Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu[1] [dalej także: WSA] orzekł, że odwołanie od pisma informującego o odmowie zawarcia umowy najmu lokalu komunalnego zajmowanego bez tytułu prawnego jest niedopuszczalne, z uwagi na fakt, że dokument ten nie ma waloru decyzji administracyjnej. Ponadto, skład orzekający wskazał, że sprawy z zakresu najmu mieszkań komunalnych znajdujących się w zasobie lokalowym gminy mają charakter cywilnoprawny.
Orzeczenie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym.
Zainteresowani [dalej także: skarżący] wystąpili do spółki zarządzającej mieszkaniowym zasobem Miasta o zawarcie umowy najmu lokalu. Dyrektor Biura Spraw Lokalowych Urzędu Miasta [dalej także: Dyrektor] odpowiadając na rzeczone pismo w imieniu Prezydenta Miasta [dalej także: organ], wskazał, że spełnione nie zostały wymagania określone w uchwale Rady Miasta regulującej przedmiotową materię. W treści pisma wskazał przy tym, że: „Prezydent podjął decyzję o odmowie zawarcia umowy najmu lokalu”.
Polecamy: Nowy JPK_VAT w praktyce jednostek sektora publicznego
Od powyższego pisma odwołanie wnieśli skarżący podnosząc, że ww. dokument należy zakwalifikować jako decyzję administracyjną. Przekazując sprawę do Samorządowego Kolegium Odwoławczego [dalej także: SKO] Urząd Miasta wskazał, że stosunki z zakresu najmu mieszkań komunalnych z zasobu lokalowego gminy mają charakter cywilnoprawny.
Wskutek rozpoznania rzeczonej sprawy, SKO [dalej także: organ II instancji] zadecydowało o niedopuszczalności odwołania. Swoje rozstrzygnięcie organ II instancji uzasadnił faktem, że zawarcie umowy najmu lokalu ma charakter cywilnoprawny, w związku z czym zastosowania nie mogą tutaj znaleźć przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego[2] [dalej także: KPA]. Wobec powyższego, zdaniem SKO, pismo Dyrektora nie może być uznane za decyzję administracyjną, bowiem nie zawiera rozstrzygnięcia sprawy indywidualnej, której załatwienie w formie decyzji administracyjnej leży w gestii organu administracji publicznej. W konsekwencji za niedopuszczalne należy uznać odwołanie wniesione od pisma niebędącego decyzją administracyjną.
Skargę na postanowienie SKO wnieśli zainteresowani, podnosząc m.in., że przedmiotowe pismo w sposób błędny uznane zostało za niespełniające wymagań przewidzianych dla decyzji administracyjnej. Uzasadniając swoje stanowisko, skarżący argumentowali, że rzeczone rozstrzygnięcie zwiera wszelkie konstrukcyjne elementy decyzji administracyjnej. Co więcej, decydującym czynnikiem, miało być zawarte w piśmie sformułowanie: „Prezydent podjął decyzję o odmowie zawarcia umowy najmu lokalu”. Ponadto skarżący przywołali treść uchwały rady miasta, regulującej szczegóły dotyczące zawierania umowy najmu komunalnego, zgodnie z którą: „Prezydent (...) może podjąć decyzję o zawarciu umowy najmu lokalu (…)”. W ocenie skarżących świadczy to o formie, jaka winna zostać przez organ dochowana w niniejszej sprawie, a konsekwencji także o tym, że kontrola instancyjna była dopuszczalna.
W odpowiedzi na skargę SKO podtrzymało swoją dotychczasową argumentację i wniosło o jej oddalenie.
W wyniku rozpoznania rzeczonej sprawy WSA podzielił argumentację SKO, i orzekł, że wniesiona skarga nie zasługiwała na uwzględnienie. Swoje rozstrzygnięcie sąd uzasadnił tym, że pismo Dyrektora nie stanowiło decyzji administracyjnej w rozumieniu KPA, a w konsekwencji za niedopuszczalne uznać należy wniesienie od niego odwołania.
Powołując się na poglądy doktryny, skład orzekający podniósł, że to nie forma, a treść pisma decyduje o tym, z jakim aktem administracyjnym mamy w danej sprawie do czynienia. Co więcej, sąd zdefiniował decyzję administracyjną jako: „każdy wydany na podstawie powszechnie obowiązującego przepisu prawa władczy i jednostronny akt organu administracji, rozstrzygający konkretną sprawę i skierowany do imiennie oznaczonego adresata, niezwiązanego z organem ani węzłem zależności organizacyjnej, ani też podległości służbowej”. W ocenie WSA pismo Dyrektora nie spełniało ww. warunków. Jak bowiem wskazał skład orzekający: „Sprawy ze stosunków prawnych, których przedmiotem jest najem mieszkań komunalnych znajdujących się w zasobie lokalowym gminnych, mają ze swej istoty charakter cywilnoprawny (…)W takich sprawach co do zasady gmina w stosunku do mieszkańców występuje jako właściciel nieruchomości (…) a nie jako organ administracji publicznej, podejmujący działania władcze”.
Powyższej oceny nie zmienia także fakt, że w piśmie posłużono się sformułowaniem „prezydent podjął decyzję”. Nie odnosi się ono bowiem do wydania decyzji administracyjnej, a jedynie do zadecydowaniu o określonej kwestii – w potocznym tego słowa znaczeniu. Co więcej, zdaniem składu orzekającego użycie takiego sformułowania w uchwale Rady Miasta oraz skarżonym piśmie, nie może zastąpić ustawowego umocowania do załatwienia danej sprawy w tej formie, a podstawy takiej w niniejszej sprawie brak.
Podsumowując, WSA stwierdził, że pismo skierowane do skarżących zawierało jedynie wyjaśnienie powodów nieuwzględnienia ich wniosku. Nie stanowiło ono przy tym decyzji administracyjnej, a zatem wniesione odwołanie musiało zostać uznane za niedopuszczalne. Sąd wskazał jednocześnie, że ochrony swojego interesu skarżący mogą dochodzić w drodze powództwa cywilnego. Powtórnie podkreślić należy stanowisko składu orzekającego w rzeczonej sprawie, zgodnie z którym sprawy dotyczące najmu mieszkań komunalnych znajdujących się w zasobie lokalowym gminny, mają charakter cywilnoprawny.
Wyrok jest nieprawomocny.
[1] Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 5 marca 2020r., II SA/Po 998/19.
[2] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm.).
Piotr Kołodziejczak
radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów
Martyna Krystman
asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem administracyjnym
Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu
www.ziemski.com.pl
Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl