REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gmina jako strona w sprawie przed sądem cywilnym

Łukasz Sobiech
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Szeroki zakres spraw, którymi zajmuje się samorząd terytorialny, sprawia, że jest on częstym uczestnikiem postępowań sądowych. Gminy, powiaty i województwa stają przed sądem zarówno po stronie powodowej, jak i pozwanej, biorą udział w postępowaniach zwyczajnych i nieprocesowych, są podmiotami postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających.

Gminy, powiaty, województwa i ich jednostki mogą pozywać i być pozwanymi. Przystępują też do procesów toczonych pomiędzy innymi podmiotami. Przykładowo gmina wstępuje także do postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, w przypadku braku ustawowych i testamentowych spadkobierców. Natomiast sąd w sprawie o opróżnienie lokalu z urzędu zawiadamia gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu w celu umożliwienia jej wstąpienia do sprawy. Jednostki samorządu terytorialnego, tak jak pozostałe osoby prawne, podejmują czynności procesowe przez organy uprawnione do działania w ich imieniu. Z punktu widzenia procesu cywilnego w takich sytuacjach bardzo istotna okazuje się skuteczna reprezentacja jednostki samorządowej w procesie. Niewłaściwa reprezentacja zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego jest bowiem przyczyną nieważności postępowania sądowego i nawet w przypadku uzyskania korzystnego z punktu widzenia jednostki samorządu terytorialnego dla niej rozstrzygnięcia, sąd apelacyjny (II instancji) będzie musiał uchylić pierwotne rozstrzygnięcie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania.

REKLAMA

Reprezentacja gminy

Gminę reprezentuje na zewnątrz wójt (burmistrz, prezydent). Wójt posiada także status reprezentanta gminy przed sądem. Jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy, oświadczenia woli oprócz wójta może także składać działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta (samodzielnie albo wraz z inną upoważnioną przez wójta osobą). Powyższych zasad nie mogą zmienić postanowienia statutów. Oczywiście regułą jest, że gminę przed sądem reprezentuje jej pełnomocnik, najczęściej adwokat lub radca prawny. Pełnomocnikiem może także być pracownik samorządowy, który ma stosowne umocowanie. Dlatego z punktu widzenia procesu cywilnego najistotniejsza jest kwestia właściwego umocowania pełnomocnika. Z ogólnych przepisów wynika, że jeżeli wójt reprezentuje gminę na zewnątrz i składa w jej imieniu oświadczenia woli, to także wójt jest właściwy do udzielenia pełnomocnictwa. Pełnomocnictwa udzielić może także zastępca wójta samodzielnie lub wspólnie z inną upoważnioną przez wójta osobą, ale tylko w sytuacjach, jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy. Pełnomocnictwa adwokatowi może udzielić także kierownik jednostki organizacyjnej gminy posiadający prawnie skuteczne pełnomocnictwo do prowadzenia spraw tej jednostki, gdy przed sądem spór dotyczy zakresu działań tej jednostki.

Strony procesu

REKLAMA

W przypadku jednostek organizacyjnych gminy stroną procesu zawsze jest gmina, nie zaś ta jednostka, i to gmina powinna być bezpośrednio wskazana jako powód lub pozwany, co nie wyklucza, żeby obok gminy wskazać tę jednostkę. Kierownik tej jednostki może natomiast występować w imieniu gminy w granicach udzielonego mu pełnomocnictwa. Może także udzielać pełnomocnictwa substytucyjnego adwokatowi i radcy prawnemu. W praktyce takie przypadki mają miejsce, gdy chodzi o sprawy, w których występują zakłady gospodarki komunalnej i mieszkaniowej czy zakłady wodociągowe. Inne rozwiązanie występuje, gdy jedną ze stron procesu ma być gminna osoba prawna, przykładowo jednoosobowa spółka kapitałowa gminy. Są to podmioty niezależne, a zasady ich reprezentacji określa umowa lub statut spółki. W braku postanowień w tym zakresie należy stosować przepisy kodeksu spółek handlowych. Poza gminnymi osobami prawnymi, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, gmina realizuje swoje zadania także w formie jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, których kierownicy działają na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta. Sytuacja ta nie ma zastosowania do gminnych osób prawnych.

Realizacja zadań w formie spółki handlowej wymaga respektowania w pierwszej kolejności uregulowań (także w zakresie reprezentacji przed sądem) kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego. Ponieważ spółka kapitałowa posiada osobowość, w obrocie prawnym i w procesie, działa poprzez swoje organy. Organem realizującym zdolność do czynności prawnych spółki (w tym reprezentacji przed sądem) jest jej zarząd.

Zgodnie z kodeksu spółek handlowych każdy członek zarządu ma prawo reprezentować spółkę we wszystkich czynnościach sądowych. Sposób reprezentacji w przypadku zarządu wieloosobowego może zostać ustalony przez wspólników (akcjonariuszy) w umowie spółki bądź statucie, będących podstawą funkcjonowania spółek kapitałowych. W razie braku takich uregulowań obowiązuje zasada automatyzmu, tj. mają zastosowanie postanowienia art. 205 lub 373 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z postanowieniami powyższych przepisów do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Proces eksmisyjny

REKLAMA

O toczącej się sprawie o eksmisję sąd informuje gminę właściwą ze względu na miejsce położenia nieruchomości podlegającej opróżnieniu. Jest to szczególnie istotne ze względu na to, że to właśnie ona ma obowiązek zapewnienia lokali socjalnych osobom eksmitowanym. Jednostka samorządu terytorialnego ma prawo do przystąpienia do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego i stanięcia po stronie powoda. Zgodnie z art. 77 kodeksu postępowania cywilnego o swoim udziale w sprawie gmina powinna zawiadomić wcześniej sąd na piśmie, przy czym jednocześnie nie musi ona wykazywać swojego interesu prawnego w przystąpieniu do sporu. Interwencja uboczna polega natomiast na zgłoszeniu i przystąpieniu do jednej ze stron do toczącego się procesu cywilnego osoby trzeciej, która ma interes prawny w tym, aby rozstrzygnięcie nastąpiło na korzyść strony, do której przystąpiła. Do udziału gminy w sprawach o eksmisję, poza pewnymi wyłączeniami, stosuje się odpowiednio przepisy o interwencji ubocznej.

Zgodnie z art. 510 par.1 k.p.c. zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania. Osoba taka może wziąć udział w każdym stanie sprawy, aż do jej zakończenia w II instancji. Wstąpienie do sprawy wiąże się z nabyciem statusu jej uczestnika. W świetle tych przepisów gmina może wziąć także udział w postępowaniu nieprocesowym o podział majątku wspólnego pomiędzy małżonkami lub dział spadku, o ile sąd orzeka w nim o opróżnieniu lokalu mieszkalnego. O interesie we wstąpieniu do sprawy przesądza tutaj ustawa o ochronie praw lokatorów i gmina nie musi wykazywać jego istnienia.

KTO REPREZENTUJE GMINĘ PRZED SĄDEM

• wójt, burmistrz, prezydent miasta,

• zastępca wójta (samodzielnie lub z inną osobą upoważnioną przez wójta), jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy,

• kierownicy jednostek organizacyjnych gminy (np. zakłady wodociągowe) w sprawach dotyczących jednostek organizacyjnych,

• pełnomocnik adwokat, radca prawny lub posiadający umocowanie pracownik samorządowy.

Łukasz Sobiech

lukasz.sobiech@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.).

• Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. nr 94. poz. 1037).

• Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).

• Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.).

• Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    REKLAMA

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    Kiedy wyniki wyborów samorządowych? Szefowa KBW o możliwym terminie

    Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak ocenia, że zbiorcze wyniki głosowania w wyborach samorządowych mogłyby być ogłoszone w środę 10 kwietnia. 

    REKLAMA

    W Wielki Piątek 29 marca 2024 r. część urzędów będzie nieczynna

    W piątek nie w każdym urzędzie załatwimy sprawę. Warto zatem wcześniej sprawdzić jak w tym dniu będą pracowały poszczególne instytucje.

    Karta Rodziny Wojskowej 2024

    Karta Rodziny Wojskowej 2024 - dla kogo i jakie ulgi będzie obejmowała? Kiedy można spodziewać się projektu ustawy zapowiadanej przez Ministra Obrony Narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza?

    REKLAMA