Wyniki egzaminu maturalnego mogą okazać się niesatysfakcjonujące, a abiturient może mieć poczucie, że jego praca egzaminacyjna została oceniona niesprawiedliwie. Czy w takich sytuacjach można się odwołać od wyników matury? Z jakich środków odwoławczych maturzysta może skorzystać?
- Kto może kwestionować wyniki egzaminu maturalnego
- Po pierwsze – wniosek o wgląd do prac egzaminacyjnych
- Po drugie – wniosek o weryfikację sumy punktów
- Po trzecie – odwołanie od wyniku weryfikacji punktów
- Po czwarte – OKE może ponownie zweryfikować punkty
- Po piąte – odwołanie rozpatrzy Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego
- W końcu – ustalenie nowego wyniku matury
- Czy wyniki matury można zaskarżyć do sądu
Wyniki egzaminu maturalnego mogą zdeterminować dalszy przebieg edukacji absolwenta szkoły średniej. Od nich bowiem zależy przyjęcie na uczelnię wyższą. To z kolei, na jakiej uczelni młody człowiek podejmie studia ma niebagatelny wpływ na jego przyszłą karierę zawodową. Przepisy ustawy o systemie oświaty dają maturzystom środki do kwestionowania wyników egzaminu maturalnego.
Kto może kwestionować wyniki egzaminu maturalnego
Uprawnienia do kwestionowania wyników egzaminu maturalnego przysługują absolwentowi liceum lub technikum, jeżeli jest pełnoletni.
W przypadku, gdy absolwent jest niepełnoletni, z uprawnień tych mogą w jego imieniu skorzystać jego rodzice.
Pełnoletnim jest, kto ukończył 18 lat.
Osoba małoletnia, tzn. taka która nie ukończyła 18 lat, może uzyskać pełnoletność przez zawarcie małżeństwa. Jest to możliwe w przypadku kobiety, która ukończyła 16 lat i której sąd opiekuńczy zezwolił z ważnych powodów na zawarcie małżeństwa.
Po pierwsze – wniosek o wgląd do prac egzaminacyjnych
Absolwent może wystąpić w wnioskiem o umożliwienie wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy egzaminacyjnej. Z wnioskiem takim należy zwrócić się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, która wydała świadectwo dojrzałości.
Prawo do wglądu do pracy egzaminacyjnej przysługuje przez 6 miesięcy od wydania przez OKE świadectwa dojrzałości.
Wglądu do prac egzaminacyjnych dokonuje się w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora OKE. Absolwentowi dokonującemu wglądu zapewnia się możliwość zapoznania się z zasadami oceniania rozwiązań zadań wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminu maturalnego. W czasie dokonywania wglądu można sporządzać notatki i wykonywać fotografie pracy egzaminacyjnej.
Po drugie – wniosek o weryfikację sumy punktów
Kolejnym etapem w procedurze kwestionowania wyników egzaminu maturalnego jest złożenie wniosku o weryfikację sumy punktów przyznanych absolwentowi na egzaminie. Weryfikacja taka polega na tym, że praca egzaminacyjna zostaje ponownie sprawdzona i oceniona.
Wniosek o weryfikację składa się do dyrektora OKE. Wniosek musi zawierać pisemne uzasadnienie. Absolwent na złożenie takiego wniosku ma 2 dni robocze od dnia dokonania wglądu do prac egzaminacyjnych.
Dyrektor OKE ma obowiązek wyznaczenia do weryfikacji sumy punktów egzaminatora wpisanego do ewidencji egzaminatorów, który nie sprawdzał i nie oceniał pracy egzaminacyjnej, której dotyczy wniosek o weryfikację punktów. Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Dyrektor OKE poinformuje zainteresowanego o wyniku weryfikacji sumy punktów w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o weryfikację.
Po trzecie – odwołanie od wyniku weryfikacji punktów
Jeżeli wynik weryfikacji sumy punktów był niezadowalający, absolwent może wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem dyrektora OKE w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyniku weryfikacji sumy punktów.
W odwołaniu absolwent musi wskazać zadanie lub zadania egzaminacyjne, co do których nie zgadza się z przyznaną liczbą punktów. Odwołanie musi zawierać uzasadnienie wykazujące, że rozwiązanie tego zadania lub zadań egzaminacyjnych przez absolwenta:
- jest merytorycznie poprawne oraz
- spełnia warunki określone w poleceniu do danego zadania egzaminacyjnego oraz instrukcji dla zdającego zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym.
Po czwarte – OKE może ponownie zweryfikować punkty
W wyniku wniesionego odwołania dyrektor OKE może dokonać ponownej weryfikacji sumy punktów.
Jeżeli dyrektor OKE uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości, ustala nowy wynik części pisemnej egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Następnie dyrektor OKE wydaje świadectwo dojrzałości lub – jeśli absolwent już je uzyskał – anuluje dotychczasowe i wydaje nowe.
Po piąte – odwołanie rozpatrzy Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego
Jeżeli jednak dyrektor OKE uzna, że odwołanie
- zasługuje na uwzględnienie tylko w części albo
- nie zasługuje na uwzględnienie,
– przekazuje do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej odwołanie wraz z uzasadnieniem w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania, o czym niezwłocznie informuje absolwenta, który wniósł odwołanie. Z kolei dyrektor CKE przekazuje odwołanie do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Odwołanie zostanie tam przekazane w postaci zanonimizowanej, uniemożliwiającej identyfikację absolwenta, który je wniósł.
Kolegium rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni od dnia przekazania odwołania przez dyrektora OKE do dyrektora CKE. Termin może być jednokrotnie przedłużony, nie więcej jednak niż o 7 dni.
Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego podejmuje rozstrzygnięcie w odniesieniu do zadania lub zadań egzaminacyjnych, przestrzegając zasad oceniania rozwiązań zadań wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminu maturalnego i sporządza pisemne uzasadnienie zawierające w szczególności ocenę zasadności argumentów podniesionych przez absolwenta w odwołaniu.
Rozstrzygnięcie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.
W końcu – ustalenie nowego wyniku matury
Jeżeli w wyniku:
- przeprowadzonej weryfikacji sumy punktów,
- rozstrzygnięcia Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, lub
- uwzględnienia w części odwołania przez dyrektora OKE
– suma punktów została podwyższona, dyrektor OKE ustala nowy wynik egzaminu maturalnego.
Absolwentowi, który wcześniej nie otrzymał świadectwa dojrzałości, jeśli rozpatrzenie jego wniosków wykazało, że otrzymał co najmniej 30 proc. punktów możliwych do uzyskania dyrektor OKE wydaje świadectwo dojrzałości.
W pozostałych przypadkach dyrektor OKE anuluje dotychczasowe świadectwo dojrzałości i wydaje nowe.
Czy wyniki matury można zaskarżyć do sądu
Wyniki egzaminu maturalnego ustalone w opisanym powyżej trybie przepisów ustawy o systemie oświaty są ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego.