Punktacja czasopism naukowych 2021
W nowym wykazie uwzględnione zostały 31 433 czasopisma naukowe oraz recenzowane materiały z 1638 konferencji naukowych, związanych z takimi dyscyplinami jak informatyka, informatyka techniczna i telekomunikacja. W porównaniu z ostatnim wykazem z 2019 r. dodane zostały 1032 czasopisma. Ponadto podwyższono punktację 264 czasopism dotychczas ujętych w wykazie.
Zmiany w wykazie dotyczyły w dużej mierze polskich czasopism naukowych, zwłaszcza czasopism związanych z HST. Do wykazu dodanych zostało 129 czasopism polskich, z czego 125 to czasopisma z dziedzin HST. Podwyższono także punktację 233 polskim czasopismom, w tym 223 czasopismom związanym z dziedzinami HST.
Liczne czasopisma funkcjonujące w kulturze polskiej, odgrywające poważną rolę w rozwoju całych obszarów wiedzy albo nie były obecne na listach albo przypisana im liczba punktów była zbyt niska biorąc pod uwagę tę rolę. Aby zatem sprostać formalnym wymogom jakie nakładane są na świat nauki – uczeni zmuszeni byli do publikacji albo w periodykach nisko punktowanych, albo do publikacji w językach obcych poza krajem, przy jednoczesnej konieczności dokonywania poważnych opłat. Mogło to hamować prace badawcze, jak i wpływało na ich jakość, a także oddziaływanie na kulturę oraz naukę polską.
Projekt wykazu czasopism
Komisja Ewaluacji Nauki (KEN) przygotowała projekt wykazu czasopism na podstawie § 14a rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie sporządzania wykazów wydawnictw monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 349).
Zgodnie z tym przepisem KEN przygotował aktualizację wykazu czasopism polegającą na uzupełnieniu o czasopisma, które zostały ujęte w ww. międzynarodowych bazach Scopus i Web of Science po dniu określonym przez ministra przy sporządzaniu ostatniego wykazu czasopism. Projekt przygotowany przez KEN obejmował także czasopisma nowoprzyjęte do bazy ERIH+, które uzyskały pozytywną opinię KEN, która sprawdzała, czy takie czasopismo posiada międzynarodową renomę i szczególny wpływ na rozwój danej dyscypliny naukowej oraz spełniające etyczne i naukowe standardy.
Ujęcie czasopism we wspomnianych bazach ustalone zostało według stanu na 30 września 2020 r., określonego przez ministra. KEN ocenił także 40 czasopism ujętych w wykazie z 2019 r. z tytułu uzyskania finansowania w ramach programu „Wsparcie dla czasopism naukowych”, a które w międzyczasie zostały wpisane do baz Scopus lub Web of Science. KEN zaproponował tym czasopismom w nowym wykazie co najmniej 40 pkt. KEN, ustalając w tym trybie projekt wykazu, zamieścił w nim wszystkie czasopisma naukowe ujęte w ostatnim wykazie czasopism sporządzonym przez ministra (por. § 14a ust. 1 pkt 1 rozporządzenia) oraz czasopisma dodane w ramach aktualizacji.
Przepisy rozporządzenia w sprawie wykazów czasopism naukowych (oraz wydawnictw) precyzyjnie określają sposób ustalania projektu wykazu czasopism przez Komisję Ewaluacji Nauki. Jednocześnie wykaz w swojej ostatecznej formie jest sporządzany przez ministra na podstawie projektu przekazanego przez KEN. Minister może w uzasadnionych przypadkach dokonać modyfikacji względem projektu KEN.
Jakość publikacji naukowych i ich oddziaływanie
Dodatkowo Minister sporządzając wykaz w swym ostatecznym kształcie dążył do docenienia polskich czasopism mających szczególne znaczenie dla rozwoju dziedzin HST. Zasadniczym kryterium była jakość publikacji oraz ich oddziaływanie we właściwym obszarze wiedzy. Brano pod uwagę przede wszystkim wkład w rozwój badań naukowych, a także wierność właściwemu celowi badań naukowych jakim jest poznawanie prawdy i jej obrona w kulturze. Uwzględniano także siłę oddziaływania czasopism we właściwych dla nich dziedzinach badań, a także ich związek z kulturą narodową oraz rolę w umacnianiu tożsamości cywilizacyjnej kultury polskiej. Wiele z czasopism posiadało unikalny, pozytywny i jedyny w nauce polskiej wkład w rozwój danych dziedzin wiedzy. Wkład ten był kryterium oceny i wartościowania, który należało docenić.
Podejmując ostateczne decyzje dotyczące punktacji polskich czasopism z dziedzin HST, minister korzystał ze wsparcia grona doradców pod kierunkiem dr hab. Pawła Skrzydlewskiego. Materiał do przeprowadzenia zmian w punktacji dostarczyły liczne spotkania online z uczonymi, z którymi prowadzono konsultacje i narady. Liczba osób biorących wprost lub pośrednio w przygotowaniu nowej punktacji liczy około 70. Konsultacje w sprawie punktacji przeprowadzano także drogą telefoniczną, kontaktów osobistych oraz poczty elektronicznej.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej punktację za artykuły naukowe opublikowane w ostatecznej formie w latach 2019–2021, ustala się zgodnie z ostatnim wykazem czasopism sporządzonym i udostępnionym przez ministra w okresie objętym ewaluacją.
Źródło: MEiN