Jak było
Ustawa o PIT, w brzmieniu do 31 grudnia 2006 r. wskazywała, że zwolnieniem objęte są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości, które nie później niż w okresie dwóch lat, zostały przeznaczone na cele mieszkaniowe. Cele mieszkaniowe, zgodnie z przepisami w/w ustawy to m.in.:
• nabycie lokalu mieszkalnego,
• nabycie gruntu,
• budowa własnego budynku mieszkalnego,
• spłata kredytu zaciągniętego na powyższe cele.
Jednocześnie podkreślone zostało, iż realizacja tych celów ma mieć miejsce na terytorium Polski. Jeżeli przychód nie został przeznaczony na cele mieszkaniowe, podatnik był zobowiązany do zapłaty podatku (10% przychodu) w terminie 14 dni od dnia sprzedaży (aktualnie podatek ten wynosi 19% podstawy obliczenia podatku).
Jak jest teraz
Aktualnie, ustawa o PIT nie wskazuje, że tego typu inwestycje mają mieć miejsce na terytorium Polski. Realizacja celów mieszkaniowych może nastąpić na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a także państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego czy na terytorium Konfederacji Szwajcarskiej. Dotyczy to jednak tylko tych podatników, którzy sprzedali nieruchomość nabytą bądź wybudowaną po 1 stycznia 2007 r.
Kontrowersje wzbudza jednak sytuacja podatników, którzy dokonali sprzedaży nieruchomości nabytej przed 1 stycznia 2007 r. W odniesieniu do tych nieruchomości, zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o PIT, stosuje się zasady określone w ustawie w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. W praktyce przepisy te pozbawiają tych podatników, którzy uzyskali dochód ze sprzedaży nieruchomości znajdującej się na terytorium Polski i zainwestowali w nieruchomość (przeznaczoną na cele mieszkaniowe) w państwie członkowskim Unii, prawa do ulgi mieszkaniowej.
Taka regulacja wywołała pytanie, czy nie jest to dyskryminacja tej grupy osób, a także czy Polska w ten sposób nie narusza praw obywateli polskich wynikających z przynależności do Unii Europejskiej oraz zasady swobodnego przepływu kapitału.
Ministerstwo Finansów bada aktualnie, czy wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości dotyczący Portugalii, w takiej samej sprawie, w którym stwierdza, że tego typu rozwiązania uchybiają przepisom prawa unijnego, może zostać przeniesiony na polski porządek prawny. Umożliwiałoby to podatnikom inwestowanie dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości (nabytych lub wybudowanych do dnia 31 grudnia 2006 r.) w innym niż Polska kraju członkowskim Unii Europejskiej.