Nowości w szkołach: wykaz lektur, nauka pierwszej pomocy, grupy na lekcjach religii, mniej dokumentów składanych przez maturzystów, więcej uczniów z Ukrainy w szkołach, standardy ochrony małoletnich.
W artykule m.in.:
1) kalendarz roku szkolnego 2024/2025 (poniżej plik PDF do ściągnięcia);
2) standardy ochrony małoletnich (na końcu artykułu plik Word do ściągnięcia) - to bardzo ważna zmiana w szkołach.
3) listę lektur
Polecamy też artykuł o ostatnich informacjach w sprawie podwyżek wynagrodzeń nauczycieli w 2025 r. Min. edukacji B. Nowacka: 10% podwyżki dla nauczycieli. Z pensji 5000 zł brutto nie będzie jednak 500 zł podwyżki w 2025 r. Dodatki i katecheci
Kalendarz roku szkolnego 2024 / 2025 (plik PDF do ściągnięcia)
Ferie zimowe
W nadchodzącym roku szkolnym okres ferii zimowych rozpocznie się 20 stycznia i potrwa do 2 marca. Uczniowie będą mogli skorzystać z zimowego wypoczynku według następującego harmonogramu:
- 20 stycznia – 2 lutego: kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie, świętokrzyskie, wielkopolskie
- 27 stycznia – 9 lutego: podlaskie, warmińsko-mazurskieMin. edukacji B. Nowacka: 8 zmian w szkołach od 1 września 2024 r. [WYKAZ, LEKTURY, KALENDARZ ROKU SZKOLNEGO 2024/2025]
- 17 lutego – 2 marca: lubelskie, łódzkie, podkarpackie, pomorskie, śląskie
Wiosenna przerwa świąteczna
Wiosenna przerwa świąteczna związana ze świętami wielkanocnymi potrwa w nadchodzącym roku szkolnym od czwartku 17 kwietnia do wtorku 22 kwietnia.
Zmiana w szkołach 1 - nowości w lekturach i koniec HIT
Od 1 września będzie obowiązywało nowe rozporządzenie w sprawie podstawy programowej. Treści w niej zawarte od roku szkolnego 2024/2025 zostały ograniczone o około 20 proc. Uszczuplona została też lista lektur. W klasach VII i VIII największa zmiana polega na tym, że kilka pozycji, które do tej pory uczniowie musieli czytać w całości, teraz będą czytać we fragmentach. W podstawie programowej dla liceów i techników pozostawiono osobne listy lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym i na poziomie rozszerzonym, ale podobnie jak w przypadku szkół podstawowych przygotowano wspólną listę proponowanych lektur uzupełniających. Część tytułów do tej pory obowiązkowych na poziomie podstawowym została przeniesiona do lektur na poziomie rozszerzonym.
W znowelizowanym rozporządzeniu dotyczącym ramowych planów nauczania dla publicznych szkół największą zmianą jest wycofanie przedmiotu historia i teraźniejszość dla uczniów rozpoczynających naukę w szkołach ponadpodstawowych.
Zmiana w szkołach nr 2 - nauka pierwszej pomocy
Nowością wynikającą z wprowadzonych przepisów jest obowiązek realizowania w ramach godzin wychowawczych w klasach IV-VII szkół podstawowych i od drugiej klasy szkoły ponadpodstawowej nauki udzielania pierwszej pomocy. Obecnie udzielanie pierwszej pomocy jest częścią przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa w klasach VIII szkoły podstawowej i w pierwszych klasach szkół ponadpodstawowych.
Zmiana w szkołach nr 3 - grupy na lekcjach religii
Nowe przepisy pozwalają na bardziej elastyczne organizowanie nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. W przypadku, gdy uczestnictwo w lekcjach religii zadeklaruje mniej niż siedmiu chętnych przedszkola i szkoły organizują zajęcia w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych. Jeśli w danej klasie lub oddziale zgłosi się mniej niż siedmioro dzieci mogą one dołączyć do zajęć w klasie lub oddziale, gdzie uczestnictwo w lekcjach religii zadeklarowało więcej uczniów. Grupy międzyklasowe będzie można tworzyć w obrębie klas I–III, klas IV–VI, albo klas VII i VIII.
