Według art. 6 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (dalej: u.p.r.), kwota podatku rolnego zależy od ilości gruntów stanowiących użytki rolne, które posiada osoba będąca podatnikiem, i wynosi odpowiednio równowartość pieniężną:
- 2,5 q żyta za 1 hektar przeliczeniowy gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu tej ustawy (jest nim powierzchnia przekraczająca 1 hektar fizyczny lub przeliczeniowy),
- 5 q żyta za grunty, których powierzchnia nie przekracza 1 hektara.
Będąca podstawą obliczenia wysokości tego podatku na rok kolejny cena skupu żyta jest corocznie podawana do publicznej wiadomości w formie komunikatu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do 20 października. Do 2012 roku komunikat dotyczył pierwszych trzech kwartałów roku.
Jednak od wielu lat słychać było głosy, że cena skupu żyta za trzy pierwsze kwartały roku podawana w komunikacie Prezesa GUS nie odzwierciedla rzeczywistych dochodów uzyskiwanych przez rolników. Dlatego 10 maja 2013 r. Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o podatku rolnym (dalej: nowelizacja u.p.r.), w której wydłużono okres, za jaki Prezes GUS będzie podawał do publicznej wiadomości cenę skupu żyta.
Dotychczasowy zapis z art. 6 ust.1 u.p.r. w zakresie ceny skupu żyta, czyli „obliczone według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy”, zastąpiono zapisem „obliczone według średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy”. Zmiana weszła w życie 1 października 2013 r.
Wahania ceny skupu żyta na przestrzeni ostatnich pięciu lat (za ten okres dane na swojej stronie internetowej podaje GUS), szczególnie między rokiem 2010 a latami następnymi pokazują, że nowa regulacja prawna znacząco i odczuwalnie dla gmin wpłynie na obniżenie stawki podatku rolnego.
Zobacz również: Podatki i opłaty lokalne 2014
Przykład
Cena skupu żyta z 2012 roku podana przez Prezesa GUS to 75,86 zł/1q, co daje 189,65 zł jako wysokość podatku rolnego za 1 hektar przeliczeniowy. Gdyby przyjąć,,uśrednioną” cenę za lata 2008–2012, która wynosi 55,5 zł/1q, to otrzymuje się 138,77 zł jako wysokość podatku rolnego za 1 hektar przeliczeniowy.
Różnica w wysokości podatku rolnego za 1 hektar przeliczeniowy to 50,88 zł, co przy gospodarstwie posiadającym powierzchnię np. 20 hektarów przeliczeniowych spowoduje obniżenie wysokości rocznego wymiaru podatku rolnego o kwotę 1018 zł.
Podobnie jak w poprzednim stanie prawnym, cena skupu za „wydłużony” okres, a wynikająca z komunikatu Prezesa GUS, może być dodatkowo obniżona w drodze uchwały przez radę gminy. Projekt takiej uchwały podlega zaopiniowaniu przez właściwą terytorialnie izbę rolniczą, co wynika bezpośrednio z art. 5 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych. Opinia ta nie jest wprawdzie wiążąca dla organu stanowiącego, ale podjęcie uchwały bez jej wcześniejszego uzyskania mogłoby być podstawą do uchylenia takiego aktu prawa miejscowego przez regionalną izbę obrachunkową z uwagi na uchybienie natury formalnej.
Zmiana zasad naliczania podatku rolnego weszła w życie 1 października 2013 r.
Podstawy prawne
- Ustawa z 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r. poz. 660)
- Ustawa z 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (j.t. Dz.U. z 2002 r. nr 101, poz. 927; ost. zm. Dz.U. z 2008 r. nr 139, poz. 876)
- Ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (j.t. Dz.U. z 2006 r. nr 136, poz. 969; ost. zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 660).
Polecamy serwis: Podatki i opłaty