Kto planuje inwestycję w formule PPP? Ile takich projektów już zrealizowano i jak wygląda rynek? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w dwóch bazach, które opublikowało Ministerstwo Rozwoju. Bazy to jeden z elementów pakietu działań na rzecz PPP.
Na #PakietDlaPPP składają się konkretne działania, których zadaniem jest pobudzenie rynku partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. Ministerstwo przygotowało m.in.:
- bazę planowanych projektów PPP,
- bazę inwestycji PPP z zawartymi umowami,
- propozycje zmian w prawie, które ułatwią realizację przedsięwzięć w formule PPP,
- ogromny projekt szkoleniowy dla administracji rządowej i samorządowej,
- wsparcie doradcze dla wybranych projektów.
Wszystkie te działania i wiele innych znalazły się w projekcie Polityki Rządu w zakresie rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego, której powstanie zapowiada Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Polityka Rządu w zakresie rozwoju PPP jest już na zaawansowanym etapie legislacyjnym.
Polecamy: Gazeta Samorządu i Administracji
Dokument zakłada m.in, że:
- w latach 2017-2020 zostanie zawartych 100 nowych umów PPP,
- wartość inwestycji realizowanych w tej formule ma wynieść co najmniej 5 proc. nakładów inwestycyjnych w sektorze publicznym,
- do 2020 r. co najmniej 10 postępowań o wybór partnera prywatnego zainicjuje sektor rządowy,
- 40 proc. wszystkich postępowań – rządowych i samorządowych – ma zakończyć się sukcesem (obecnie kończy się tak niecałe 25 proc. postępowań).
Baza planowanych projektów PPP
Baza to źródło informacji o ilości, wartości, rodzaju, zakresie, skali oraz lokalizacji planowanych inwestycji PPP w Polsce. Zawiera zweryfikowaną, wiarygodną i aktualną (stan na 29 marca) listę 145 projektów. W tym 46 ogłoszonych już postępowań o wybór partnera prywatnego, i 99 planowanych do uruchomienia w najbliższym czasie. Łączna wartość tych 145 inwestycji to 48 mld zł. Dominują przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury transportowej, efektywności energetycznej, sportu i turystyki, ochrony zdrowia.
Baza projektów PPP z zawartymi umowami
Baza zawiera ponad 120 umów PPP, jakie zawarto w Polsce do końca grudnia 2016 r. na podstawie ustaw: o PPP i o koncesjach. Z tej liczby aktualnie są realizowane lub zostały zrealizowane umowy dla 112 projektów na łączną sumę 5,6 mld zł. Ponad 2/3 wszystkich umów to model koncesyjny. Zdecydowana większość umów PPP została zawarta przez jednostki samorządu terytorialnego.
Po co nam te bazy?
Obie bazy dostępne są w formie elektronicznej. Umożliwiają filtrowanie i generowanie raportów. Będą cyklicznie weryfikowane i aktualizowane. Dla każdego projektu, zarówno z zawartą umową, jak i planowanego, opracowana została jednostronicowa fiszka, która zawiera podstawowe informacje o projekcie, w tym dane kontaktowe partnera publicznego.Korzyści z przygotowania baz jest co najmniej kilka, np.:
- z bazy planowanych projektów skorzystają m.in. przedsiębiorcy, którzy będą chcieli wziąć udział w postępowaniu – to swego rodzaju oferta sektora publicznego dla prywatnego;
- fiszki ułatwią kontakt pomiędzy uczestnikami rynku – stronami publiczną i prywatną, doradcami, ośrodkami analitycznymi itp.;
- obie bazy mogą być wykorzystane dla oceny efektów, jakie przyniosła realizacja projektów PPP oraz szacowania korzyści stosowania tej formuły.
Nowelizacja ustawy o PPP i innych ustaw
Ministerstwo Rozwoju przygotowało również pakiet zmian w prawie, które pomogą rozruszać rynek PPP. Projekt ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw zawiera kilkadziesiąt różnych propozycji zmian w 16 ustawach (szczegóły w osobnym materiale).Wszystkie proponowane zmiany prawne powstawały przy udziale grupy roboczej składającej się z kilkudziesięciu praktyków, przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, przedsiębiorców, instytucji finansowych, świata nauki oraz organów administracji rządowej zajmujących się realizacją projektów PPP w Polsce. Projekt ustawy znajduje się obecnie w konsultacjach publicznych. Termin na zgłaszanie uwag upływa 5 kwietnia 2017 r.
