Temat tego zakazu pilotuje Onet. Portal ustalił, że dr Gabriela Olszowska (Małopolski Kurator Oświaty) w rozesłanym piśmie do placówek oświatowych zniechęca uczenia dzieci w zerówkach do nauki ….. pisania i czytania. Używa przy tym dyskusyjnych argumentów np., że rączka dziecka w wieku 6 lat źle znosi … pisanie literek, a w wieku 7 lat już tego problemu nie ma. Kurator sugeruje też, że nauczyciele w zerówkach nie mają kompetencji do uczenia dzieci w sposób nie powodujący dysleksji u nich. Powstaje też wątpliwość, czy kuratorium wprowadza zakaz nauki pisania i czytania małych dzieci, czy też jest to tylko sugestia.
Kuratorium i MEN odniosły się do tych wątpliwości. Najpierw oświadczenie złożyła Pani kurator, a potem do tekstu Onetu odniosło się Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Nie zakazałam nauki pisania w zerówkach. To była rekomendacja stosowania dobrych praktyk oraz przypomnieniem zapisów podstawy programowej
(…) wyrażone przeze mnie w czasie sierpniowych konferencji inaugurujących rok szkolny 2024/25 w Małopolsce stanowisko ws. nauki pisania przez dzieci sześcioletnie nie jest zakazem nauki pisania w zerówkach, lecz rekomendacją stosowania dobrych praktyk oraz przypomnieniem zapisów podstawy programowej. Jednocześnie zwracam uwagę, że nauczyciel może wprowadzać ćwiczenia i zagadnienia spoza podstawy programowej – jak np. nauka pisania, jeśli grupa dzieci lub pojedyncze dzieci w grupie są gotowe na takie działania.
Problem z pisaniem u sześciolatków od dawna dostrzegają eksperci. Przez pisanie rozumie się tutaj: trzymanie pióra, długopisu lub ołówka i kreślenie liter połączonych ligaturą w liniach lub na czystym papierze. Po pierwsze ręce (i dłonie) dzieci sześcioletnich bywają niedojrzałe i znacząco się różnią od rąk siedmiolatków. Po drugie dopiero rozwija się koordynacja ruchowa – oko – ręka, którą należy wspomagać stosownymi ćwiczeniami.
W tym wieku potrzebne są gry i zabawy wprowadzające elementy pisma. Rysowanie, malowanie, kolorowanie liter, zabawy literami – układanie liter drukowanych z patyczków, pisanie izolowanych liter na np. piasku, uaktywnianie opuszków palców, trening chwytów, wskazywanie kształtów, odszukiwanie ukrytych liter, a nade wszystko kreślenie linii i kształtów okrągłych czy falistych i wiele innych zajęć to konieczne działania. Jednak samo prowadzenie ręki po linii i pisanie liter wg wzoru pisma ręcznego najczęściej bywa zbyt trudne, a bez linii prowadzącej może być szkodliwe dla dzieci w wieku sześciu lat, co może utrwalać złe nawyki.
Zwracałam uwagę na ww. konferencjach na zagrożenie dysleksją funkcjonalną, czyli pojawiającą się w wyniku np. zbyt wczesnego pełnego pisania. Rekomendowałam, by nie przyspieszać nauki pisania u tak małych dzieci
Od wiosny br. dyskutujemy o problemie ze specjalistami z poradni. W celu pomocy nauczycielom i rodzicom powstaje lista dobrych praktyk – opracowywana przez praktyków i poradnie psychologiczno-pedagogiczne, która będzie systematycznie udostępniana.
dr Gabriela Olszowska
Małopolski Kurator Oświaty
Stanowisko MEN - Jest czy nie ma zakazu pisania i uczenia czytania?
W uzupełnieniu tego stanowiska Pani kurator Onet otrzymał wyjaśnienia od MEN z następującymi tezami:
1) Pani Kurator odnosiła się do kwestii nauki (w ramach zajęć dodatkowych) pisania i czytania dzieci w "zerówce" w kontekście problemu.
2) Intencją Pani kurator nie było wprowadzenie zakazu nauki pisania w "zerówkach".
3) Kurator nie podważała autonomii nauczycieli uprawniającej ich do stosowania ćwiczeń wykraczających poza podstawę programową wychowania przedszkolnego.
4) MEN przypomina, że jest oczywiste, iż nauczyciel może wprowadzać ćwiczenia z np. nauki pisania (ale jako zajęcia dodatkowe) - dziecko musi być gotowe na ten poziom edukacji.
5) MEN nie wyda wytycznych w sprawie nauki (i zakazu) pisania w zerówkach i oddziałach przedszkolnych na całym obszarze Polski.