Artykuł 257 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: nowa uofp) określa cztery rodzaje instrumentów prawnych, dopuszczających możliwość dokonywania zmian w planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) przez organ wykonawczy, które nie wymagają nowelizacji uchwały budżetowej.
Do instrumentów tych należą zmiany planu:
1) dochodów i wydatków związanych ze zmianą kwot lub uzyskaniem dotacji przekazywanych z budżetu państwa, z budżetów innych JST oraz innych jednostek sektora finansów publicznych,
2) dochodów JST, wynikających ze zmian kwot subwencji w wyniku podziału rezerw subwencji ogólnej,
3) wydatków JST w ramach działu w zakresie wydatków bieżących, z wyjątkiem zmian planu wydatków na uposażenia i wynagrodzenia ze stosunku pracy, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej,
4) dochodów i wydatków budżetu JST związanych ze zwrotem dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub innych JST.
Norma prawna wyrażona w art. 257 pkt 3 nowej uofp określa w sposób bezpośredni kompetencje zarządu JST do dokonywania zmian w planie wydatków budżetowych, jednak wyznacza granice tych zmian, do wprowadzenia których organ wykonawczy jest upoważniony z mocy samego prawa, a mianowicie:
● wszelkie zmiany planu wydatków budżetowych mogą dotyczyć wyłącznie wydatków bieżących,
● przemieszczeń wydatków bieżących pomiędzy poszczególnymi paragrafami, a także pomiędzy rozdziałami klasyfikacji budżetowej można dokonać wyłącznie w ramach danego działu,
● zmiany w planie wydatków bieżących nie obejmują wydatków na wynagrodzenia i uposażenia ze stosunku pracy oraz pochodnych od wynagrodzeń.
A zatem wójt gminy nie może dokonać zmian w ramach tego samego działu i rozdziału pomiędzy paragrafami klasyfikacji budżetowej, które dotyczą wynagrodzeń, tj. pomiędzy § 4010 „Wynagrodzenia osobowe pracowników” a § 4040 „Dodatkowe wynagrodzenie roczne”.
Uprawnienia do dokonania zmian w budżecie JST w zakresie wydatków bieżących osobowych posiada jedynie organ stanowiący, który na podstawie art. 258 ust. 1 pkt 1 nowej uofp może upoważnić organ wykonawczy do dokonania innych zmian niż należące do kompetencji zarządu JST na mocy cytowanych przepisów art. 257 pkt 3, z wyłączeniem przeniesień pomiędzy działami.
Dodatkowe upoważnienie dla organu wykonawczego, stanowiące rodzaj pełnomocnictwa publicznego do wykonywania konkretnych zadań, ograniczone w czasie do roku budżetowego, powinno być dokładnie sprecyzowane w uchwale budżetowej.
Upoważnienie udzielone na podstawie przepisów art. 258 ust. 1 pkt 1 nowej uofp może przyznawać zarządowi jednostki prawo do:
● zmian planu wydatków przeznaczonych na uposażenia i wynagrodzenia oraz pochodnych od wynagrodzeń w ramach działu,
● dokonywania wszelkich zmian w planie wydatków w ramach działu,
● zmian w planie wydatków majątkowych w ramach działu,
● dokonania zmian planu wydatków w ramach działu, polegających na zmniejszeniu lub zwiększeniu wydatków majątkowych na rzecz wydatków bieżących w ramach tego działu.
PODSTAWY PRAWNE
● Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 28, poz. 146)
● Rozporządzenie Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. Nr 38, poz. 207)