działalności RIO i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego za 2013r.”

Istotnym jest również fakt, że obecnie prowadzone są prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który został przedstawiony przez Pana Michała Seweryńskiego przewodniczącego Senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Wskazany projekt ma na celu realizację postulatu zawartego w petycji skierowanej do Senatu przez wójta gminy Ostrów Mazowiecka. Projekt nowelizacji ustawy został 12 czerwca 2015 r. przegłosowany przez Senat. Wskazany projekt ustawy wprowadza zwolnienie podmiotowe w podatku od nieruchomości dla gminy, na obszarze której położona jest nieruchomość, z wyłączeniem nieruchomości zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Potrzeba wprowadzenia zwolnienia sprowadza się do wyeliminowania tych przypadków, w których gmina występująca jako podmiot prawa publicznego, pobiera podatek od „siebie samej”, czyli gminy jako podmiotu cywilnoprawnego (właściciela nieruchomości). Za słuszne przyjąć należy stanowisko wyrażone w Sprawozdaniu Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z działalności RIO i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego za 2013 r. (przywołane przez autora petycji), zgodnie z którym podleganie obowiązkowi podatkowemu w podatku od nieruchomości przez gminę będącą jednocześnie beneficjentem tego podatku, nie jest ani uzasadnione ani celowe. Taka konstrukcja przepisów prowadzi bowiem do paradoksalnej sytuacji, w której zobowiązanie podatkowe gminy wyraża się w zobowiązaniu jej do zapłacenia, na swoją rzecz, podatku, z mienia stanowiącego jej własność.

Ponadto wskazano, że obecny stan w dziedzinie, która winna zostać unormowana, zgodnie z informacjami przekazanymi przez Ministra Finansów kształtuje się w ten sposób, że część gmin opłaca podatek z tytułu posiadania nieruchomości, część zaś zwalnia z podatku posiadane nieruchomości na mocy uchwały rady gminy (zgodnie z art. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Jak dalej bowiem wskazuje Minister Finansów, niektóre gminy uważają, że nie są podatnikami podatku od nieruchomości, a tym samym nie odprowadzają stosownego podatku, ani nie wprowadzają zwolnień podatkowych dla posiadanego mienia.

Projekt ustawy wprowadza nowe zwolnienie podmiotowe. Zwalnia od podatku od nieruchomości gminę, z zastrzeżeniem, ze zwolnienie nie dotyczy nieruchomości zajętych na działalność gospodarczą oraz, że obejmuje jedynie nieruchomości znajdujące się na terenie gminy właściwej do poboru podatku. Zwolnione z podatku zostaną te nieruchomości stanowiące własność gminy, które nie zostały przekazane w posiadanie innym podmiotom niż gmina. W przypadku przekazania przez gminę nieruchomości w posiadanie zależne, podatnikiem, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, będzie posiadacz zależny nieruchomości (podatnikiem będzie także posiadacz zależny nieruchomości, jeśli posiada nieruchomość bez tytułu prawnego – art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Skutkiem przyjęcia planowanych rozwiązań będzie zniesienie obowiązku płacenia podatku „samemu sobie” przez gminy – w zakresie nieruchomości znajdujących się w ich posiadaniu, które nie są przeniesione w posiadanie zależne, m.in. dróg wewnętrznych. Drogi wewnętrzne, w odróżnieniu od dróg publicznych nie korzystają bowiem z wyłączenia z zakresu opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Ministerstwo Finansów odnosząc się do przedstawionej propozycji zmian, wskazuje że co do zasady stanowi ona realizację zamierzonego celu, wskazanego w uzasadnieniu, niemniej propozycja ta wymaga modyfikacji. Celem niniejszej modyfikacji jest uniknięcie zarzutu naruszenia zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Wątpliwości, o jakich mowa, dotyczyć będą użytego w zaproponowanym przepisie zakresu pojęcia „gmina”. Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r, poz, 885, z późn. zm.) sektor finansów publicznych tworzą m.in. jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki (art. 9 pkt 2), a także jednostki budżetowe (art. 9 pkt 3), samorządowe zakłady budżetowe (art. 9 pkt 4), państwowe i samorządowe instytucje kultury (art. 9 pkt 13) oraz inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego (art. 9 pkt 14). Na gruncie ustawy o finansach publicznych nie budzi wątpliwości, że gmina jest odrębną od innych - w tym samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych - jednostką sektora finansów publicznych. Natomiast odnosząc się do zagadnienia oceny skutków finansowych proponowanej regulacji, należy zauważyć, że jak pokazuje praktyka, część gmin opłaca podatek z tytułu posiadania nieruchomości, część zwalnia posiadane nieruchomości na mocy uchwały rady gminy, niektóre zaś gminy uważają, że nie są podatnikiem podatku od nieruchomości i z tego względu nie wprowadzają zwolnień podatkowych dla posiadanego mienia. Tym samym nieruchomości gminne nie zawsze są wykazywane w potencjalnych dochodach z podatku od nieruchomości. W związku z powyższym Ministerstwo Finansów zgłasza chęć współpracy w niniejszej sprawie.

