Ochrona zabytków - ułatwienia dla samorządów

Wśród przyjętych poprawek znajduje się m.in. poprawka umożliwiająca opiniowanie przez wojewódzkiego konserwatora zabytków decyzji samorządu, które dotyczą inwestycji drogowych, kolejowych bądź związanych z budową lotniska.

Kolejna przyjęta poprawka rozszerza ochronę zabytków na obszary morskie np. w przypadku odkrycia przedmiotu, co do którego istnieje przypuszczenie, że jest zabytkiem.

Ponadto posłowie przyjęli poprawkę, zgodnie z którą samorząd będzie miał dwa lata zamiast roku na założenie gminnej ewidencji zabytków po odpowiednim zgłoszeniu ich wykazu przez wojewódzkiego konserwatora zabytków.

W nowelizacji zapisano szczegółowy katalog kategorii zabytków, których wywóz za granicę na stałe będzie możliwy bez pozwolenia, a także szczegółowy katalog kategorii zabytków, przy wywozie których takie pozwolenie będzie niezbędne.

Obecne polskie regulacje dotyczące wywozu zabytków za granicę na stałe są jednymi z najbardziej restrykcyjnych w Europie. Zgodnie z nimi, wszystkie przedmioty, starsze niż 55 lat, a w przypadku zabytków techniki powyżej 25 lat, muszą uzyskać albo pozwolenie na wywóz od generalnego konserwatora zabytków albo zaświadczenie, że są tylko obiektem o cechach zabytkowych, a nie prawdziwym zabytkiem. Pozwolenia nie wymagają dzieła twórców żyjących.

W nowelizacji zapisano, że na stałe za granicę wywieźć nie można zabytków, które zostały wpisane do rejestru zabytków, wchodzą w skład zbiorów publicznych, znajdują się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym. Określono również w przypadku jakich zabytków konieczne jest pozwolenie na wywóz na stałe. Przy sporządzaniu tego katalogu kierowano się rodzajem obiektu, czasem kiedy powstał, a także jego wartością. I tak pozwolenie będzie niezbędne np. w przypadku obrazów mających więcej niż 50 lat i o wartości wyższej niż 40 tys. zł, w przypadku akwareli - powyżej 50 lat i 16 tys. zł, a fotografii - powyżej 50 lat i wartości 6 tys. zł.

Pozwolenie na wywóz na stałe wydawać ma minister kultury i dziedzictwa narodowego. Wniosek o wydanie pozwolenia składany byłby, tak jak dotychczas, za pośrednictwem wojewódzkiego konserwatora zabytków. W noweli zapisano też, że minister może odmówić wydania zezwolenia na wywóz w przypadku, gdy "zabytek posiada wartość dla dziedzictwa kulturowego".

Określono także szczegółowy katalog zabytków, które można wywieźć bez zezwolenia.

W nowelizacji znalazły się też zapisy mające na celu poprawę ochrony zabytków nieruchomych w kraju. Obecnie bezwzględnej ochronie podlegają tylko te obiekty zabytkowe, które są w rejestrze zabytków oraz znajdujące się w ewidencjach konserwatorskich, których ochrona została zapisana w planach zagospodarowania przestrzennego. Dzięki nowelizacji ochronę otrzymają także zabytki, które będą wpisane np. w decyzję o warunkach zabudowy, decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej czy kolejowej.

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

Wprowadzono też przepis, zgodnie z którym w przypadku zabytkowych budynków ujętych w ewidencji zabytków pozwolenia na rozbiórkę lub przebudowę wydawane będą w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

Ustawa trafi teraz do prezydenta.