TOMASZ BOJKOWSKI,
PAWEŁ SANCEWICZ
Kancelaria Jasiński, Jatczak, Lubbe
Gospodarowanie odpadami, w tym planowanie działań w ramach gospodarki odpadami, wiąże się z szeregiem problemów, na które winna zwrócić uwagę każda jednostka samorządu terytorialnego. Przede wszystkim wspomnianemu planowaniu winna towarzyszyć znajomość uwarunkowań prawnych, które towarzyszą sporządzaniu, przyjmowaniu i realizowaniu planów gospodarki odpadami. W ustawie z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2007 r. nr 39, poz. 251 ze zm.) wyszczególniono, czemu ma służyć opracowanie planów gospodarki odpadami. Przygotowywane plany mają w ogólności służyć osiągnięciu celów polityki ekologicznej państwa oraz realizacji zasad gospodarowania odpadami wymienionych w przywołanej ustawie, czyli między innymi zasady zapobiegania powstawania odpadów, zasady ograniczania ilości odpadów, w tym również ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz zasady zapewnienia zgodnego z zasadami ochrony środowiska odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Ponadto opracowywanie planów ma na celu stworzenie krajowej sieci instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.
W pierwszej kolejności jednostki samorządu terytorialnego muszą znać cele założone na poziomie krajowym (wynikają one z odpowiedniej uchwały Sejmu RP dotyczącej polityki ekologicznej państwa), w tym w szczególności w zakresie docelowej sieci instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania. Jednostki samorządu terytorialnego powinny dokonać umiejscowienia planowanych przez siebie działań w ramach realizacji polityki ekologicznej na poziomie krajowym. Innymi słowy, przed przystąpieniem do opracowywania planu należy zidentyfikować cel działań i przenieść go na poziom wojewódzki, powiatowy i gminny. Przepisy dotyczące planów gospodarki odpadami wymuszają (poprzez obowiązek opiniowania projektów planów) na jednostkach gminnych znajomość odpowiednich planów powiatowych i wojewódzkich, na jednostkach powiatowych znajomość planów gminnych i wojewódzkich oraz na jednostkach wojewódzkich znajomość planów gminnych i powiatowych.
Każda jednostka samorządu terytorialnego przy sporządzaniu planu winna planować własne działania przy uwzględnieniu celów założonych na poziomie wojewódzkim, powiatowym i gminnym, a także krajowym wynikających z uchwalonego przez Radę Ministrów krajowego planu gospodarki odpadami.
W przepisach o planach gospodarki odpadami wymieniono, co każdy plan powinien określać. Pomijając bardzo istotny aspekt prawidłowego i realnego doboru instrumentów finansowych służących w ogóle realizacji założonych przez daną jednostkę celów, jednostki samorządu terytorialnego winny rzetelnie przeprowadzić opis aktualnego stanu gospodarki odpadami. W planie muszą się znaleźć informacje o źródłach pochodzenia odpadów, podmiotach prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, a także o rozmieszczeniu instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwienia. W opisie stanu aktualnego nie może zabraknąć informacji o dzikich wysypiskach lub innych negatywnych zjawiskach zaobserwowanych na danym obszarze. Dopiero szczegółowa analiza, wsparta nawet prognozami demograficznymi i gospodarczymi dotyczącymi danego obszaru, pozwala na przyjęcie celów cząstkowych działań i zidentyfikowaniu zadań, które mają być realizowane.
RL