Od 1 października 2015 roku uległy zmianie kryteria dochodowe, kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej oraz kwota dochodu w 1 ha przeliczeniowego. Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej istnieje obowiązek weryfikacji tych kwot co 3 lata, co ma się przyczyniać do podniesienia poziomu życia osób korzystających z pomocy społecznej.
Redakcja poleca: Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 (książka)
Zamrożenie kryteriów z 2006 roku i uchylenie się od obowiązku w 2009 roku doprowadziło do sytuacji w której osoby spełniające kryteria kwotowe, będące na granicy minimum egzystencji nie były objęte pomocą społeczną. Kwoty dochodu na osobę w rodzinie będące kryterium przyznania pomocy społecznej były bowiem wyższe niż te dotyczące minimum egzystencji. W 2012 roku podczas weryfikacji kwot dokonano zmian, według których kwoty świadczeń przewyższyły przedmiotowe minimum. Na podstawie badań dotyczących progu interwencji socjalnej przyjęto też wartości, które w założeniu nie powinny zostać przekroczone do czasu następnej weryfikacji w 2018 roku.
Zobacz również: Zasiłek rodzinny 2015/2016 - kwota
Wyższe progi i wyższe świadczenia od 1 października 2015 r.
Z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 roku w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej wynika, że kryteria dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynoszą 634 zł (do tej pory 542 zł), dla osoby w rodzinie 514 zł (poprzednio 456 zł). Utrzymany został wymóg spełnienia drugiej przesłanki uzasadniającej przyznanie pomocy, jak m.in. bezdomność, sieroctwo czy niepełnosprawność. Dotyczy to zasiłku stałego, okresowego oraz celowego i wpłynie na sytuację finansową zarówno osób już pobierających świadczenie, jak i tych którzy dopiero będą się o nie ubiegać. Zmiana kryteriów będzie miała również wpływ na próg dochodowy do świadczeń pobocznych takich jak uprawnienie do posiłków dla dzieci. Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że automatycznie wzrosną kwoty już przyznanych świadczeń celowych, co oznacza, że wprowadzona waloryzacja może, ale nie musi oddziaływać na już przyznane świadczenia, natomiast samo prawo do pomocy społecznej będzie rozpatrywane wyłącznie według nowych kryteriów.
Założeniem podniesienia kwot jest objęcie pomocą większej ilości osób potrzebujących, którzy znajdując się w ciężkiej sytuacji materialnej nie są w stanie własnymi działaniami doprowadzić do podniesienia standardu życia. Należy również zaznaczyć, że celem świadczeń socjalnych nie jest jedynie zapewnienie środków materialnych na zaspokojenie podstawowych potrzeb, ale również ma przyczynić się do poprawy sytuacji na tyle, by świadczeniobiorcy mogli własnym działaniem doprowadzić do stanu w którym nie będą potrzebować pomocy państwa.
Zmiana kryteriów dochodowych dotyczących pomocy społecznej wpływa również na inne świadczenia, które mając na celu podniesienie jakości życia najuboższych są przyznawane w szczególnych sytuacjach życiowych. W ten sposób wzrośnie wysokość kwoty będącej podstawą do ustalenia wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, na kontynuowanie nauki i pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej do wysokości 1722 zł.
Korzystniejsze z punktu widzenia świadczeniobiorcy są również kryteria dochodu z 1ha przeliczeniowego, który od tego roku będzie wynosić 288zł.
Waloryzacja objęła również cudzoziemców, którzy posiadają status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy wynikający z chęci połączenia się z rodziną lub jej członkiem, który przebywa na terytorium Polski i posiada status uchodźcy lub został objęty ochrona uzupełniającą. Wysokości pomocy przeznaczonej na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego wynosi od 606 zł do 1335 zł. Wydaje się mieć to tym większe znaczenie w świetle obecnej sytuacji na terenie Unii Europejskiej, gdy w bardzo krótkim czasie przybyła znaczna ilość uchodźców. Należy jednak zaznaczyć, że na tą regulację nie miało wpływu ustawodawstwo unijne, ponieważ określenie zasad przyznania i wysokości pomocy społecznej należy do kompetencji państw członkowskich. Prognoza kosztów wynikających z pomocy dla cudzoziemców została przeprowadzona na grupie 700 osób, co jest liczbą znacznie wyższa w stosunku do grupy 521 osób, które skorzystały z tej pomocy w 2014 roku.
Przedstawione zmiany wynikają z obserwacji statystyk dotyczących ilości świadczeniobiorców, wysokości świadczeń i nakładów finansowych poniesionych przez państwo. Zgodnie z wyliczeniami nowe kryteria dochodowe umożliwią skorzystanie z pomocy społecznej 3% więcej osób samotnie gospodarujących pobierających zasiłek stały, 9% więcej osób w rodzinie pobierających zasiłek stały, 3% więcej osób pobierających zasiłek okresowy, 5% w przypadku osób z zaburzeniami psychicznymi, za których usługi opiekuńcze ponosi koszty gmina.
Podstawa prawna:
- art. 9 ust.8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej;
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 roku w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
Polecamy serwis: Opieka społeczna