REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dokumentacja podatkowa spółek komunalnych

Mikołaj Jabłoński
podatki
podatki
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawie każdy prezes zarządu spółki komunalnej, główna księgowa czy dyrektor finansowy słyszeli o dokumentacji podatkowej. Jedni zdecydowali się na jej sporządzenie, drudzy nie. Czy słusznie? Praktyka wskazuje, że zaniechanie w tym zakresie może rodzić poważne konsekwencje finansowe.

Doświadczenie pokazuje, że organy podatkowe nie oszczędzają spółek komunalnych. Świetnym tego przykładem jest sprawa, która ostatecznie trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (nieprawomocny wyrok WSA w Krakowie z 24 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 749/15). Sprawa dotyczyła dochodu doszacowanego przez organy podatkowe za dwa lata podatkowe. Na skutek doszacowania dochodu zobowiązanie podatkowe wzrosło o ponad 1,7 mln zł. Jak doszło do doszacowania? Spółka prowadziła działalność w zakresie wydobycia i produkcji wyrobów z piaskowca magurskiego, z wykorzystaniem gruntów dzierżawionych od gminy. W toku kontroli okazało się, że stawki za dzierżawę 1 m2 gruntu należnego gminie istotnie rosły w każdym roku pomiędzy 2008 a 2011 rokiem. Organy podatkowe stwierdziły, że cena stosowana przez spółkę i gminę jest znacznie wyższa niż przeciętna cena stosowana przez podmioty niezależne. W konsekwencji organy uznały, że w transakcji doszło do przerzucenia dochodu na gminę, która, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: updop), jest zwolniona z podatku dochodowego. W związku z tym organy podatkowe doszacowały dodatkowy dochód spółce za lata 2010–2011, a zobowiązanie podatkowe za te okresy wyniosło łącznie ok. 1,7 mln zł. WSA w Krakowie oddalił skargę spółki.

REKLAMA

Polecamy produkt: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Co istotne, przed jeszcze wyższym zobowiązaniem podatkowym, ustalonym według stawki podatku 50%, uchroniła spółkę dokumentacja podatkowa. W przeciwnym razie jej zobowiązanie podatkowe przekroczyłoby 4 mln zł.

Dokumentacja podatkowa

Podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami, w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 updop, mają obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji (art. 9a ust. 1 updop). Dokumentacja powinna obejmować m.in:

1) określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,

3) metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji.

Podmiotami powiązanymi, w rozumieniu art. 11 ust. 4 pkt 1 updop, są m.in. spółka kapitałowa i jej udziałowiec (osoba prawna, np. gmina lub inna spółka) posiadająca udział w kapitale tej spółki kapitałowej. Przy czym przez posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu należy rozumieć sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5% (art. 11 ust. 5a updop).

Te regulacje dotyczą podmiotów powiązanych, wśród których są również jednostki samorządu terytorialnego oraz spółek, których udziałowcami są samorządy.

REKLAMA

Gmina posiada osobowość prawną (art. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; dalej: u.s.g.). Oznacza to, że jeśli spółka kapitałowa świadczy usługi na rzecz swojego udziałowca, którym jest gmina, lub sprzedaje gminie towary, to jest to transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi. Podobnie jest w przypadku gmin. Jeśli zawierają one transakcje z podmiotem powiązanym, np. ze spółką kapitałową, w której posiadają np. 100% udziałów, to wówczas podlegają tym samym obowiązkom ustawowym (art. 9a ust. 1 updop) dotyczącym sporządzania dokumentacji podatkowych cen transferowych, co pozostali podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych.

Sam fakt istnienia takich powiązań nie jest wystarczający dla powstania obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Obowiązek ten obejmuje bowiem wyłącznie transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

● 100 tys. euro – jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7 updop, albo

● 30 tys. euro – w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

● 50 tys. euro – w pozostałych przypadkach.

Wyrażone w euro wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski, obowiązującym w ostatnim dniu roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy, w którym została zawarta transakcja (umowa) objęta obowiązkiem sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Polecamy serwis: Podatki i opłaty


Skutki braku dokumentacji

REKLAMA

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnicy mają obowiązek przedłożenia dokumentacji cen transferowych, w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia żądania tej dokumentacji przez te organy (art. 9a ust. 4 updop). W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się przy tym, że podatnik powinien mieć dokumentację sporządzoną wcześniej (w okresie realizacji transakcji), a nie dopiero przygotowywać ją w momencie, gdy organ podatkowy wystąpi z żądaniem jej otrzymania (por. wyrok WSA w Warszawie z 5 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1728/07).

Brak takiej dokumentacji i nieprzedstawienie jej w terminie siedmiu dni skutkuje (zgodnie z art. 19 ust. 4 updop) szacowaniem dochodów z transakcji zgodnie z art. 11 updop i opodatkowaniem ewentualnej różnicy między dochodami deklarowanym a oszacowanym sankcyjną stawką podatku w wysokości 50%.

Brak sporządzenia dokumentacji cen transferowych w terminie skutkować może również odpowiedzialnością cywilnoprawną członków zarządu wobec spółki, pod warunkiem wykazania szkody oraz związku przyczynowego pomiędzy tą szkodą a nieprzygotowaniem w terminie dokumentacji cen transferowych.

