Co to praktyki zawodowe?
Praktyki zawodowe są elementem programu studiów. Polegają na zastosowaniu i pogłębieniu zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Celem nauczycielskich praktyk zawodowych jest zdobywanie doświadczenia związanego z pracą dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela i konfrontowanie nabytej wiedzy z zakresu dydaktyki szczegółowej (metodyki nauczania) z rzeczywistością pedagogiczną.
Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2021
Praktyki zawodowe w kształceniu przygotowującym do wykonywania zawodu nauczyciela w roku akademickim 2020/2021 będą mogły być realizowane przez:
1) prowadzenie przez studenta lub uczestnika studiów podyplomowych lekcji lub zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, obserwowanych przez opiekuna praktyki lub nauczyciela akademickiego oraz innych studentów lub uczestników studiów podyplomowych, a następnie analiza tych lekcji lub zajęć;
2) bycie asystentem nauczyciela prowadzącego lekcje lub zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;
3) obserwowanie przez studentów lub uczestników studiów podyplomowych lekcji lub zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość prowadzonych przez
nauczyciela, a następnie rozmowa z nauczycielem lub opiekunem praktyk;
4) przygotowywanie przez studentów lub uczestników studiów podyplomowych projektów edukacyjnych do wykorzystania w placówce systemu oświaty, m.in. scenariuszy lekcji lub zajęć, autorskich rozwiązań dydaktycznych, propozycji rozwiązań pojawiających się w placówce problemów opiekuńczo-wychowawczych, propozycji zindywidualizowanej pracy z uczniami zdolnymi oraz uczniami ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się;
5) prowadzenie przez studenta lub uczestnika studiów podyplomowych zindywidualizowanej nauki z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość z uczniem (przede wszystkim szczególnie uzdolnionym lub potrzebującym pomocy w nauce) – za zgodą rodzica, opiekuna praktyk oraz nauczyciela akademickiego;
6) udział studenta lub uczestnika studiów podyplomowych w prowadzonych, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, spotkaniach szkolnych zespołów przedmiotowych, zespole wychowawców klas oraz w radzie pedagogicznej, a także w miarę możliwości w spotkaniach z rodzicami;
7) prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, rozmowy studenta lub uczestnika studiów podyplomowych z opiekunem praktyki, dyrektorem placówki, nauczycielem pedagogiem, nauczycielem psychologiem, nauczycielem bibliotekarzem, nauczycielami wychowawcami ze świetlicy szkolnej lub innymi nauczycielami (w szczególności odpowiedzialnymi za udzielanie pomocy psychologicznopedagogicznej);
8) zapoznanie się przez studenta lub uczestnika studiów podyplomowych ze specyfiką placówki oraz aktami prawa wewnętrznego, jak również zasadami BHP placówki;
9) analizę dzienników lekcyjnych, które są prowadzone w formie elektronicznej (za zgodą dyrektora szkoły).
Ponadto przy realizacji praktyk zawodowych, dzięki nowelizacji, będzie można stosować następujące rozwiązania:
1) student lub uczestnik studiów podyplomowych prowadzi symulację lekcji wychowawczej (lekcji wychowawczych) – na podstawie przygotowanego przez siebie scenariusza – obserwowaną przez nauczyciela akademickiego, dla innych osób z grupy odbywającej praktykę zawodową, a po zakończeniu lekcji ma miejsce analiza przeprowadzonych zajęć w ramach praktyki psychologiczno-pedagogicznej; każdy z grupy występuje w roli zarówno prowadzącego zajęcia, jak również obserwatora;
2) student lub uczestnik studiów podyplomowych prowadzi symulację lekcji z danego przedmiotu, obserwowaną przez nauczyciela akademickiego, dla innych osób z grupy odbywającej praktykę zawodową, a po zakończeniu lekcji ma miejsce analiza przeprowadzonych zajęć w ramach praktyki dydaktycznej; każdy z grupy występuje w roli zarówno prowadzącego zajęcia, jak również obserwatora;
3) przygotowywanie przez studentów lub uczestników studiów podyplomowych projektów edukacyjnych do wykorzystania w placówce systemu oświaty, m.in. scenariuszy lekcji lub zajęć, autorskich rozwiązań dydaktycznych, propozycji rozwiązań pojawiających się w danej placówce systemu oświaty problemów wychowawczych i opiekuńczych, propozycji zindywidualizowanej pracy z uczniami zdolnymi oraz uczniami ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się;
4) zapoznanie się przez studenta lub uczestnika studiów podyplomowych ze specyfiką placówki oraz aktami prawa wewnętrznego, jak również zasadami BHP placówki;
5) analiza dzienników lekcyjnych, które są prowadzone w formie elektronicznej (za zgodą dyrektora szkoły).
Gdzie można odbyć praktyki zawodowe?
Praktyki zawodowe nauczycieli odbywają się w przedszkolach, szkołach i placówkach systemu oświaty, w których do zajmowania stanowiska nauczyciela są wymagane kwalifikacje określone w Karcie Nauczyciela.
Praktyki zawodowe są zintegrowane z realizacją zajęć z zakresu dydaktyki przedmiotu nauczania lub rodzaju zajęć. Jeżeli przedmiot jest nauczany lub rodzaj zajęć jest prowadzony zarówno w szkole podstawowej, jak i ponadpodstawowej, praktyki zawodowe odbywają się w obu typach szkół.
Jak odbywają się praktyki? Zdalne praktyki zawodowe
Minister Edukacji i Nauki podpisał nowelizację rozporządzenia w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Wprowadzono zmiany w realizacji praktyk zawodowych – umożliwiono odbywanie ich z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
W nowelizacji dodano przepis epizodyczny umożliwiający realizację praktyk zawodowych w roku akademickim 2020/2021:
- w podmiocie prowadzącym kształcenie – w takim przypadku praktyki będą przygotowywane i organizowane przez ten podmiot i mogą odbywać się w formie ćwiczeń praktycznych, symulacji lekcji lub zajęć, właściwych dla przedszkola, szkoły lub placówki systemu oświaty, także z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;
- przez udział studenta lub uczestnika studiów podyplomowych w prowadzeniu przez szkołę lub placówkę systemu oświaty lekcji lub zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość – w takim przypadku praktyki będą organizowane przez podmiot prowadzący kształcenie i mogą odbywać się przez umożliwienie studentom lub uczestnikom studiów podyplomowych udziału w przygotowaniu i prowadzeniu przez szkołę lub placówkę systemu oświaty lekcji lub zajęć realizowanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub ich obserwacji.
Nowe przepisy weszły w życie 5 grudnia 2020 r.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 Dz.U. 2020 poz. 1389
Oprac. Marta Zdanowska
Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki