W ciągu ostatnich trzech lat o 40 proc. wzrosła liczba wniosków nauczycieli o urlopy dla poratowania zdrowia, a także liczba zwolnień lekarskich. Nie skorzystają z urlopu nauczyciele na wcześniejszych emeryturach.
ZNP informuje o dużej liczbie urlopów zdrowotnych wśród nauczycieli oraz dużą absencję chorobową. W ciągu ostatnich trzech lat o 40 proc. wzrosła liczba wniosków nauczycieli o urlopy dla poratowania zdrowia, a także liczba zwolnień lekarskich. W 2020 r. z rocznego urlopu dla poratowania zdrowia skorzystało 10 448 nauczycieli. W ubiegłym roku już 14 407 osób.
Nauczyciel nabywający prawo do tej emerytury traci prawo do urlopu dla poratowania zdrowia. Problem wskazała wiceprezes ZNP ZG Urszula Woźniak.
Z czym borykają się nauczyciele?
Poinformował o tym prezes ZNP wskazując, że zawód nauczyciela wymaga wszechstronnego przygotowania, dużego poświęcenia i zaangażowania.
– Ale nauczyciel nie jest od wszystkiego. Chcemy zwrócić uwagę na kondycję tej grupy zawodowej, na to co dzisiaj określane jest mianem dobrostanu oraz na pozycję nauczycieli w całym systemie edukacyjnym – mówił prezes ZNP. – Mamy być od wszystkiego! Uczyć, wychować, mediować, negocjować, wspierać, prowadzić terapię, być psychologiem, terapeutą, opieką społeczną, animatorem kultury w szkole i gminie, gotowym do pracy 24 godz. na dobę. Dlaczego praca nauczycieli nigdy się nie kończy? Bo elektroniczne dzienniki są cały czas dostępne i rodzice piszą wiadomości do nauczycieli o różnych porach dnia i nocy, często oczekując natychmiastowej odpowiedzi.
Prezes ZNP stwierdził, że w ostatnich miesiącach zaszły pozytywne zmiany, ale zabrakło działań na rzecz poprawy pozycji zawodowej nauczycieli.
– Nauczyciele również potrzebują pomocy i wsparcia. Stale rosną oczekiwania wobec edukacji i tym samym wobec nauczycieli. Ostanie lata pokazały, że w trudnych czasach zostajemy sami. Tak było chociażby w czasie pandemii czy po przyjęciu do szkół i przedszkoli ukraińskich dzieci – podkreślił. – Nie możemy być od wszystkiego. Widać ogromne obciążenie pracą, godzinami ponadwymiarowymi, a są problemy z ich rozliczaniem, dodatkowymi obowiązkami.
Jakich czynności dokonuje nauczyciel starając się o urlop dla poratowania zdrowia w 2024 r.?
Nauczyciel, dyrektor szkoły, lekarz ....... każda z tych osób ma uprawnienia i obowiązki w procedurze przyznania urlopu dla poratowania zdrowia w 2024 r.
Uprawnienie nr 1 - składa do dyrektora szkoły wniosek o wydanie skierowania na badania lekarskie w celu wydania orzeczenia lekarskiego o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Nauczyciel nie musi uzasadniać wniosku – nie jest zobowiązany do informowania we wniosku, z jakiego powodu ubiega się o urlop dla poratowania zdrowia.
• Uprawnienie nr 2 - ma prawo odwołania od orzeczenia lekarskiego - odwołanie wraz z uzasadnieniem wnoszone jest na piśmie za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie.
Jaka jest rola dyrektora szkoły w procedurze udzielania urlopu dla poratowania zdrowia w 2024 r.?
Uprawnienie nr 1 - udziela nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia na podstawie orzeczenia lekarskiego,
Uprawnienie nr 2 - na wniosek nauczyciela, ma obowiązek wydania skierowania na badania lekarskie, po sprawdzeniu czy nauczyciel spełnia warunki formalne do uzyskania prawa do urlopu.
Warunkami tymi jest to, czy nauczyciel: 1. posiada wymagany staż pracy – co najmniej 7 lat, 2. zatrudniony jest w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, 3. przepracował nieprzerwanie co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze nie niższym niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, a w przypadku przerwania zatrudnienia, podjął zatrudnienie nie później niż w ciągu trzech miesięcy. |
Uprawnienie nr 3 - ma prawo odwołania od orzeczenia lekarskiego; odwołanie wraz z uzasadnieniem wnoszone jest na piśmie za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie,
Uprawnienie nr 4 - odwołuje nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia w przypadku stwierdzenia, że w trakcie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel kontynuuje bądź nawiązał stosunek pracy lub kontynuuje bądź podjął inną działalność zarobkową,
Uprawnienie nr 5 - udziela urlopu dla poratowania zdrowia na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową, na podstawie potwierdzonego skierowania,
Uprawnienie nr 6 - wydaje skierowanie na badania kontrolne przed powrotem nauczyciela do pracy, w przypadku urlopu dla poratowania zdrowia dłuższego niż 30 dni.
Co robi lekarz medycyny pracy w procedurze udzielania urlopu dla poratowania zdrowia?
Uprawnienie nr 1 - orzeka o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia,
Uprawnienie nr 2 - przekazuje odwołanie od orzeczenia, złożone przez uprawnione osoby, podmiotowi właściwemu do rozpatrzenia odwołania.
Informacje dodatkowe o urlopie dla poratowania zdrowia w 2024 r.
1. Urlop dla poratowania zdrowia udzielany jest nauczycielowi w celu leczenia:
• choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub
• choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy mogą odgrywać istotną rolę.
W tej sprawie wypowiedziało się Ministerstwo Edukacji i Nauki:
Relacje zachodzące między stanem zdrowia a warunkami pracy nie dotyczą tylko chorób zawodowych, lecz także chorób o przyczynach wieloczynnikowych, wśród których są również czynniki środowiska pracy i pod ich wpływem choroby podlegają niekorzystnym modyfikacjom. Do chorób związanych z pracą można zaliczyć wybrane choroby układu ruchu, układu krążenia, układu oddechowego, układu pokarmowego, choroby psychiczne, choroby skóry, cukrzycę i niektóre choroby nowotworowe (Opinia Konsultanta Krajowego w dziedzinie medycyny pracy).
2. Okres siedmioletniej pracy w szkole uważa się za nieprzerwany, jeżeli nauczyciel podjął zatrudnienie w szkole nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy w tej samej lub innej szkole. Do okresu siedmioletniej pracy w szkole, wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres. Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia.
WAŻNE! Wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.
3. Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne.
4. W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za poratowania zdrowia, określające czas potrzebny na przeprowadzenie zalecanego leczenia.
5. W przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez uprawnionego lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy, odwołanie od tego orzeczenia wnosi się do instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy najbliższego ze względu na miejsce zamieszkania nauczyciela lub ze względu na siedzibę szkoły. Odwołanie wraz z uzasadnieniem wnosi się na piśmie w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem uprawnionego lekarza, który wydał to orzeczenie. Uprawniony lekarz przekazuje odwołanie wraz z kopią dokumentacji badań, podmiotowi właściwemu do rozpatrzenia odwołania w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Podmiot właściwy do rozpatrzenia odwołania, w terminie 30 dni od dnia otrzymania odwołania, wydaje orzeczenie lekarskie po przeprowadzeniu badań lekarskich. Orzeczenie to jest ostateczne.
6. Koszty niezbędnych badań, ponosi szkoła.
7. Dyrektor szkoły udziela nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia na podstawie orzeczenia lekarskiego.