Wielu samorządowców korzysta ze studiów podyplomowych z zakresu finansów oraz tematyki zamówień publicznych. Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji (WSEI) w Lublinie oferuje pracownikom samorządów podyplomowe studia na kierunku Rachunkowość budżetowa, a także – cieszące się bardzo dużym zainteresowaniem przedstawicieli gmin – Zamówienia publiczne oraz Nadzór, kontrola, audyt. – Dobrze prowadzona rachunkowość to podstawa dobrego funkcjonowania każdego samorządu, a znajomość zagadnień prawnych stanowi jej doskonałe uzupełnienie – tłumaczy Anna Nowacka z WSEI.
Studia z zakresu rachunkowości budżetowej przeznaczone są nie tylko dla pracowników odpowiedzialnych za finanse, lecz także kadry kierowniczej, która podejmuje kluczowe decyzje w zakresie m.in. pozyskiwania funduszy zewnętrznych. – W programie studiów poruszane są m.in. zagadnienia dotyczące gospodarowania mieniem samorządowym, dyscypliny finansów publicznych, sprawozdawczości jednostek samorządu terytorialnego, a także budżetowania zadaniowego i kontrolingu – informuje Anna Nowacka.
Ukończenie studiów podyplomowych na kierunku Rachunkowość budżetowa wiąże się z uzyskaniem przez absolwentów uprawnień do pełnienia funkcji głównego księgowego w jednostkach sektora finansów publicznych. – Nasi słuchacze mogą liczyć nie tylko na kompleksową wiedzę teoretyczną i praktyczną, przekazywaną przez najlepszych ekspertów, ale – po ukończeniu studiów – na dyplom menedżerski Fundacji OIC Poland i świadectwo ukończenia studiów podyplomowych – zapewnia Anna Nowacka.
Informatyka i ekologia to ważne tematy
Oprócz znajomości finansów istotne miejsce w zarządzaniu gminą ma także znajomość procesów informacyjnych oraz systemów informatycznych. Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Informatyczna (WSE-I) w Warszawie proponuje pracownikom samorządów – mającym wykształcenie wyższe – studia podyplomowe z zakresu zarządzania procesami informacyjnymi oraz obsługującymi je systemami informatycznymi w gminie. Absolwenci studiów zdobywają umiejętności dotyczące teoretycznych aspektów informacji oraz praktycznego posługiwania się systemami informatycznymi, wspomagającymi procesy decyzyjne w samorządach. Dzięki wprowadzeniu systemów informacyjnych w jednostkach samorządu terytorialnego następuje zwiększenie efektywności ich funkcjonowania, co najlepiej widać na poziomie gminy lub dzielnicy. Systemy informatyczne porządkują przepływ informacji w gminie i usprawniają pracę urzędów, co pozwala zmniejszyć koszty związane z tradycyjnym obiegiem dokumentacji.
W programie studiów, obok prezentacji informacyjnego funkcjonowania samorządu terytorialnego, znajdują się także zagadnienia dotyczące skutecznego pozyskiwania i wykorzystywania funduszy europejskich oraz polityki promocji gminy i regionu. Umiejętności pozyskane w czasie studiów pozwolą samorządowcom na dokonanie efektywnych zmian w zakresie zarządzania informacją. Dzięki tym zmianom gminy będą mogły szybciej się rozwijać, a skorzystają na tym przede wszystkim mieszkańcy.
Przy wyborze studiów podyplomowych warto pomyśleć o przyszłości i tendencjach, które wskazuje choćby polityka Unii Europejskiej w zakresie ekologii. W ofercie Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej (WSZiP) w Warszawie są Menedżerskie Studia Ekologiczne dla Samorządowców. – Naszym zadaniem jest przekazanie nowoczesnej wiedzy z zakresu ochrony środowiska, zarządzania i prawa środowiskowego, co pozwoli samorządowcom podnieść konkurencyjność własnych społeczności lokalnych w aspekcie ekorozwoju i wpłynie na poprawę jakości życia mieszkańców – mówi Tomasz Mikołajczyk, kierownik Centrum Studiów Podyplomowych. W ramowym programie studiów przewidziano m.in. ekologiczny audyt regionu oraz tworzenie strategii ekorozwoju dla gmin. Niestety, zainteresowanie samorządowców tą tematyką jest niewielkie. – Myślę, że powodem tego jest fakt, że problematyka nie jest tak popularna, jak np. pozyskiwanie funduszy europejskich – tłumaczy Tomasz Mikołajczyk. Tymczasem niezmiernie ważne jest myślenie perspektywiczne, bo za kilka lat Unia Europejska gros funduszy będzie przeznaczać na inwestycje ekologiczne, dlatego tak istotne jest dziś kształcenie pracowników samorządów w tym zakresie.
Czytaj także: Studia podyplomowe dla samorządowców>>
Duże zainteresowanie studiami dofinansowanymi z UE
Tymczasem wielu samorządowców efektywnie wykorzystuje szansę, jaką niesie ze sobą Program Operacyjny Kapitał Ludzki (POKL), z którego dofinansowywane są studia podyplomowe. Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego (WSAiB) w Gdyni oferuje studia podyplomowe dla jednostek samorządu terytorialnego, dofinansowane z POKL pt. „Specjalistyczne studia podyplomowe dla kadr administracji samorządowej”. Projekt realizowany jest w partnerstwie z Wyższą Szkołą Zarządzania i Prawa im. H. Chodkowskiej w Warszawie. – Proponujemy podniesienie lub uzupełnienie kwalifikacji oraz kompetencji pracowników w zakresie stanowienia aktów prawa miejscowego i aktów administracyjnych – mówi Dorota Drews, kierownik studiów podyplomowych WSAiB.
Samorządowcy mogą wybrać jeden z kilku kierunków studiów:
● Regulacje prawne jednostek samorządu terytorialnego (JST) w procesie wdrażania funduszy strukturalnych UE,
● Zamówienia publiczne w Polsce i UE,
● Administracyjne prawo gospodarcze,
● Nowoczesne zarządzanie kryzysowe,
● Kontrola i audyt w JST.
Koszt studiów pokrywany jest w 95% z funduszy unijnych. – Za udział pracownika w dwóch semestrach studiów, w czasie których odbywa się 161 godzin zajęć, władze samorządowe płacą 340 zł – zachęca Dorota Drews. W czasie zajęć uczestnicy otrzymują kompleksową wiedzę z danego zakresu, zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami UE. – Dzięki temu będą mogli samodzielnie interpretować przepisy i stosować je w swojej pracy, co jest nie bez znaczenia dla samorządów, które skutecznie pozyskują fundusze unijne bądź są zainteresowane poprawieniem efektywności w tym zakresie – tłumaczy kierownik Dorota Drews.
Zainteresowanie studiami, zwłaszcza z tematyki dotyczącej zamówień publicznych oraz kontroli i audytu, znacznie przekroczyło oczekiwania organizatorów. Zdaniem Doroty Drews wyraźnie widać zainteresowanie uczestnictwem w studiach podyplomowych wśród samorządów gminnych. – Być może w roku wyborczym władze samorządów regionalnych nie przywiązują dużego znaczenia do podwyższania kwalifikacji swoich pracowników, natomiast samorządy niewielkich gmin częściej niż dotąd korzystają z tej możliwości, słusznie upatrując w edukacji swoich pracowników szans na rozwój swoich „Małych Ojczyzn” – mówi Dorota Drews.
Czytaj także: Zwrot kosztów studiów podyplomowych dla pracownika>>
Przyszłość należy do liderów samorządowych
Od października ubiegłego roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) realizuje projekt Akademii Liderów Samorządowych (ALS), który ma na celu podniesienie kompetencji kadr menedżerskich w samorządzie terytorialnym. Chodzi o poprawę funkcjonowania samorządu poprzez stworzenie rozwiązania na wzór Master of Public Administration (MPA) oraz budowę wysokich kompetencji kadr administracji samorządowej.
– Jest to projekt pilotażowy, ukierunkowany m.in. na rozwój umiejętności interpersonalnych, które są niezbędne liderom samorządowym – tłumaczy Rafał Sikorski, koordynator projektu z Wydziału Prawa i Administracji UW.
Akademia Liderów Samorządowych to podyplomowe studia profilowane dla liderów w samorządach, wzorowane na rozwiązaniach przyjętych w UE. Jej uczestnicy poszerzają wiedzę z zakresu stanowienia aktów prawa miejscowego, usług świadczonych przez JST, zarządzania zasobami ludzkimi, budowania wizerunku urzędu, przejrzystości funkcjonowania urzędu i praktyk antykorupcyjnych, zarządzania finansami publicznymi oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi i społecznymi.
Projekt adresowany jest do następujących grup beneficjentów: wójtów (burmistrzów lub prezydentów) i ich zastępców, starostów, marszałków województw, członków zarządów powiatów i województw, sekretarzy JST i dyrektorów urzędów marszałkowskich, odpowiadających za organizację i jakość pracy urzędu, a także skarbników JST. Oferta skierowana jest w znacznej mierze do obszarów wiejskich i miejsko-wiejskich, a rekrutacja odbywała się na zasadzie równości płci, zgodnie z wymaganiami POKL. Zajęcia prowadzą najlepsi eksperci zajmujący się tematyką JST w Polsce, z UW oraz dwóch wyższych szkół bankowych (WSB) – w Poznaniu, Wydziale Zamiejscowym WSB Poznań – w Chorzowie i Toruniu. Konsorcjum realizuje ten sam projekt, opierając się na zmodyfikowanym programie.
Obecnie w ALS (w ramach UW oraz konsorcjum dwóch szkół bankowych) bierze udział 240 słuchaczy z całej Polski. Ale zainteresowanie jest znacznie większe, zwłaszcza że projekt finansowany jest ze środków POKL, w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Akademia Liderów Samorządowych kończy się we wrześniu tego roku. – Mamy nadzieję, że będziemy mogli organizować kolejne tego typu studia dla liderów samorządowych, bo doskonale widać potrzebę kształcenia w tym kierunku – zapewnia Rafał Sikorski.
Przyszli liderzy samorządowi mogą skorzystać także z oferty Wyższej Szkoły Administracji Publicznej (WSAP) w Kielcach, która proponuje – obok czterech kierunków studiów podyplomowych, dofinansowywanych z POKL – także m.in. Podyplomowe Studium Zarządzania Ochroną Środowiska w Administracji Publicznej. – W programie studiów szczególny nacisk kładziemy na zagadnienia ochrony i kształtowania środowiska w ujęciu prawnym, ekonomicznym oraz gospodarczym, zgodnie z europejskimi standardami – tłumaczy dr Andrzej Bednarz, rektor WSAP w Kielcach.
Samorządowcy najbardziej zainteresowani są jednak zajęciami w Podyplomowym Studium Administracji. – Nabór na ten kierunek prowadzimy dwa razy w roku, gdyż chętnych jest zawsze więcej niż miejsc – informuje rektor A. Bednarz. Na zajęcia do Kielc przyjeżdżają pracownicy samorządów także spoza województwa świętokrzyskiego. Dużym zainteresowaniem cieszą się studia dofinansowane z POKL, zwłaszcza Samorządu i Administracji. Jednym z wielu atutów tych studiów w Kielcach jest fakt, że kończą się one napisaniem pracy dyplomowej. – Planujemy wkrótce wydać pierwszą edycję „Zeszytów Naukowych”, w których zamieszczone zostaną najciekawsze fragmenty prac dyplomowych – informuje rektor WSAP. Zeszyty zostaną wysłane do wszystkich samorządów w Polsce.
Oprócz wymienionych studiów dotyczących administracji WSAP zaprasza także na studia w zakresie finansów publicznych, prawa pracy, zarządzania projektami oraz gospodarki przestrzennej. Od października 2010 r. zostaną uruchomione kolejne kierunki, m.in. rachunkowość zarządcza w JST. – Nie chodzi tylko o to, by wyprzedzić konkurencję z innych szkół wyższych, lecz by uświadomić samorządowcom potrzebę inwestowania w wiedzę z tego zakresu i odpowiedzieć na nią – mówi Andrzej Bednarz. – Przepisy prawa z zakresu finansów publicznych uległy zasadniczej zmianie i wymagają od pracowników samorządów nowej wiedzy i umiejętności, aby mogły być przez nich prawidłowo stosowane.
Zdaniem Andrzeja Bednarza samorządowcy powinni stale podnosić swoje kwalifikacje poprzez studia, choćby dlatego, że wielu z nich, mimo wysokich kwalifikacji i dużej wiedzy urzędniczej w poszczególnych dziedzinach, powinno poszerzać wiedzę dotyczącą funkcjonowania administracji jako całości.