Polecamy serwis: Finanse

W zakresie omawianego projektu zmian wypowiedział się również m.in. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego: „zauważyć należy, że projektowane zwolnienie obejmuje „przedmiot opodatkowania” niezajęty na działalność gospodarczą. W świetle zaś art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nieruchomości lub obiekty budowlane. Z kolei w uzasadnieniu projektu wskazuje się, że wprowadzane zwolnienie ma dotyczyć nieruchomości położonych na obszarze danej gminy, z wyłączeniem nieruchomości zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Wobec powyższego niezbędne zatem jest ujednolicenie terminologii zastosowanej w projekcie oraz jego uzasadnieniu. Prawodawca może bowiem, zależnie od własnego wyboru, zwolnienie podatkowe ograniczyć tylko do nieruchomości, albo też objąć nim zarówno nieruchomości, jak i obiekty budowlane. Wynika to wprost z istniejących już zwolnień, które raz dotyczą tylko nieruchomości lub ich części, a innym razem odnoszą się do wszystkich przedmiotów opodatkowania (por. art. 7 ust. 2 pkt 1-5a ww. ustawy). W konsekwencji zwolnienie o szerszym charakterze może odnosić się do „gminy, w zakresie położonych na jej obszarze przedmiotów opodatkowania niezajętych na działalność gospodarczą". Natomiast w ujęciu węższym dotyczyć może „gminy, w zakresie położonych na jej obszarze nieruchomości niezajętych na działalność gospodarczą". Wybór jednej z określonych wyżej opcji powinien znaleźć odzwierciedlenie w dostosowanym do niego uzasadnieniu, tworząc z nim spójną całość.”

Podsumowując powyższe, przywołany w niniejszej opinii wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie o sygn. akt II FSK 1756/12 jak również wyroki NSA z dnia 15 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK 1755/12 i II FSK 1756/12, wskazują, że na gminie jako właścicielu może ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w zakresie tych nieruchomości (tj.: gruntów oraz budynków lub ich części), które położone są na jej obszarze. W takim przypadku gmina od nieruchomości nieoddanych w posiadanie zależne pobiera więc podatek „od samej siebie”, będąc z jednej strony wierzycielem publicznoprawnym, a z drugiej podatnikiem, czyli „własnym" dłużnikiem.

W świetle powyższego w sytuacji, gdy Gmina do tej pory nie uregulowała podatku z tytułu tego rodzaju nieruchomości, winna dokonać stosowną korektę deklaracji. wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

Kontrowersje budzi również możliwość wystąpienia o indywidualną interpretację prawa podatkowego w opisywanej sytuacji, bowiem zgodnie z treścią art. 14j ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2015r., poz. 613, z późn. zm.) – dalej zwana w skrócie „o.p.” właściwy jest odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta. W tym miejscu powstaje jednak zasadnicze pytanie, czy wójt (burmistrz, prezydenta miasta) może udzielać interpretacji indywidualnych na złożony przez samego siebie (w imieniu gminy) wniosek? Na powyższe pytanie twierdząco odpowiedział prawnik i doradca podatkowy Pan Tomasz Krywan wskazując, że wójt gminy może udzielać interpretacji indywidualnych na złożony przez samego siebie (w imieniu gminy) wniosek, a ponadto gmina uzyskująca taką interpretację indywidualną jest chroniona na zasadach ogólnych : „wśród przepisów określających zasady wydawania interpretacji indywidualnych nie ma przepisu wyłączającego właściwość wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) do wydawania interpretacji indywidualnych na własny wniosek. W szczególności wskazać należy, że przewidujący stosowanie szeregu przepisów o.p., tj. art. 14h o.p., nie przewiduje odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących wyłączania organów podatkowych (przewiduje jedynie odpowiednie stosowanie art. 130 o.p., tj. przepisu dotyczącego wyłączania pracownika organu podatkowego).”

