Postępowanie dowodowe w ramach większości procedur nadzorczych ma bardzo ograniczony charakter. Na tym tle wyróżnia się jednak wznowione postępowanie administracyjne. W jego toku organ powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe nie tylko co do przesłanek wznowienia, lecz także w odniesieniu do meritum rozstrzygnięcia.
Postępowanie dowodowe we wznowionym postępowaniu
Ostateczne rozstrzygnięcie administracyjne może zostać podważone zgodnie z art. 16 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) tylko w przypadkach przewidzianych w tym kodeksie oraz w ustawach szczególnych. W praktyce takie podważenie może mieć miejsce w postępowaniu administracyjnym albo w postępowaniu sądowoadminstracyjnym. W tym pierwszym przypadku chodzi głównie o wymienione w art. 16 § 1 k.p.a. środki nadzorcze w postaci:
- uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej (art. 154 i art. 155 k.p.a.),
- stwierdzenia nieważności (art. 156 i n. k.p.a.),
- wznowienia postępowania (art. 145 i n. k.p.a).
Wnioski inicjujące powyższe postępowania - zwane również nadzwyczajnymi środkami odwoławczymi - w przeciwieństwie do środków zwyczajnych (odwołania, zażalenia) nie zmierzają do ponownej oceny sprawy administracyjnej w jej całokształcie. Zgodnie z wyrokiem NSA z 7 maja 2019 r. (sygn. akt II OSK 1530/17) we wznowionym postępowaniu (ale także w innych wspomnianych postępowaniach o charakterze nadzwyczajnym) organy nie dokonują kolejny raz (niejako w trzeciej instancji) ponownego rozpoznania sprawy. Celem tych postępowań - zwłaszcza postępowania nieważnościowego i wznowionego - jest usunięcie skutków ewentualnych kwalifikowanych wad rozstrzygnięcia czy postępowania, w którym wydano rozstrzygnięcie. Jedynie w przypadku postępowań o uchylenie lub zmianę ostatecznej decyzji (prowadzonych na podstawie art. 154 k.p.a. i art. 155 k.p.a.) postępowanie nie dotyczy wad kwalifikowanych, a ingerencja w ostateczną decyzję administracyjną może także odnosić się do decyzji prawidłowych. Nie zmienia to jednak ogólnego założenia, że także w tych postępowaniach sprawa administracyjna nie jest ponownie analizowana w całokształcie, lecz wyłącznie w kontekście spełnienia przesłanek do uchylenia lub zmiany.
(…)
Kazimierz Pawlik
Fragment artykułu pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Szukasz wiarygodnych aktualności, porad i artykułów dotyczących zmian w prawie i podatkach, komentarzy ekspertów oraz indywidualnego doradztwa? INFORLEX jest dla Ciebie! Zyskaj bezpłatny dostęp do INFORLEX >>