W lipcu 1989 r. przywrócony w wyniku porozumień Okrągłego Stołu Senat podjął uchwałę o odbudowie samorządu terytorialnego. 27 maja 1990 r. odbyły się pierwsze wybory samorządowe w III RP.
Reforma samorządowa, obok przemian gospodarczych, miała zasadnicze znaczenie dla kształtowania się państwa polskiego po 1989 r. W jej wyniku rozwiązano rady narodowe - stwarzające pozory demokracji fasadowe twory PRL. Samorządem miała być nie rada, a wspólnota mieszkańców, czyli gmina. Uzyskała ona własne kompetencje, mienie i budżet. Samorząd oddzielono od administracji rządowej.
Dziś, w 20 rocznicę tego przełomowego w historii powojennej wydarzenia, wiele samorządów w Polsce zamiast świętować liczy straty spowodowane powodzią i przygotowuje się do odbudowy zniszczonej infrastruktury. Nie zmienia to jednak faktu, iż ten dzień powinien być dla każdego samorządowca dniem szczególnym.
Ministerstwo Edukacji Narodowej postanowiło uświetnić tę okrągłą rocznicę działalności samorządowej włączając w obchody młodzież.
Finał Młodzieżowej Akcji Obywatelskiej "20 lat wspólnie" odbył się w środę w Sali Kolumnowej Sejmu. Uczniowie z całej Polski przedstawili 50 najciekawszych prezentacji, upamiętniając pierwsze wolne i demokratyczne wybory samorządowe w powojennej historii Polski.
"20 lat wspólnie" to obywatelska akcja, dzięki której uczniowie mogli dowiedzieć się, co zależy od samorządu w ich gminach, powiatach i województwach" - powiedziała minister edukacji Katarzyna Hall. Podkreśliła, że do akcji, którą MEN zorganizował z Centrum Edukacji Obywatelskiej, przystąpiło ponad 1000 szkół.
"Cieszę się, że tylu uczniów zmobilizowało się i zainteresowało działalnością i przeszłością samorządów" - mówiła Hall zaznaczając, że dla dzieci i młodzieży to, co działo się w 1990 r. jest już historią.
Tematem prac uczniów są zmiany, jakie zaszły w konkretnych miastach i gminach w okresie ostatnich 20 lat. Na plakatach i fotografiach uczniowie przedstawili rozwój infrastruktury swoich rodzinnych miejscowości m.in. powstające biblioteki, drogi i mosty czy oczyszczalnie ścieków.
Uczniowie rozmawiali m.in. z byłymi lub obecnymi wójtami, radnymi lub prezydentami miast np. o różnicach między okresem PRL a latami po 1989 r. Prowadząc rozmowy, uczniowie często zaczynali od tego, co jest dla nich najbardziej widoczne - estetyki miasta. Pytali np., czy miasto wypiękniało? Czy pojawiły się nowe skwery, odnowione budynki? Inne pytania dotyczyły np. działalności domów kultury lub lokalnych muzeów.
Dyrektor Centrum Edukacji Obywatelskiej Jacek Strzemieczny wyjaśnił, że w przypadku każdego stwierdzonego osiągnięcia, uczniowie starali się dociec, które władze samorządowe miały wpływ na dany sukces i na czym on polegał. "W ten sposób akcja zaangażowała uczniów w tworzenie lokalnego kapitału społecznego i pozwoliła wykształcić w nich strategicznie ważne dla Polski postawy obywatelskie" - ocenił.
Wszystkim Samorządowcom w tym szczególnym dniu składamy najserdeczniejsze życzenia pomyślności i sukcesów!
AM/PAP