Praca ponad etat pracownika samorządowego

Jarosław Żarowski
rozwiń więcej
Przy szkole funkcjonuje fundusz świadczeń socjalnych dla emerytów i rencistów, byłych nauczycieli zatrudnionych dawniej w szkołach prowadzonych przez miasto. Przy obsłudze funduszu pracują na pełnych etatach dwaj pracownicy samorządowi – główny księgowy i specjalista (jako pomoc księgowego). Ostatnio znacznie zwiększyła się liczba członków funduszu. W celu zapewnienia ich obsługi planowane jest więc zwiększenie etatu głównemu księgowemu i specjaliście o 0,25, aby mieli po 1,25 etatu. W jaki sposób można przyznać dodatkowe 0,25 etatu? Czy można to uczynić aneksem do umowy o pracę? Organ prowadzący nie wyraża zgody na godziny nadliczbowe dla wspomnianych pracowników.

Odpowiedź Przyznanie dodatkowo po 0,25 etatu głównemu księgowemu i specjaliście jest niedopuszczalne. Umowa o pracę nie może być zawarta na więcej niż jeden pełny etat.

Uzasadnienie Umowa o pracę na więcej niż etat oznaczałaby obejście przepisów o czasie pracy. Nie można więc wprowadzić pracy na więcej niż etat przez:

● zmianę warunków pracy wynikających z zawartej wcześniej umowy o pracę, za porozumieniem stron (tzw. aneksem) lub w drodze wypowiedzenia zmieniającego,

● zawarcie nowej umowy o pracę.

Opinie sądu

Sąd Najwyższy (dalej: SN) w wyroku z 13 marca 1997 r. (sygn. akt I PKN 43/97) wskazał, że przepisy ustalające maksymalne normy czasu pracy oraz określające warunki dopuszczalności świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych mają charakter bezwzględnie obowiązujący w tym znaczeniu, że nie mogą być one przekraczane, nawet jeżeli pracownik w danym przypadku się na to godzi, czy też uważa, iż leży to w jego interesie. Za dopuszczalne można uznać jedynie zaostrzenie ograniczeń wynikających z obowiązującego prawa, np. przez skracanie czasu pracy (przy zachowaniu wynagrodzenia w niezmienionej wysokości), czy też ustanowienie dodatkowych ograniczeń w zakresie dopuszczalności stosowania pracy w godzinach nadliczbowych. Sąd Najwyższy powołał się w tym kontekście na art. 18 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.), w myśl którego postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Na to, że przepisy o czasie pracy uważa się za bezwzględnie obowiązujące zwrócił też uwagę SN w wyroku z 26 maja 2000 r. (sygn. akt I PKN 667/99).

Nie można zawrzeć z głównym księgowym i specjalistą drugiej umowy o pracę na 0,25 etatu. W orzecznictwie SN utrwalony jest pogląd, że dopuszcza się istnienie między tymi samymi podmiotami więcej niż jednej umowy o pracę tylko wtedy, gdy ich przedmiotem jest praca innego rodzaju (m.in. wspomniany wyrok z 13 marca 1997 r. oraz wyrok z 14 lutego 2002 r., sygn. akt I PKN 876/00).

Godziny nadliczbowe

Stosowanie godzin nadliczbowych również podlega ograniczeniom. Jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, na polecenie przełożonego wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta (art. 42 ust. 2 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych; dalej: ustawa o pracownikach samorządowych). Przesłanki do zlecania pracownikowi samorządowemu pracy w godzinach nadliczbowych (z wyjątkiem pory nocnej, niedziel i świąt) są więc liczne – wszelkie potrzeby jednostki (pracodawcy). Jednak godziny nadliczbowe nie powinny być stałym elementem organizacji pracy, gdyż stanowią odstępstwo od norm czasu pracy.

Godzin nadliczbowych nie można przydzielać kobietom w ciąży oraz, bez ich zgody, pracownikom samorządowym sprawującym pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekującymi się dziećmi do lat ośmiu (art. 42 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych). Trzeba mieć też na względzie ograniczenia w zakresie czasu pracy związane z liczbą godzin nadliczbowych wynikające z k.p. Na przykład pracownik (jeżeli nie jest pracownikiem zarządzającym w imieniu pracodawcy zakładem pracy, w rozumieniu art. 128 § 2 k.p., czyli m.in. głównym księgowym) łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może pracować przeciętnie tygodniowo powyżej 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym czasu pracy.

W konsekwencji, jeżeli pracownicy nie są w stanie wykonywać swych normalnych, zwykłych zadań w ramach obowiązujących norm czasu pracy, powinno się zatrudnić dodatkowego pracownika lub część ich zadań przekazać innej jednostce.

