ANDRZEJ PORAWSKI
dyrektor Biura Związku Miast Polskich
Zmieniając przepisy dotyczące ustalania zasad zbywania i dzierżawy nieruchomości komunalnych nałożono automatycznie na samorządy obowiązek zmian uchwał organów stanowiących. W tym kontekście ustalenie terminu wejścia w życie ustawy na 30 dni po jej ogłoszeniu jest świadectwem braku znajomości zasad funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego. Organ wykonawczy musi przygotować projekt uchwały, następnie podlega ona konsultacji (np. z jednostkami pomocniczymi) i opiniowaniu w komisjach rady (zgodnie ze statutem gminy, powiatu albo województwa), a następnie jest kierowana na sesję rady (sejmiku). Normalnie taka procedura (i to prowadzona bez zbędnej zwłoki) wymaga co najmniej trzech miesięcy. Skoro ustawa weszła w życie w październiku 2007 r., to od tego dnia powinna być stosowana (także w prawie miejscowym i w praktyce urzędników samorządowych). Przy obowiązujących procedurach samorządy nie mogły oczywiście wprowadzić niezbędnych zmian w ciągu zaledwie 30 dni.
Niektórzy przedstawiciele miast sugerują również, że zmiany reguł dotyczących zasad sprzedaży i dzierżawienia nieruchomości nie były potrzebne, skoro przez tyle lat obowiązywały dotychczasowe reguły, a ich stosowanie nie rodziło żadnych problemów. Jednak są też inne głosy wskazujące na to, że zmiany spowodowały ujednolicenie systemu i doprowadzenie do tego, że stanowi on dziś logiczną całość. Całość, która polega w największym uogólnieniu na tym, że organ stanowiący ustala zasady, a organ wykonawczy na ich podstawie podejmuje wszystkie decyzje jednostkowe.
W obecnych miesiącach najpoważniejszy problem, związany z zarządzaniem nieruchomościami przez samorządy (w tym także tymi, które są własnością Skarbu Państwa, a nie tylko danej jednostki), dotyczy kwestii ujawniania w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Na starostów (i prezydentów miast na prawach powiatu) nałożono w zasadzie nierealne do wykonania w wyznaczonym czasie obowiązki, gdy tymczasem uczestnikami tych działań są także inne rodzaje administracji publicznej (administracja rządowa, archiwa państwowe oraz sądy). Trzeba podkreślić, że nieujawnienie w księgach wieczystych własności publicznej dotyczy dziś w większości przypadków nie opieszałości urzędników, ale przede wszystkim nieuregulowanych stanów prawnych (będących efektem bardzo wielu okoliczności niezależnych od samorządu terytorialnego). W dodatku trzeba podkreślić, że ustawa ta, wprowadzając olbrzymie zadanie do wykonania w krótkim czasie, nie przewidziała na ten cel żadnych środków finansowych.
AJ
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 173, poz. 1218).
• Ustawa z 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. nr 191, poz. 1365).