Wójt nie może zarządzeniem zawiesić opłat w strefie płatnego parkowania

Czy powołując się na przepisy antycovidowe oraz przepisy ustawy o samorządzie gminnym (art. 41 ust. 2), burmistrz może wydać zarządzenie w sprawie czasowego odstąpienia od poboru opłat za parkowanie pojazdów w strefach płatnego parkowania?

Odpowiedź

Nie. Aby wójt (burmistrz, prezydent miasta) mógł wydać przepisy porządkowe w formie zarządzenia, muszą zostać kumulatywnie spełnione trzy przesłanki ustawowe. W sytuacji przedstawionej w pytaniu nie zostały one spełnione.

Uzasadnienie

W przepisach ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ustawodawca określił trzy przesłanki stanowienia przepisów porządkowych przez organ wykonawczy gminy.

Przesłanki stosowania przepisów porządkowych dla regulacji stref płatnego parkowania

Po pierwsze, jest to odnosząca się do stanu prawnego przesłanka "braku uregulowań w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących w danym zakresie".

Po drugie, chodzi o odnoszącą się do stanu faktycznego przesłankę "niezbędności ustanowienia przepisów porządkowych dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego".

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

Po trzecie, jest to - również uzasadniana względami natury faktycznej - przesłanka "niecierpiącego zwłoki ustanowienia przepisów porządkowych przez organ wykonawczy gminy".

Przesłanki te muszą być spełnione łącznie, aby wystąpiła możliwość zrealizowania przez organ wykonawczy gminy kompetencji do stanowienia przepisów porządkowych.

W przypadku płatnych stref parkowania nie ma przypadku niecierpiącego zwłoki

Z okoliczności, że realizacja tych kompetencji organu wykonawczego może nastąpić tylko i wyłącznie w "przypadku niecierpiącym zwłoki", wynika, że zagrożenie prawnie chronionych dóbr musi mieć bezpośredni charakter. Inny charakter tego zagrożenia nie stanowi (bo nie może) "przypadku niecierpiącego zwłoki" - a więc takiego, który mógłby uzasadniać podjęcie niezbędnej interwencji prawodawczej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

W przypadku płatnych stref parkowania brak przesłanki niezbędności

W przedstawionej w pytaniu sytuacji nie mamy także do czynienia ze spełnieniem przesłanki "niezbędności". Zniesienie opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania nie jest z pewnością działaniem niezbędnym dla ochrony zdrowia i życia mieszkańców przed zachorowaniem na COVID-19. A to dlatego, że ochrona zdrowia oraz życia obywateli może być realizowana poprzez zastosowanie innych - już obowiązujących regulacji prawnych.

Strefy płatnego parkowania reguluje ustawa o drogach publicznych

Jeżeli natomiast chodzi o przesłankę "braku uregulowań prawnych w danym zakresie", to trzeba wskazać, że rada gminy, na podstawie przepisu art. 13b ust. 3 ustawy o drogach publicznych, na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić strefę płatnego parkowania lub śródmiejską strefę płatnego parkowania, w tym ustalać zerowe stawki opłat. A skoro tak, to kwestii tej nie można regulować w drodze przepisów porządkowych wydawanych na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.

Michał Cyrankiewicz

prawnik, dziennikarz, autor licznych publikacji z zakresu ustroju gmin, finansów publicznych, gospodarki komunalnej i samorządowego prawa pracy

Podstawy prawne

art. 41 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1372; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1834)
art. 13b ust. 3 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1376; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1595)

źródło: "Gazeta Samorządu i Administracji"