ZAPAMIĘTAJ

Pracownicy powinni zasadniczo wykonywać zadania w ramach obowiązujących norm czasu pracy.

Podstawy prawne

•  Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 229, poz. 1494)

•  Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 80, poz. 432)

Sektor publiczny
Czy można rozpalać ognisko na plaży nad morzem?
26 kwi 2024

Ognisko na plaży nad morzem – czy można palić ognisko bez widma mandatu? Jakie są przepisy? Ile wynosi mandat za ognisko na plaży? Jakie wykroczenia najczęściej popełniane są na plaży? Jak złożyć wniosek o zgodę na ognisko na plaży?

Sztab kryzysowy na Pomorzu. "Nie wchodźcie do lasów"
26 kwi 2024

W ostatnich dniach potwierdzono obecność wirusa ASF (Afrykańskiego Pomoru Świń) w Gdyni, co stanowi poważne wyzwanie dla regionu. W odpowiedzi na to zagrożenie, Trójmiasto podejmuje działania prewencyjne, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące działań podejmowanych w Trójmieście.

Tego węgla od 1 lipca 2029 r. nie kupisz. Resort klimatu i środowiska szykuje nowy zakaz
26 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad wprowadzeniem zakazu sprzedaży niektórych sortymentów węgla gospodarstwom domowym. Od 1 lipca 2029 r. nie będzie możliwe zakupienie pewnych rodzajów węgla. Jednak dopuszczone do obrotu będą paliwa sortymentu orzech i groszek, przeznaczone dla klasowych urządzeń grzewczych, spełniających określone normy.

Ponad 57 000 zł dofinansowania. Rusza nabór wniosków do programu Aktywny Maluch
26 kwi 2024

Aktywny Maluch to nowa odsłona programu, wcześniej znanego jako Maluch+. Zwiększono budżet programu z 5,5 mld zł do 6,5 mld zł, co pozwoli na powstanie jeszcze większej liczby żłobków w całym kraju. Obecnie trwa także 4. tura naboru ciągłego wniosków do programu, która potrwa do końca czerwca bieżącego roku.

Bez zmian w lekturach. Quo vadis zostaje. Uczniowie nie czytają żadnego żyjącego autora
26 kwi 2024

Filolog prof. Krzysztof Biedrzycki zwrócił uwagę, że "w szkole podstawowej wśród lektur obowiązkowych nie ma ani jednego żyjącego autora". Jednocześnie zauważył, że wśród lektur dodatkowych jest ich wielu i lista została bardzo dobrze uzupełniona. "Jeśli celem w szkole podstawowej na języku polskim jest zachęcenie do czytania, to trzeba proponować lektury, które młodzież będzie chciała czytać" - podkreślił.

Duże utrudnienia w weekend w Warszawie. Prace drogowe, filmowcy, masa krytyczna i rozpoczęcie sezonu przez motocyklistów
26 kwi 2024

Na mieszkańców Warszawy czekają w ten weekend spore utrudnienia. Gdzie dokładnie można spodziewać się problemów z ruchem ulicznym?

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu do historycznego centrum
26 kwi 2024

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu, zgodnie z którymi należy zgłosić swój przyjazd do historycznego centrum i dodatkowo wnieść opłatę 5 euro, jeśli nie ma się zamiaru zostawać na  noc. Już prawie 16 tys. osób uiściło opłatę. 

Maturzyści kończą rok szkolny. Kiedy egzaminy?
26 kwi 2024

Piątek 26 kwietnia 2024 r. to ważny dzień dla tegorocznych maturzystów. Świadectwa ukończenia szkoły odbiorą uczniowie ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych II stopnia. 

Cyberprzemoc i przemoc szkolna przybierają na sile w zastraszającym tempie. Jak ochronić nasze dzieci?
26 kwi 2024

Smartfon lub tablet pojawia się w dłoniach coraz młodszych dzieci. Dostęp do internetu rodzi wiele zagrożeń. W Polsce nawet jedno na pięcioro dzieci mogło doświadczyć przemocy w sieci. W szkołach też nie jest najlepiej – przemocy mogło doświadczyć 10 proc. dzieci.

Wybory do PE 2024. PKW zarejestrowała 4 komitety koalicyjne, 27 komitetów partii i 9 komitetów wyborców
25 kwi 2024

Komitety wyborcze mają czas do 2 maja na zgłaszanie list kandydatów na europosłów. Kto może startować do Parlamentu Europejskiego?

pokaż więcej
Proszę czekać...