REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy wywłaszczenie gruntów podlega VAT

R. B.
DGP

REKLAMA

REKLAMA

Planowana jest modernizacja i poszerzenie drogi krajowej. Wzdłuż pasa drogi leżą grunty, których właścicielem jest gmina. W związku z tą inwestycją dojdzie do wywłaszczenia gruntów należących do gminy na rzecz Skarbu Państwa. Przedmiotem wywłaszczenia będzie działka niezabudowana. Z tytułu wywłaszczenia gmina otrzyma od Skarbu Państwa odszkodowanie. Czy w takiej sytuacji dojdzie do opodatkowania czynności wywłaszczenia?

Jeśli gmina jest podatnikiem VAT, to czynność wywłaszczenia będzie podlegała opodatkowaniu. Gmina będzie zobowiązana do rozliczenia VAT z tytułu przejęcia nieruchomości przez Skarb Państwa. Ponieważ jednak jest to działka niezabudowana (pod warunkiem że nie jest przeznaczona pod zabudowę), gmina może skorzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT).

REKLAMA

Wywłaszczenie jako dostawa towarów

REKLAMA

Organem uprawnionym do przeprowadzenia wywłaszczenia nieruchomości jest wojewoda bądź starosta. Uprawnienie to przysługuje im na podstawie ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami i ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

Opodatkowaniu VAT podlega dostawa towaru bądź świadczenie usług. Katalog rzeczy, które zostały zdefiniowane jako towary, obejmuje: rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

ZAPAMIĘTAJ!

Opodatkowaniu VAT jako dostawa towarów podlega również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gmina podatnikiem VAT

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega VAT. Aby dana czynność była opodatkowana, musi być wykonana przez podatnika VAT.

REKLAMA

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą – bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Od zasady tej ustawa o VAT przewiduje jednak pewne wyjątki. Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zbywając wywłaszczaną nieruchomość, gmina nie realizuje ani zadań własnych, ani zleconych. Dokonuje przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej prawa własności towaru w zamian za odszkodowanie. Dokonuje zatem dostawy, występując w roli podatnika VAT.

Podsumowując, obowiązek opodatkowania VAT powstanie po stronie gminy. Gmina jest tutaj bowiem stroną, która zbywa grunt na rzecz Skarbu Państwa. W zamian za to otrzymuje odszkodowanie. Spełniona jest zatem dyspozycja art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Ani organ władzy publicznej (wójt, burmistrz, prezydent miasta), ani urząd obsługujący ten organ (urząd gminy czy też urząd miasta), wydając nieruchomość za odszkodowaniem, nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Zarówno bowiem organy władzy publicznej, jak i urzędy obsługujące te organy nie są uznawane za podatników w zakresie czynności, które mieszczą się w ramach zadań, dla realizacji których zostały one powołane – dodatkowo pod warunkiem że czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane.

Jaka stawka VAT

Z pytania wynika, że przedmiotem wywłaszczenia będzie działka niezabudowana. W takiej sytuacji o stawce VAT, jaką należy zastosować, zdecyduje przeznaczenie tej działki. O przeznaczeniu działki decyduje natomiast plan zagospodarowania przestrzennego. Problem powstaje wtedy, gdy w gminie nie ma takiego planu. Wówczas dokumentacją pomocną w ustaleniu przeznaczenia działki jest ewidencja gruntów, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Ewidencja gruntów

Sama ewidencja gruntów nie może decydować o przeznaczeniu gruntów i o stosowaniu stawki VAT. Stanowisko takie prezentują zarówno sądy, jak i organy skarbowe. Uznają one, że ewidencja gruntów i budynków jest jedynie urzędowym zbiorem informacji faktycznych. Wynikające z niej zapisy są odzwierciedleniem stanu faktycznego i prawnego na dzień dokonania wpisu.

Z ORZECZNICTWA

Ani przepisy ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne, ani przepisy wykonawcze do tej ustawy, nie posługują się pojęciem „tereny przeznaczone pod zabudowę”. A zatem już z tego powodu prowadzone na podstawie tych przepisów ewidencje gruntów nie mogą przesądzać o zaliczaniu (lub nie) poszczególnych działek do takiej kategorii.

Wyrok WSA w Szczecinie z 27 maja 2009 r. (sygn. akt I SA/Sz 89/09)

Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu może następować w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Poprzez określenie sposobu zagospodarowania i warunków zabudowy pośrednio określa się też bowiem przeznaczenie terenu.

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzenneg

Przeznaczenie terenu może być ustalone również na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Jednostki samorządu sporządzają je w celu określenia polityki przestrzennej gminy. Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego. Dlatego w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego i decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, na podstawie studium można określić przeznaczenie działki – a tym samym stawkę VAT. Takie stanowisko prezentuje większość organów podatkowych i sądów. Na studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego przy określaniu stawki VAT powołuje się np. WSA w Bydgoszczy w wyroku z 6 maja 2009 r. (sygn. akt I SA/Bd 157/09).

Z ORZECZNICTWA

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest, obok miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania, środkiem prawnym kształtowania polityki przestrzennej przewidzianym przez ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Te właśnie środki mają bezpośredni wpływ na gospodarkę nieruchomościami w skali gminy i w odniesieniu do konkretnego właściciela nieruchomości.

Wyrok WSA w Krakowie z 9 lutego 2009 r. (sygn. akt I SA/Kr 1450/08)

Jeżeli ze studium wynika, że jest to teren przeznaczony pod zabudowę, sprzedawca nie może zastosować zwolnienia. Jeśli jednak studium przewiduje, że jest to działka niezabudowana oraz że nie jest przeznaczona pod zabudowę – gmina może skorzystać ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Rachunkowość Budżetowa nr 3

PodstawY prawnE

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1666)

• Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 161, poz. 1281)

• Ustawa z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. Nr 80, poz. 721; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 154, poz. 958)

• Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 220, poz. 1413)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    REKLAMA

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    REKLAMA

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    Kiedy wyniki wyborów samorządowych? Szefowa KBW o możliwym terminie

    Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak ocenia, że zbiorcze wyniki głosowania w wyborach samorządowych mogłyby być ogłoszone w środę 10 kwietnia. 

    REKLAMA