Zobacz również: Rewolucyjne zmiany rozliczeń VAT po wyroku TSUE

Wyłączenie obowiązku sporządzania dokumentacji

Aktem wykonawczym do regulacji updop w zakresie dokumentacji cen transferowych jest rozporządzenie Ministra Finansów z 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (dalej: rozporządzenie w sprawie dokumentacji). Regulacja ta odnosi się do sposobu szacowania dochodów podatników kontrolowanych przez urzędy kontroli skarbowej (urzędy skarbowe). Podmiotami, do których stosuje się przepisy tego rozporządzenia, są podatnicy, w szczególności spółki kapitałowe (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne).

Na podstawie § 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie dokumentacji, wyłączona jest możliwość zastosowania jakiegokolwiek przepisu tego rozporządzenia przez te podmioty, które ustalają cenę transakcji lub sposób jej określenia na podstawie ustawy i wydanego na jej podstawie aktu normatywnego. W konsekwencji w takich przypadkach nie ma również obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 kwietnia 2014 r., zn. ILPB4/423-81/14-3/MC).

Przykładowe usługi oraz akty normatywne, na podstawie których usługi te podlegają wyłączeniu z określenia w drodze szacowania dochodów, to:

1) dostawa wody i odbiór ścieków – ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków,

2) dostawa ciepła – ustawa z 10 kwietnia1997 r. – Prawo energetyczne,

3) pobieranie prowizji za inkaso opłaty targowej – u.s.g. oraz ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,

4) usługa zarządzania cmentarzem komunalnym – u.s.g. oraz ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

Zwolnienie ze stosowania przepisów rozporządzenia w sprawie dokumentacji nie zwalnia podatników z obowiązku ustawowego sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych, jeśli wartość innych transakcji, dla których cena nie jest regulowana przez ustawę, przekroczy równowartość 30 tys. euro w ciągu roku podatkowego.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że w stosunku do usług, dla których cenę transakcji lub sposób jej określenia ustala się na podstawie ustawy i wydanego na jej podstawie aktu normatywnego, nie tylko nie ma obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych, ale również wartości tych usług (transakcji) nie uwzględnia się w wartości transakcji nieobjętych obowiązkiem transakcji na podstawie § 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie dokumentacji. W tym kontekście należy przypomnieć interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 grudnia 2012 r. (zn. ILPB4/423-325/12-2/DS.), w której, odnosząc się do kwestii ustalania wartości usług świadczonych pomiędzy spółką a jej udziałowcem (gminą), stwierdzono, że „spółka postępuje prawidłowo nie uwzględniając w łącznej kwocie wymagalnych w roku podatkowym świadczeń, która rodziłaby obowiązek sporządzania dokumentacji dla cen transferowych, transakcji, których ceny są regulowane przez taryfę dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, taryfę dla ciepła i uchwały Rady Miasta i Gminy, biorąc wyłącznie pod uwagę transakcje, dla których stosuje się cennik Spółki. Jeżeli wartość tych ostatnich świadczeń za rok ubiegły nie przekroczyła 30.000 EUR, Spółka nie była zobowiązana do sporządzania dokumentacji cen transferowych w tym zakresie”.

Znaczenie dokumentacji podatkowej

Dokumentacja podatkowa ma za zadanie przede wszystkim uzasadnić stosowane ceny w obrocie między podmiotami powiązanymi. W przypadku spółek komunalnych dotyczyć to będzie transakcji z gminą lub inną spółką komunalną tej samej gminy. Jak pokazał przykład sprawy rozstrzygniętej przed WSA w Krakowie, transakcje te również są przedmiotem zainteresowania organów podatkowych. Co prawda, w tamtym przypadku zakwestionowana została cena transakcyjna, jednak dzięki posiadanej dokumentacji podatkowej spółka uniknęła konieczności zapłaty podatku obliczonego według wyższej stawki (50%). Dokumentacja podatkowa spełniła więc pośrednio swoją funkcję ochronną.

MIKOŁAJ JABŁOŃSKI

radca prawny, doradca podatkowy

PODSTAWY PRAWNE

● ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 139; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1893)

● ustawa z 10 kwietnia1997 r. – Prawo energetyczne (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 2365)

● art. 6 ust. 1 pkt 6, art. 9a ust. 1 i 4, art. 11, art. 19 ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 851; ost. zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 68)

● ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 849; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

● art. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

● ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2126)

● § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1186)

Polecamy serwis: Finanse

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Bon energetyczny to jednorazowe świadczenie. Rząd nie da każdego miesiąca wsparcia osobom nie mającym pieniędzy na prąd?

    Znamy pierwsze szczegóły dofinansowania od rządu dla osób, które będą miały kłopoty po podwyżce cen prądu. Nosi nazwę "bon energetyczny". Niestety to jednorazowe świadczenie, a nie stała pomoc dla osób ubogich.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    REKLAMA

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    Kiedy wyniki wyborów samorządowych? Szefowa KBW o możliwym terminie

    Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak ocenia, że zbiorcze wyniki głosowania w wyborach samorządowych mogłyby być ogłoszone w środę 10 kwietnia. 

    REKLAMA

    W Wielki Piątek 29 marca 2024 r. część urzędów będzie nieczynna

    W piątek nie w każdym urzędzie załatwimy sprawę. Warto zatem wcześniej sprawdzić jak w tym dniu będą pracowały poszczególne instytucje.

    Karta Rodziny Wojskowej 2024

    Karta Rodziny Wojskowej 2024 - dla kogo i jakie ulgi będzie obejmowała? Kiedy można spodziewać się projektu ustawy zapowiadanej przez Ministra Obrony Narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza?

    REKLAMA