Szkolenia dla prawie 1,5 tys. osób
W piątek 31 marca MR uruchomi ogromny trzyletni projekt szkoleniowy dotyczący rozwoju PPP w Polsce, dedykowany pracownikom administracji rządowej i samorządowej. Pracownicy administracji publicznej podniosą swoje kwalifikacje w obszarze PPP, co ma się przyczynić do zwiększenia skuteczności samorządów w realizacji tego typu projektów. Planowane jest przeszkolenie, co najmniej 1400 pracowników administracji publicznej z ponad 600 instytucji. Opracowanych zostanie ponad 20 publikacji poświęconych tematyce PPP, w tym analizy rynku PPP, opisy dobrych praktyk. Powstaną również wytyczne w zakresie: przygotowania projektów PPP, dokumentacji przetargowych, wzory umów PPP. Wybrane projekty PPP otrzymają kompleksowe wsparcie doradcze. Projekt ten zapewni źródła finansowania dla części ww. działań.
Wsparcie doradcze dla wybranych projektów
W grudniu 2016 r. MR uruchomiło otwarty nabór projektów PPP do wsparcia. Resort zapewnia doradztwo prawne, finansowe i techniczne na wysokim eksperckim poziomie. Doradztwo pozwala z jednej strony zwiększyć szanse powodzenia projektu, z drugiej przyczynia się do gromadzenia osadzonych w polskich warunkach doświadczeń i pozwala na tworzenie dobrych praktyk, które ministerstwo upowszechnia za pomocą publikacji i szkoleń.
Zobacz serwis: Finanse
Obecnie wspierane są trzy projekty PPP tj.:
- modernizacja dróg wojewódzkich w woj. dolnośląskim,
- modernizacja szpitala wojewódzkiego w Sosnowcu,
- pierwszy rządowy projekt PPP budowa budynku sądu w Nowym Sączu.
Planowane jest wsparcie kolejnych 6 projektów o łącznej wartości prawie 700 mln zł. W tym celu w styczniu 2017 r. podpisano umowy ramowe z trzema konsorcjami firm doradczych na świadczenie kompleksowego doradztwa dla podmiotów publicznych zainteresowanych realizacją projektów w modelu PPP na łączną wartość prawie 12 mln zł.
Co dalej?
Na #PakietDlaPPP składają się również inne działania wskazane w projekcie rządowej polityki rozwoju tej formuły, np.:
- MR na prośbę promotorów projektów PPP będzie wydawać opinię na temat planowanych przez nich inwestycji,
- MF we współpracy z BGK i PFR będzie pracować nad systemem preferencyjnych gwarancji i poręczeń dla sektora publicznego i prywatnego,
- analizowane będą inne możliwe instrumenty finansowe zmniejszające koszty przygotowania i realizacji projektów PPP,
- powstaną wytyczne, wzory umów, zbiory dobrych praktyk do wykorzystania przez podmioty publiczne,
- tam gdzie jest to wskazane powstaną sektorowe i regionalne strategie rozwoju PPP.
***
W ostatnich kilku miesiącach Ministerstwo Rozwoju zleciło przeprowadzenie dwóch badań, które pokazują stan rynku PPP w Polsce.
W listopadzie 2016 r. powstał raport z badania Postrzeganie partnerstwa publiczno-prywatnego przez przedstawicieli instytucji publicznych. Badanie skierowane było do przedstawicieli administracji na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym. Mimo dość powszechnej znajomości PPP, tylko niespełna 1/3 respondentów zadeklarowała, że brała pod uwagę partnerstwo jako sposób na realizację inwestycji, a ponad połowa nadal nie jest przekonana do projektów w takiej formule. Jako najważniejsze przeszkody wskazywane były niewystarczające zasoby kadrowe, brak wiedzy na temat PPP, brak doświadczenia. Respondenci wiedzę na temat PPP czerpią przede wszystkim z mediów, szkoleń i konferencji oraz portalu ppp.gov.pl prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju. Portal ten, wraz z oficjalnymi aktami prawnymi, uchodzi za najbardziej wiarygodne źródła wiedzy o PPP.
Na początku tego roku przygotowany został również raport z analizy rynku PPP w latach 2009-2016. W tym okresie z sukcesem zawarto i rozpoczęto realizację 112 kontraktów o łącznej wartości prawie 5,6 mld zł. 13 z nich zostało już zrealizowanych. Z PPP korzystają głównie samorządy. Samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki (bezpośrednio lub za pośrednictwem swoich spółek lub innych zależnych od samorządu jednostek organizacyjnych) zainicjował łącznie ponad 95 proc. postępowań na wyłonienie partnera prywatnego lub koncesjonariusza. Dominują niewielkie projekty – stosownie do potrzeb samorządu.
Baza zamierzeń inwestycyjnych PPP (stan na koniec marca 2017 r.) (XLSX 129 KB)
Baza zawartych umów PPP (stan na koniec 2016 r.) (XLSX 120 KB)
Fiszki zamierzeń inwestycyjnych do realizacji w formule PPP (PDF 959 KB)
Fiszki projektów z zawartymi umowami PPP (PDF 2 MB)
Rozszerzona informacja o projekcie ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz niektórych innych ustaw (DOCX 147 KB)
Badanie Analiza rynku PPP za okres od 2009 do 31 grudnia 2016 r. (PDF 23 MB)
Źródło: Ministerstwo Rozwoju