Zgodnie z nowymi przepisami na zajęcia międzyoddziałowe w przedszkolu oraz na lekcje międzyklasowe w klasach I-III może uczęszczać maksymalnie 25 dzieci. W klasach starszych na zajęcia międzyklasowe może uczęszczać maksymalnie 28 uczniów.
Zmiana w szkołach nr 4 - maturzyści mają mniej formalności
Zgodnie z nowelizacją rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu maturalnego, uczniowie klas maturalnych nie będą musieli składać wstępnych deklaracji o zamiarze przystąpienia do matury. Oznacza to również zwolnienie dyrektora szkoły z obowiązku sporządzenia na podstawie wstępnych deklaracji informacji o liczbie uczniów lub absolwentów, którzy złożyli deklarację przystąpienia do egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów na poszczególnych poziomach i przesłania jej dyrektorowi okręgowej komisji egzaminacyjnej.
Zmiana w szkołach nr 5 - w szkołach uczniowie z Ukrainy
Dzieci ukraińskie od 1 września będą objęte obowiązkiem szkolnym, obowiązkiem nauki w przedszkolu lub szkole należącej do polskiego systemu edukacji, który będzie powiązany m.in. z wypłata świadczenia 800+. Oznacza to, że szkoły będą musiały przyjąć ukraińskich uczniów, którzy mieszkają w rejonie danej placówki.
W projekcie rozporządzenia, które ma obowiązywać od 1 września, wskazano że w roku szkolnym 2024/2025, będzie można zwiększyć liczbę dzieci w oddziałach przedszkolnych oraz oddziałach klas I–III szkoły podstawowej, w oddziałach integracyjnych i specjalnych oraz w świetlicach. W zależności od rodzaju placówki do oddziałów będzie można przyjąć dodatkowo od dwóch do czterech osób. W oddziale klas I–III szkoły podstawowej będzie się mogło uczyć o nie więcej niż odpowiednio 4, 3 lub 2 uczniów będących obywatelami Ukrainy, w zależności od tego, czy w oddziale klas I–III szkoły podstawowej liczba uczniów wynosi nie więcej niż 25, 26 czy 27 uczniów.
Uczniowie z Ukrainy powinni mieć też możliwość uczestnictwa w dodatkowych bezpłatnych zajęciach z języka polskiego w wymiarze czterech godzin lekcyjnych tygodniowo przez maksymalnie 36 miesięcy.
Ministerstwo Edukacji wskazało, że w każdym kuratorium będzie oddelegowana jedna osoba, która ma zajmować się wspieraniem szkół i samorządów w problemach z włączaniem ukraińskich dzieci do polskiego systemu edukacji. Planowane jest też dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych.
Zmiana w szkołach nr 6 - nowy wzór legitymacji szkolnej
Od 13 lipca 2024 r. obowiązuje nowy wzór legitymacji szkolnej w formie plastikowej karty. Plastikowe legitymacje są wielkości karty kredytowej (mają wymiary: 53,98 mm na 85,60 mm). Można w nich stosować elektroniczną warstwę bezstykową.
Oznacza to, że uczniowie rozpoczynający naukę od 1 września muszą otrzymać legitymacje wydrukowane zgodnie z obowiązującym wzorem. Nowe wzory legitymacji obowiązują również nauczycieli. Legitymacje w formie papierowej zachowają swoją ważność do końca okresu, na który zostały wydane.
Zmiana dla nauczycieli (nr 7) - Emerytury stażowe
Od 1 września wchodzą w życie przepisy o emeryturze stażowej. Nauczyciele będą mogli wybrać, czy chcą skorzystać z nowych uprawnień, czy z obowiązującego świadczenia kompensacyjnego.
Uprawnienia do świadczenia kompensacyjnego można nabyć do 2032 roku. Przysługuje ono kobietom od 55 do 59 roku życia i mężczyznom od 60 do 64 roku życia. Wymagany jest co najmniej 30-letni staż pracy (okres składkowy i nieskładkowy), w tym 20 lat wykonywania pracy w charakterze nauczyciela w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Gwarantowana jest minimalna wysokość emerytury, nawet jeśli nie zostały zgromadzone odpowiednie środki.
W przypadku emerytur stażowych warunkiem koniecznym jest rozpoczęcie pracy na stanowisku nauczyciela przed 1999 r. Staż pracy wynosi 30 lat składkowych, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, o których mowa w art. 1 KN w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Konieczne jest też posiadania środków na co najmniej minimalną emeryturę.
Zmiana od MS nr 1 - Standardy ochrony małoletnich (ustawa Kamilka)
Od 15 sierpnia szkoły mają obowiązek wdrożyć standardy ochrony małoletnich wynikające z tzw. ustawy Kamilka czyli nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz szeregu innych przepisów. Oznacza to, że od 1 września pracownicy szkół i innych placówek edukacyjnych będą musieli stosować się do zawartych w tym dokumencie wytycznych określających m.in. w jaki sposób rozpoznawać i reagować na czynniki krzywdzenia dziecka oraz jakie procedury wdrożyć w przypadku, gdy zachodzi podejrzenie, że dziecko jest krzywdzone.
Standardy powinny też obejmować zasady bezpiecznych relacji pracowników szkoły z dziećmi, proces wdrożenia procedury reagowania oraz wykaz podmiotów, do których należy skierować opiekuna potrzebującego wsparcia dla siebie i dziecka.Nie wprowadzenie na terenie placówki tych dokumentów do 15 VIII oznacza ryzyko nałożenia wysokich kar. Za brak wdrożenia standardów ochrony małoletnich kara do 250 zł lub kara nagany, a w wypadku ponownego stwierdzenia braku wdrożenia grzywna nie niższa niż 1000 zł.
Wzory/Wytyczne Ministerstwa Sprawiedliwości do standardów ochrony dzieci w szkole
Poniżej pełna treść dokumentu w formacie Word do ściągnięcia (64 strony):
Naczelne zasady wynikające z tego dokumentu:
Zasada 1) nauczyciel nie powinien pozostawać w sytuacji sam na sam z dzieckiem (bez kontaktu wzrokowego z innymi dorosłym). Interesującego jest, że Standardy przewidują zgodę dla nauczyciela na kontakt fizyczny polegający na przytuleniu dziecka. Ma to taki zapis:
Kieruj się zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy Twoich dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie.
Zasada 2) W przypadku powzięcia przez pracownika podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone musi sporządzić notatkę (może być wersja elektroniczna - ale musi być dowód, że wykonał tą czynność.
Zasada 3) Szkoła przeprowadza interwencję - UWAGA! Jeżeli poinformowanie rodziców jest sprzeczne z dobrem dziecka lub niemożliwe, odstępuje się od tego.
Zasada 4) W zależności od okoliczności:
a) są powiadamiane policja/prokuratura albo wzywane pogotowie ratunkowe,
b) odbywa się rozmowa: z dzieckiem w obecności psychologa, innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, a w szczególności z jego opiekunami.
c) wszczęcie procedury Niebieskiej Karty - gdy zachowanie wobec dziecka spełnia znamiona przemocy domowej należy wszcząć procedurę Niebieskiej Karty poprzez przesłanie formularza „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego właściwego ze względu na zamieszkanie osoby doznającej przemocy domowej w terminie 5 dni.
UWAGA! W przypadku, gdy dziecko doznaje przemocy ze strony dziecka – innego członka rodziny (rodzeństwo, dalsza rodzina) można wszcząć procedurę „Niebieskiej Karty” w stosunku do opiekuna, który nie reaguje na krzywdzenie dziecka.
d) zawiadamiany jest sąd rodzinny.
WAŻNE! Standardy regulują też zasady postępowania w sytuacjach jak krzyk wobec dziecka, wykluczanie go z grupy, poniżanie. Nakazują w karygodnych sytuacjach rozważenie przez dyrekcję szkoły wdrożenie właściwych procedur dyscyplinarnych w tym rozwiązanie stosunku prawnego (rozwiązanie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, umowy praktyk lub wolontariatu) z osobą, która dopuściła się krzywdzenia, lub zarekomendować takie rozwiązanie zwierzchnikom tej osoby.