Usługi hotelarskie mogą być świadczone w obiektach hotelarskich, które spełniają m.in: wymagania co do wielkości obiektu, jego wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług, ustalonych dla rodzaju i kategorii, do których obiekt został zaszeregowany; wymagania sanitarne oraz przeciwpożarowe.
Usługi hotelarskie mogą być świadczone również w obiektach o niższym standardzie, jeżeli obiekty te spełniają tzw. minimalne wymagania co do wyposażenia oraz sanitarne i przeciwpożarowe. Za inne obiekty, w których mogą być świadczone usługi hotelarskie, uważa się także wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach rolnych.
Kto świadczy usługi, o których mowa, i używa nazwy kategorii obiektów hotelarskich bez odpowiedniej decyzji lub niezgodnie z nią, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny do 5 tys. zł.
Kategoria pensjonatu
Przed rozpoczęciem świadczenia usług, np. w pensjonacie, przedsiębiorca jest obowiązany uzyskać zaszeregowanie tego obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii.
W razie rozpoczęcia świadczenia usług w obiekcie hotelarskim, który posiada już zaszeregowanie, przedsiębiorca jest obowiązany wystąpić do właściwego marszałka województwa o potwierdzenie lub zmianę dotychczasowego zaszeregowania.
Ustalono: dla hoteli, moteli i pensjonatów pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami, dla kempingów cztery kategorie oznaczone gwiazdkami, a dla domów wycieczkowych i schronisk młodzieżowych trzy kategorie oznaczone cyframi rzymskimi. Odpowiedniego zaszeregowania obiektu hotelarskiego dokonuje oraz nadaje kategorię, a także prowadzi ich ewidencję marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia obiektu hotelarskiego. Z kolei zaszeregowania pól biwakowych dokonuje i prowadzi ich ewidencję wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce ich położenia.
Ewidencję obiektów turystycznych niedających się zakwalifikować do żadnej z wcześniej wymienionych kategorii, ale np. spełniające wymagania sanitarne, przeciwpożarowe, prowadzi również wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Także przedsiębiorca zamierzający oferować miejsca noclegowe w obiekcie spełniającym tylko minimalne wymagania lub rolnik zamierzający prowadzić agroturystykę, jest obowiązany zgłosić ten fakt do ewidencji prowadzonej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Zaszeregowanie, odmowa zaszeregowania, potwierdzenie zaszeregowania bądź zmiana zaszeregowania obiektu hotelarskiego do określonego rodzaju, nadanie, odmowa nadania lub zmiana kategorii, odmowa wpisu do ewidencji obiektów hotelarskich i wykreślenie z ewidencji obiektów hotelarskich, a także nakazanie wstrzymania świadczenia usług hotelarskich następuje w formie decyzji administracyjnej. Podstawą odmowy wpisu do ewidencji obiektów hotelarskich jest decyzja o odmowie zaszeregowania lub o odmowie potwierdzenia zaszeregowania obiektu hotelarskiego do określonego rodzaju i kategorii.
Za dokonanie oceny spełniania przez obiekt hotelarski wymagań niezbędnych do zaszeregowania obiektu do określonego rodzaju i kategorii pobiera się opłaty określone w rozporządzeniu ministra gospodarki z 28 czerwca 2001 r. w sprawie opłat związanych z zaszeregowaniem obiektu hotelarskiego (Dz.U. z 2006 r. nr 30, poz. 214).
Kontrola pensjonatów
Marszałek województwa w przypadku np. hoteli czy pensjonatów, a w przypadku pól biwakowych wójt, burmistrz lub prezydent miasta, ma prawo kontrolować te obiekty.
W trakcie tej kontroli mogą być m.in. sprawdzane pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład np. pensjonatu. Kontrolę przeprowadzają osoby odpowiednio do tego upoważnione. Mogą one podczas kontroli żądać okazania dokumentów potwierdzających spełnienie przez obiekt wymagań sanitarnych i przeciwpożarowych.
W razie stwierdzenia, że obiekt hotelarski nie spełnia wymagań przewidzianych dla rodzaju i kategorii, zmieniane są rodzaj lub kategoria, np. pensjonatu czy motelu.
Niezbędne informacje
W hotelach, pensjonatach, motelach czy kempingach i w innych obiektach o charakterze hotelowym muszą być umieszczone na widocznym miejscu:
• nazwa oraz siedziba lub imię i nazwisko, a także adres przedsiębiorcy świadczącego usługi hotelarskie w tym obiekcie;
• tablica określająca rodzaj i kategorię obiektu;
• informacje o zakresie świadczonych usług wraz z podstawowymi cenami;
• informacje o przystosowaniu obiektu do obsługi osób niepełnosprawnych.
Informacje o nazwie oraz rodzaju i kategorii obiektu hotelarskiego należy umieścić również na zewnątrz obiektu. Przedsiębiorcy świadczący usługi hotelarskie mogą wydawać regulaminy porządkowe wiążące wszystkie osoby przebywające np. na terenie pensjonatu. Wykaz wymagań dla obiektów hotelarskich, odpowiadający rodzajowi i kategorii obiektu, a także pełny cennik usług powinny być udostępnione na każde żądanie klienta. Nazwy rodzajów i oznaczenia kategorii obiektów hotelarskich podlegają ochronie prawnej i mogą być stosowane wyłącznie w odniesieniu do obiektów spełniających ściśle określone wymagania.
Promesa na kategorie
Przedsiębiorca, który zamierza rozpocząć świadczenie usług hotelarskich, może ubiegać się o przyrzeczenie zaszeregowania obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii, czyli tzw. promesę.
Promesę wydaje, na wniosek przedsiębiorcy, marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia obiektu hotelarskiego. Promesa jest wydawana w formie decyzji administracyjnej na czas określony nie dłuższy niż dwa lata.
W okresie ważności promesy przedsiębiorca nie może świadczyć usług hotelarskich. Przedsiębiorca może używać nazwy rodzajowej i oznaczenia kategorii do celów informacyjnych i promocyjnych obiektu hotelarskiego.
Marszałek województwa może, w drodze postanowienia, zezwolić na rozpoczęcie świadczenia usług hotelarskich przez przedsiębiorcę, który otrzymał promesę, po złożeniu przez niego kompletnego wniosku o zaszeregowanie obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii.n
RODZAJE OBIEKTÓW TURYSTYCZNYCH
HOTELE - obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów.
MOTELE - hotele położone przy drogach, zapewniające możliwość korzystania z usług motoryzacyjnych i dysponujące parkingiem.
PENSJONATY - obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, świadczące dla swoich klientów całodzienne wyżywienie.
KEMPINGI - obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów. Obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych.
DOMY WYCIECZKOWE - obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów.
SCHRONISKA MŁODZIEŻOWE - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów.
SCHRONISKA - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów.
POLA BIWAKOWE - obiekty niestrzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.
Zbigniew Kornat
gp@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz.U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268).