W wykazie prac rządu zamieszczono informację o projekcie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa. Termin przyjęcia przez Radę Ministrów określono na pierwszy kwartał 2022 r. Rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy pozwolą – zdaniem MZ – na uniknięcie konkurowania szpitalami o tych samych pacjentów i o kontrakty z NFZ.
Ograniczenie wielowładztwa
Odpowiedzialne za projekt Ministerstwo Zdrowia wskazuje, że występowanie wielu podmiotów nadzorujących odpowiadających za funkcjonowanie poszczególnych szpitali na danym terenie nie służy również zapewnieniu kompleksowości udzielania świadczeń zdrowotnych.
Autorzy ustawy podnoszą, że pogarszająca się sytuacja finansowa nie jest jedynym czynnikiem utrudniającym prawidłowe funkcjonowanie szpitali. W znacznym stopniu utrudnia je również – jak wskazują – zjawisko tzw. wielowładztwa, czyli pełnienia wobec szpitali funkcji podmiotów nadzorujących przez wiele różnych jednostek, głównie samorządu terytorialnego. Występowanie wielu podmiotów nadzorujących odpowiadających za funkcjonowanie poszczególnych szpitali na danym terenie nie służy również zapewnieniu kompleksowości udzielania świadczeń zdrowotnych.
Agencja Rozwoju Szpitali
Rząd zakłada utworzenie systemu nadzoru nad procesami naprawczo-rozwojowymi podmiotów szpitalnych przez powołanie Agencji Rozwoju Szpitali, która będzie odpowiedzialna m.in. za inicjowanie, wspieranie i monitorowanie tych procesów.
Instytucja ta będzie miała również inne zadania dotyczące podmiotów szpitalnych, takie jak organizowanie i koordynowanie wspólnych zakupów, wsparcie finansowe, merytoryczne i eksperckie. Wspierane będą również inwestycje w szpitalach dzięki skoordynowaniu działań na rzecz rozwoju szpitalnictwa, a także skierowaniu na ten cel dodatkowych środków z różnych źródeł: budżetu państwa, funduszy unijnych czy z funduszy celowych zarządzanych przez ministra zdrowia.
Nieuzasadniona konkurencja
MZ zwraca też uwagę, że zauważalną i niekorzystną dla funkcjonowania szpitali jest także nieuzasadniona konkurencja tych jednostkami o pacjentów, personel medyczny i o zasoby materialne. Nadmiarowe koszty działalności szpitali powoduje także – jak podnosi MZ – utrzymywanie nieefektywnie wykorzystywanej bazy i nieuzasadnione faktycznymi potrzebami utrzymywanie przez część szpitali podwyższonej gotowości.
Mapy Potrzeb Zdrowotnych i Planami Transformacji
Projekt omawianej ustawy ma uwzględniać mapy potrzeb zdrowotnych. Mapy potrzeb zdrowotnych są w kompetencji Ministra Zdrowia. To narzędzie, które, pozwala monitorować efektywność systemu ochrony zdrowia. Dzięki nim można zapoznać się z sytuacją w danym regionie i podejmować działania, które poprawią wskaźniki jakościowe placówek leczniczych np. w zakresie rodzaju i ilości sprzętu diagnostycznego w poszczególnych szpitalach czy liczby łóżek w danym regionie.
30 sierpnia 2021 r. opublikowano pierwszą mapę potrzeb zdrowotnych zgodnie z nowymi zasadami po nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (obwieszczenie Ministra Zdrowia z 27 sierpnia 2021 r. w sprawie mapy potrzeb zdrowotnych). Cechą map jest formułowanie rekomendowanych kierunków działań, na podstawie których podejmowane będą decyzje w sektorze zdrowia, we wszystkich zakresach opieki zdrowotnej. W przypadku leczenia szpitalnego można np. uzyskać wskazanie konieczności optymalizacji obłożenia łóżek na oddziałach, zgodnie z prognozami demograficznymi. Część analityczna jest dostępna na platformę internetową (Baza Analiz Systemowych i Wdrożeniowych https://basiw.mz.gov.pl). Znacznie rozszerzono zakres analizowanych danych, chcąc pokazać potrzeby zdrowotne nie tylko z perspektywy podaży (NFZ), ale też popytu (GBD).
Ten dokument ma pomóc w planowaniu inwestycji i optymalnym wydatkowaniu środków publicznych w ochronie zdrowia. Analizy i rekomendowane kierunki działań posłużą instytucjom publicznym do przygotowania dokumentów strategicznych na poziomie operacyjnym, takich jak Krajowy Plan Odbudowy i Wzmocnienia Odporności, krajowe i wojewódzkie plany transformacji, czy polityka spójności. Dokument będzie obowiązywał od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r.
Aktualna mapa potrzeb zdrowotnych została opracowana w ramach projektu Mapy potrzeb zdrowotnych – Baza Analiz Systemowych i Wdrożeniowych, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.