PRAWO PRACY
PYTANIE
Jakie przepisy określają zasady wynagradzania dyrektora gminnego centrum kultury i pracowników centrum?
ODPOWIEDŹ
Zasady wynagradzania pracowników instytucji kultury koncentrujących się na zadaniach z zakresu upowszechniania kultury określa w sposób szczególny rozporządzenie ministra kultury i sztuki z 23 kwietnia 1999 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury (Dz.U. nr 45, poz. 446 z późn. zm.). Nie obejmuje ono jednak wyraźnie swoim zakresem gminnych centrów kultury.
UZASADNIENIE
Zgodnie z par. 1 przywołanego rozporządzenia, znajduje ono zastosowanie do pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących zwłaszcza działalność w zakresie upowszechniania kultury, zatrudnionych w: • bibliotekach • domach kultury, ośrodkach i klubach kultury, świetlicach i ogniskach artystycznych • galeriach i centrach sztuki • ośrodkach badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury • domach pracy twórczej • muzeach • biurach wystaw artystycznych • jednostkach organizacyjnych mających na celu ochronę zabytków • Filmotece Narodowej.
Nie powinno ulegać wątpliwości, że powyższe rozporządzenie znajduje zastosowanie także do dyrektorów powyższych instytucji, którzy są ich pracownikami. Ustawodawca posłużył się w par. 3 pkt 2 rozporządzenia pojęciem „pracownicy zarządzający”, przez które rozumie się pracowników zatrudnionych na stanowiskach dyrektorów, zastępców dyrektorów i głównych księgowych. W sposób szczególny pracownikom tym poświęcona jest część III załącznika nr 2 do powyższego rozporządzenia, zawierająca tabelę wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego pracowników zarządzających, w tym dyrektorów.
W wykazie tym powołane zostały centra sztuki oraz domy i ośrodki kultury. Jeśli zatem organizator instytucji upowszechniania kultury chce uniknąć wątpliwości, czy do pracowników tej instytucji znajdują zastosowanie szczególne przepisy powyższego rozporządzenia, powinien unikać używania nazwy centrum kultury, stosując w nazewnictwie pojęcia „dom kultury” lub „ośrodek kultury”. W obowiązujących przepisach brak wyraźnego zdefiniowania takich instytucji, jak centra, domy czy ośrodki kultury, które nie są regulowane w sposób szczególny w odrębnej, specjalnie im poświęconej ustawie. Nie ma zatem uwarunkowanej normatywnie potrzeby posługiwania się pojęciem centrum kultury.
Nie oznacza to, że posłużenie się przy powoływaniu instytucji nazwą centrum kultury jest niezgodne z przepisami, gdyż ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej określa wykaz form organizacyjnych w sposób otwarty, czyli nie jest to wykaz zamknięty (por. art. 2 tej ustawy).
Za tym, aby do pracowników centrów kultury stosować szczególne zasady wynagradzania, określone w powołanym rozporządzeniu, przemawia otwarte wyliczenie rodzajów instytucji zajmujących się upowszechnianiem kultury w art. 32 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, choć zamknięty wykaz rodzajów instytucji z par. 1 tego rozporządzenia może mimo to rodzić wątpliwości interpretacyjne.
W zakresie nieuregulowanym w sposób szczególny w przepisach powyższego rozporządzenia do pracowników instytucji zajmujących się upowszechnianiem kultury należy stosować oczywiście ogólne przepisy prawa pracy, dotyczące kwestii wynagradzania pracowników, w tym przepisy Kodeksu pracy.
Rafał Golat
PODSTAWA PRAWNA:
• Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2001 r. nr 13, poz. 123 z późn. zm.)
• Rozporządzenie ministra kultury i sztuki z 23 kwietnia 1999 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury (Dz.U. nr 45, poz. 446 z późn. zm.)