Elektroniczny przepływ informacji w sprawie dłużników alimentacyjnych między służbami i instytucjami a komornikami sądowymi oraz sankcje za nielegalne zatrudnienie oraz aktywizacja zawodowa dłużników alimentacyjnych – te i inne zmiany przewiduje projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych.
Na przestrzeni ostatnich trzech lat ściągalność należności budżetu państwa z tytułu świadczeń wypłaconych w zastępstwie niepłaconych alimentów wzrosła – z niecałych 13% w 2015 do 24,9% w 2017 roku.
Aby zwiększyć ściągalność alimentów
Mimo to poziom ściągalności jest wciąż niezadawalający. Aby go zwiększyć, konieczne jest wprowadzenie kolejnych zmian. W przypadku gdy dłużnicy jako przyczynę niewywiązywania się ze swoich obowiązków alimentacyjnych będą podawać brak zatrudnienia, jako instrument służący aktywizacji zawodowej będą mogły zostać wykorzystane roboty publiczne. Co ważne, na organizatora robót publicznych zostanie nałożony obowiązek zatrudniania w pierwszej kolejności dłużników alimentacyjnych.
Nowy obowiązek dla PIP
Projekt nowych regulacji przewiduje nałożenie na Państwową Inspekcję Pracy obowiązku powiadomienia właściwego komornika, prowadzącego postępowanie egzekucyjne wobec danego dłużnika alimentacyjnego, o stwierdzonym przez PIP przypadku zatrudnienia tegoż dłużnika „na czarno”, a także wypłacania temu dłużnikowi wynagrodzenia wyższego niż wynika to z zawartej umowy o pracę bez dokonywania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych.
PIP z dostępem do danych
Na tym jednak nie koniec. Państwowa Inspekcja Pracy zyska dostęp do danych o miejscu przebywania dłużników alimentacyjnych, objętych karą ograniczenia wolności w postaci dozoru elektronicznego. Celem wprowadzenia tej regulacji jest umożliwienie weryfikacji, czy tacy dłużnicy, którzy deklarują brak zatrudnienia, nie wykonują pracy „na czarno”.
Rozszerzenie odpowiedzialności materialnej nieuczciwych pracodawców
W myśl nowych przepisów zostanie rozszerzona odpowiedzialność materialna nieuczciwych pracodawców, którzy będą zatrudniać dłużników alimentacyjnych „na czarno” albo wypłacać im wynagrodzenie „pod stołem”. Takim pracodawcom grozi solidarna odpowiedzialność za zobowiązania alimentacyjne do wysokości kwoty rocznych zobowiązań alimentacyjnych dłużnika.
Zobacz: Pomoc społeczna
Sankcje za niedopełnienie obowiązków przez pracodawców
Dzięki nowelizacji zostaną wzmocnione przepisy dotyczące sankcji wobec pracodawcy, który nie dopełnia obowiązków związanych z zajęciem wynagrodzenia dłużnika przez komornika sądowego.
Grzywna nie będzie już określana kwotowo. Będzie zaś uzależniona od wartości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. W razie uchylania się przez pracodawcę od wykonania spoczywających na nim obowiązków w określonym terminie grzywna będzie mogła być nałożona niego ponownie. W takiej sytuacji każdorazowa wysokość grzywny będzie zależała od uznania komornika sądowego, a jej wysokość może sięgać aż równowartości pięciu przeciętnych wynagrodzeń brutto w gospodarce narodowej.
Wsparcie rodzin z funduszu alimentacyjnego
Projekt przewiduje także zwiększenie dostępności do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, poprzez podwyższenie, niezmiennego od prawie 10 lat, kryterium dochodowego warunkującego dostęp do tych świadczeń – planuje się, że od 1 października 2019 roku kryterium dochodowe zostanie podniesione do kwoty 800 zł miesięcznie na osobę w rodzinie.