Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2020 roku (sygn. II SA/Op 83/20) stwierdził w całości nieważność zarządzenie wójta w przedmiocie ustalenia cennika opłat cmentarnych. Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Zarządzeniem z października 2012 r., wójt działając na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej oraz § 1 uchwały rady gminy z dnia lipca 2007 r. w sprawie sposobu ustalania cen za korzystanie z gminnych obiektów użyteczności publicznej, ustalił wysokość opłat za usługi cmentarne na cmentarzach komunalnych Gminy. W zarządzeniu wskazano, że podlega ono ogłoszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy i w siedzibie zarządcy cmentarzy komunalnych.
Na powyższe zarządzenie, pismem z lutego 2020 r., skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wniósł Prokurator Rejonowy żądający stwierdzenia jego nieważności w całości.
Polecamy: Nowy JPK_VAT w praktyce jednostek sektora publicznego
Zdaniem Prokuratora organ wydający zarządzenie błędnie uznał, że nie stanowi ono aktu prawa miejscowego, a w konsekwencji uchybił obowiązkowi jego prawidłowej publikacji czym naruszył art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
W odpowiedzi na skargę Wójt zgodził się ze stanowiskiem skarżącego i wnosił o umorzenie postępowania z uwagi na uchylenie zaskarżonego zarządzenia we własnym zakresie. Organ wydający zaskarżony akt nie potrafił jednak wyjaśnić, czy uchylone zarządzenie wywołało skutki prawne w trackie jego obowiązywania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2020 roku (sygn. II SA/Op 83/20) w całości uwzględnił skargę.
W pierwszej kolejności Sąd wskazał, że uchylenie we własnym zakresie przez organ zaskarżonego zarządzenia nie czyni postępowania sądowoadministracyjnego bezprzedmiotowym.
Odnosząc się do meritum sprawy Sąd dostrzegł, że w orzecznictwie sądów administracyjnych istnieje rozbieżność, co do zakwalifikowania aktów regulujących kwestie opłat za świadczenie usług komunalnych o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej do kategorii aktów prawa miejscowego. Zgodnie z jedną linią orzeczniczą tego rodzaju akty nie stanowią aktów prawa miejscowego, a akty o charakterze kierownictwa wewnętrznego. Zgodnie z drugą linią orzeczniczą egulacje te stanowią akty o charakterze prawa miejscowego. Akty te mają bowiem charakter powszechnie obowiązujący, a ich adresatem, na którego nakładają określone obowiązki, nie jest sama administracja, lecz wszystkie podmioty prawa, zewnętrzne wobec administracji.
WSA w Opolu w przedmiotowej sprawie przychylił się do drugiego stanowiska uznając przedmiotowe zarządzenie za akt prawa miejscowego. Zdaniem Sądu dokonując kwalifikacji tego aktu, trzeba uwzględnić, że jego adresatem nie jest sama administracja. Reguluje on w sposób jednostronny kwestie opłat związanych z korzystaniem z cmentarzy komunalnych. W ocenie Sądu I instancji zarządzenie to ma charakter generalny - bo zawarte w nim normy definiują adresata przez wskazanie pożądanych cech, a nie przez wymienienie nazw adresatów, oraz abstrakcyjny - bo nakazywane, zakazywane lub dozwolone zachowanie ma mieć miejsce w pewnych powtarzalnych okolicznościach, a nie w jednej konkretnej sytuacji. Ponadto ma ono charakter normatywny - bo zawiera postanowienia wyznaczające adresatom sposób zachowania się w postaci nakazu, zakazu lub uprawnienia, oraz zewnętrzny - bo skierowane jest również do podmiotów pozostających poza strukturą administracji. Te wszystkie cechy zdaniem Sądu przemawiają za uznaniem zaskarżonego zarządzenia za akt prawa miejscowego, którego obowiązywanie - w świetle art. 88 Konstytucji RP - zależy od jego ogłoszenia.
Mając powyższe na uwadze brak publikacji we właściwym trybie zaskarżonego zarządzenia przemawia za jego wadliwością uzasadniającą stwierdzenie jego nieważności.
Wyrok nie jest prawomocny.
Maciej Kiełbus
prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego
Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu
www.ziemski.com.pl
Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl