Dopłaty partnera publicznego w projektach PPP po 1 stycznia 2014 r.
Definicja dopłat
Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym wprowadza pojęcie dopłat, które są częścią wkładu własnego w przedsięwzięcie PPP. Jest to świadczenie bądź to partnera publicznego, bądź prywatnego, polegające na poniesieniu części wydatków na realizację przedsięwzięcia w tym sfinansowaniu dopłat do usług świadczonych przez partnera prywatnego.
W praktyce dopłaty będą „dofinansowaniem” partnera publicznego do usług świadczonych przez partnera prywatnego. Będą pojawiać się w projektach gdzie wynagrodzenie partnera prywatnego stanowią płatności dokonywane przez użytkowników końcowych i dopłaty od podmiotu publicznego np. opłata wstępu na halę sportową, basen lub lodowisko gdzie część ceny biletu będzie płacił użytkownik a pozostałą część podmiot publiczny.
W projektach budowlanych (budownictwo komunalne) partner prywatny będzie otrzymywał dopłaty z tytułu np. zarządzania budynkiem i zwrotu poniesionych nakładów inwestycyjnych. Ustawa pozostawia partnerom swobodę co do sposobu płatności dopłat jak i ich wysokości.
Dopłaty mogą być oznaczone w umowie o PPP jako regularna płatność podmiotu publicznego np. kwartalnie, miesięcznie lub rocznie albo też będą uzależnione od wystąpienia określonego zdarzenia np. niezawinionej straty (projekt w Niesulicach). Wtedy będą miały charakter wyjątkowy, będą wyrazem współpracy stron w realizacji projektu i pomocy partnerowi prywatnemu poprzez wyrównanie straty.
Dopłaty będą występowały wszędzie tam gdzie wynagrodzenie dla partnera prywatnego będzie pochodziło w całości lub większości od partnera publicznego lub też gdy pożytki z przedsięwzięcia nie pokryją w całości rynkowego wynagrodzenia partnera prywatnego.
Dopłaty w świetle finansów publicznych
Problematyka dopłat była omawiana w artykule „Czy dopłaty w umowach o partnerstwo publiczno – prywatne są tytułami dłużnymi?” z dnia 11 stycznia 2012 r. Wątpliwości zawarte w tytule tego artykułu zostały wyjaśnione i na dzień dzisiejszy można przyjąć, że : zgodnie z decyzją EUROSTAT-u nr 18/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. zobowiązania z tytułu umów o partnerstwie publiczno – prywatnym nie są zaliczane do długu sektora finansów publicznych jeżeli partner prywatny przejmie na siebie ryzyko budowy oraz co najmniej jedno z ryzyk: popytu lub dostępności.
Zobacz również: Wybór partnera prywatnego w partnerstwie publiczno-prywatnym
Zasada ta zachowa po 1 stycznia 2014 r. swoją aktualność, ale tylko w stosunku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103 ze zm.) na podstawie § 3 pkt 34 tego rozporządzenia nakazuje ujmowanie umów o partnerstwie publiczno – prywatnym w sprawozdaniu kwartalnym o stanie zobowiązań wynikających z umów partnerstwa publiczno-prywatnego; wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 34 do rozporządzenia. Jednakże analiza wzoru tego sprawozdania i jego treści wskazuje wprost, że Kolumna A 10 sprawozdania o nazwie – wartość zobowiązań z tytułu umów partnerstwa publiczno-prywatnego zaliczanych do długu sektora finansów publicznych posiada odnośnik (indeks 3). Zgodnie z tym indeksem w kolumnie tej mają być ujmowane zobowiązania z tytułu umów o partnerstwie publiczno – prywatnym zaliczane do długu publicznego zgodnie z decyzją EUROSTAT Nr 18/2004 (błędnie 204) z dnia 11 lutego 2004 pod warunkiem nie przejęcia ryzyk zgodnie z tą decyzją przez partnera prywatnego. Stanowisko to potwierdziło również Ministerstwo Finansów w piśmie skierowanym do ministra Gospodarki Nr MRB 345/11 z dnia 10 marca 2011 roku. Kluczowym dla zaliczenia jednak zobowiązania w postaci dopłaty dla partnera do długu i braku obowiązku takiego zaliczania jest rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej oraz decyzja EUROSTAT. Zasady wynikające z decyzji EUROSTAT zakładają ponadto, że wskazany w niej podział ryzyk zakłada neutralność zobowiązań partnerstwa publiczno – prywatnego dla długu publicznego przy odpowiednim podziale i wyważeniu ryzyk. Co więcej spowoduje to, że wytworzone przy wynikającym z podziału EUROSTAT aktywa i pasywa księgowe zaliczą się do bilansu partnera prywatnego i nie obciążą bilansu podmiotu publicznego. Przy takim ujęciu sprawy w uchwale budżetowej j.s.t pokazywane będą jedynie wydatki bieżące (stanowiące zobowiązania wymagalne) ponoszone w danym roku budżetowym na obsługę zobowiązań podmiotu publicznego.
Ponadto na podstawie art. 170 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) w zw. art. 85 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241) określony przez art. 170 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych wskaźnik długu traci moc z dniem 31 grudnia 2013 roku na podstawie art. 85 pkt 3 ustawy przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Po 2013 roku wskaźnik długu dla sektora publicznego wyznaczą jedynie Konstytucja RP w relacji PKB do długu publicznego nie więcej jak 60% oraz procedury ostrożnościowe wynikające z ustawy o finansach publicznych. Powstaje jednak zagadnienie, czy algorytm z art. 243 nowej ustawy o finansach publicznych już nie jako dług, ale spłata zobowiązań (lewa strona wzoru) – obciąży wskaźnik wynikający z tego przepisu. Uznać należy, że nie, bowiem art. 243 koncentruje się jedynie na spłacie rozchodów, a nie na dokonywaniu wydatków budżetu. Dopłata dla partnera prywatnego nie jest natomiast rozchodem budżetu, ale wydatkiem, bowiem nie jest efektem zaciągnięcia kredytu ani pożyczki ani też emisji papierów wartościowych, udzielenia gwarancji, czy poręczenia przez j.s.t. Dopłata dla partnera prywatnego może być traktowana jak wydatek bieżący budżetu, co powoduje w świetle art. 242 obecnie obowiązującej ustawy o finansach publicznych konieczność dochowania (planowania) równowagi dochodów i wydatków bieżących w budżecie oraz wykonania budżetu na dzień 31 grudnia danego roku z zachowaniem równowagi dochodów i wydatków bieżących po wykonaniu, a w konsekwencji możliwość powstania ewentualnej nadwyżki operacyjnej brutto, która po zakończeniu roku budżetowego może się stać źródłem sfinansowania dopłat.
Oznacza to zatem również w świetle art. 242 ustawy o finansach publicznych brak możliwości finansowania dopłat stanowiących wydatki bieżące budżetu dla partnera prywatnego z kredytów, pożyczek oraz emisji papierów wartościowych.
Reguła z art. 242 ustawy o finansach publicznych – równowaga bieżąca będzie musiała być zachowana. Przy braku zatem wolnych środków lub nadwyżki budżetu z lat ubiegłych – dopłaty bieżące jak i stanowiące wydatek majątkowy będzie można finansować tylko z nadwyżki operacyjnej o ile j.s.t taką osiągnie.
Polecamy serwis: Współpraca