17 listopada 2011 r. stracił moc obowiązującą art. 1046 § 4 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.). Z przepisu tego wywodzi się po stronie gminy obowiązek zapewnienia pomieszczenia tymczasowego osobie eksmitowanej, której nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego lub zamiennego. Obowiązek ten od początku był przedmiotem sporów.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Utrata mocy art. 1046 § 4 k.p.c. wiąże się z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 listopada 2010 r. (sygn. akt K 19/06). Trybunał stwierdził w nim, że art. 1046 § 4 k.p.c. jest niezgodny z:
● art. 2 i wynikającą z niego zasadą prawidłowej legislacji,
● art. 45 ust. 1,
● art. 64 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3
– Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: Konstytucja RP). Ponadto, w zakresie, w jakim dotyczy wykonania obowiązku opróżnienia lokalu mieszkalnego orzeczonego wyrokiem sądowym z powodu znęcania się nad rodziną, jest niezgodny także z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP.
Wadliwy, zdaniem TK, przepis przewiduje, że wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina wskaże tymczasowe pomieszczenie lub gdy dłużnik znajdzie takie pomieszczenie. Uzasadniając swe rozstrzygnięcie, TK podkreślił m.in., że nie było dostatecznie jasne, na czym polegają obowiązki gminy we wskazaniu tymczasowego pomieszczenia.
Czytaj także:
Postępowanie eksmisyjne z lokalu będącego własnością gminy>>
Nieużywane w obowiązujących przepisach słowo eksmisja to budzące wiele kontrowersji postępowanie mające na celu usunięcie z zajmowanego lokalu osób i rzeczy oraz wydanie lokalu uprawionemu do niego podmiotowi. W kontekście niniejszego artykułu - uprawnionym podmiotem jest gmina jako właściciel lokalu.
TK: przepisy ws. osób eksmitowanych niezgodne z konstytucją>>
Gminy mają obowiązek zapewnienia tymczasowego pomieszczenia osobom eksmitowanym, w tym także i tym, które znęcają się nad rodziną - orzekł w czwartek Trybunał Konstytucyjny, uznając przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, regulujące te kwestie, za niezgodne z konstytucją.
Gminy zapewnią pomieszczenia tymczasowe eksmitowanym – ustawa obowiązuje>>
Od 16 listopada na gminach ciąży obowiązek przygotowania pomieszczeń tymczasowych dla osób, wobec których wszczęto egzekucję lub orzeczono eksmisję bez prawa do lokalu socjalnego lub zamiennego.