Niezależnie od powyższego absurdalnego wniosku, zgodnie z którym gmina jest zarówno właścicielem nieruchomości i jednocześnie beneficjentem podatku od nieruchomości ,
a w konsekwencji winna zapłacić zaległy podatek, dokonać korekty (jeśli do tej pory nie opłacała stosownego podatku) i dla rozwiania wszelkich wątpliwości ma możliwość wystąpienia o wydanie interpretacji prawa podatkowego będąc „sędzią we własnej sprawie” – wskazać należy na pojawiające się kolejne wątpliwości podczas analizy podstawowego pojęcia jakim jest art. 4 o.p. określający czym jest obowiązek podatkowy tj. obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Czy zatem w takim przypadku aby na pewno mamy do czynienia z obowiązkiem podatkowym? Również poddając analizie treść art. 6 o.p. definiującego podatek jako publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej, trudno w tej sytuacji jednoznacznie uznać, np. że owa nieodpłatność występuje, skoro gmina pozyskuje z tego tytułu stosowne środki. Podobnie na uwagę zasługuje treść art. 5 o.p., zgodnie z którym zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego podatku w wysokości, terminie oraz miejscu określonym w przepisach prawa podatkowego. Zastanowić się bowiem należy nad istotą stosunku prawnopodatkowego, tj. zaistnieniem dwóch koniecznych, odrębnych elementów jakim jest podatnik jako dłużnik oraz organ podatkowy jako wierzyciel. Jak podkreśla Urząd Kontroli Skarbowej w naszym przypadku po jednej stronie występuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) w roli organu wykonawczego gminy, natomiast po drugiej stronie pojawia się gmina jako jednostka samorządu terytorialnego. Taki stan rzeczy wydaje się kłócić z celem i istotą obowiązku podatkowego i podatku jako daniny publicznej określonych we wskazanych art. 4 i 6 o.p.

Polecamy serwis: Podatki i opłaty

Mariusz Orliński

Adwokat, wspólnik Kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy. Specjalista w zakresie prawa podatkowego oraz karnego (szczególnie karnego skarbowego). Posiada kilkunastoletnie doświadczenie w przeprowadzaniu procesów restrukturyzacyjnych spółek prawa handlowego w celu zapewnienia optymalizacji podatkowej prowadzonej działalności. Zasiada w radach nadzorczych spółek prawa handlowego oraz radach fundacji. Członek Rady Podatkowej przy PKPP Lewiatan. Pełnomocnik w wielu wygranych procesach z zakresu prawa podatkowego, celnego i ubezpieczeniowego (ZUS), a także karnego skarbowego, zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób fizycznych.

Marta Mikosz

Specjalista z zakresu prawa podatkowego. Związana z Kancelarią Ślązak, Zapiór i Wspólnicy, gdzie jest odpowiedzialna za bieżącą obsługę klientów, w szczególności w zakresie związanym z prowadzeniem postępowań podatkowych oraz administracyjnych, a także w ramach kontroli podatkowej i skarbowej.

Autorka bloga na temat zmian, obowiązków oraz uprawnień, a przede wszystkim możliwości, jakie daje prawo podatkowe osobom prawnym i fizycznym – www.opodatkowany.pl 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    REKLAMA

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    REKLAMA

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    Kiedy wyniki wyborów samorządowych? Szefowa KBW o możliwym terminie

    Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak ocenia, że zbiorcze wyniki głosowania w wyborach samorządowych mogłyby być ogłoszone w środę 10 kwietnia. 

    REKLAMA