REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gminy o specjalnym statusie

Maciej J. Nowak
Prawo /Fot. Fotolia
Prawo /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Niektóre gminy mają przyporządkowane dodatkowe zadania o szczególnym charakterze. Ich ustrój w części określają odrębne ustawy.

Obecnie w coraz większym stopniu preferowane jest modyfikowanie roli jednostek samorządu terytorialnego (JST). Sprowadza się to do realizacji konkretnych zadań przez samorząd przy jednoczesnym możliwie szerokim włączaniu do tego procesu przedstawicieli innych podmiotów. Dlatego też najprawdopodobniej wzrośnie rola i znaczenie gmin, w ramach których znajdują się tereny pod różnymi względami specyficzne (o specyficznych właściwościach) lub też gmin, w których zarządzanie podlegać będzie dodatkowym kryteriom i uwarunkowaniom. O tym wszystkim należy pamiętać przy analizie treści art. 38 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zgodnie z którym specyfikę ustroju gmin, które wykonują zadania o szczególnym charakterze, określają odrębne ustawy. W doktrynie wyróżnia się w tym kontekście trzy rodzaje gmin o szczególnym charakterze:

REKLAMA

1) miasto stołeczne Warszawa,

2) gminy uzdrowiskowe oraz gminy posiadające status obszaru ochrony uzdrowiskowej,

3) gminy górnicze.

Redakcja poleca: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Warszawa stanowi nie tylko miasto na prawach powiatu, lecz także ma przyporządkowane dodatkowe zadania wynikające ze stołecznego charakteru miasta. Zapewnia więc warunki niezbędne do funkcjonowania naczelnych i centralnych organów państwa, obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, organizacji międzynarodowych, przyjmowania delegacji zagranicznych oraz funkcjonowania urządzeń publicznych o charakterze infrastrukturalnym, mających znaczenie dla stołecznych funkcji miasta. W odróżnieniu od innych miast, w Warszawie istnieje też obowiązkowy (a nie fakultatywny) podział na dzielnice.

Z kolei statut uzdrowiska nadawany jest przez Radę Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia. Uzdrowisko musi cechować się m.in. posiadaniem złóż naturalnych surowców leczniczych o potwierdzonych właściwościach leczniczych czy też klimatu o właściwościach leczniczych. Konsekwencją nadania gminie statusu uzdrowiska lub też statusu obszaru ochrony środowiskowej jest obowiązek (a nie tylko możliwość) uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w terminie do dwóch lat od uzyskania danego statusu. O taki status może wystąpić rada właściwej gminy. Gminy takie realizują także kilka dodatkowych zadań. Zadania te dotyczą m.in. gospodarki terenami, z uwzględnieniem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego, ochrony warunków naturalnych uzdrowiska, tworzenia warunków do funkcjonowania zakładów i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego, a także tworzenia i ulepszania infrastruktury komunalnej i technicznej przeznaczonych dla uzdrowisk lub obszarów ochrony uzdrowiskowej.

Gminą górniczą jest natomiast gmina, na której terenie jest albo była po 14 stycznia 1999 r. wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją na wydobywanie węgla kamiennego i na rzecz której przedsiębiorstwo górnicze jest lub było obowiązane uiszczać opłatę eksploatacyjną. Tego rodzaju gminy mają przede wszystkim określone uprawnienia i przywileje, zwłaszcza w zakresie płatności do budżetu i darowizny mienia na jej rzecz przez przedsiębiorstwo górnicze.

Analiza praw i obowiązków gmin o specjalnym statusie jest warta uwagi z różnych powodów. Poza poznaniem dodatkowych praw i obowiązków takich jednostek, warto również zwrócić uwagę na fakt, że tego rodzaju konstrukcja może być również wykorzystywana do innych gmin o specyficznych właściwościach. Może to być więc ciekawa podstawa do dyskusji nad dalszą rolą jednostek samorządu terytorialnego.

MACIEJ J. NOWAK

radca prawny, ekspert w zakresie prawa administracyjnego

PODSTAWA PRAWNA

● art. 38 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

Polecamy serwis: Organizacja

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Jak stosować rozporządzenie o pracach domowych? Co jest jasne? Co budzi wątpliwości? [min B. Nowacka, 1 kwietnia 2024 r.]

    Wątpliwości dotyczą trzech definicji wykorzystanych w rozporządzeniu - nauczyciela i uczniowie nie mają wskazówek jak je rozumieć i stosować.

    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    REKLAMA

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    REKLAMA