Przepis dotyczy szczególnego rodzaju pomocy społecznej w postaci dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. Definicja baru mlecznego zawarta jest w art. 6 pkt 17 u.p.s. Bar mleczny to przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w postaci samoobsługowych, bezalkoholowych, ogólnodostępnych zakładów masowego żywienia, sprzedających całodziennie posiłki mleczno-nabiałowo-jarskie.
Co istotne, dotacja, o której mowa w tym artykule, adresowana jest do przedsiębiorców prowadzących bary mleczne, nie zaś do osób i rodzin wymagających wsparcia w zakresie dożywiania. Jej udzielenie generuje dopiero swoisty rodzaj świadczenia w postaci obniżenia ceny posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. Przyznanie dotacji mieści się w granicach uznania administracyjnego, czyli właściwy organ może rozstrzygnąć sprawę w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym i każde rozstrzygnięcie sprawy będzie legalne.
WSA
(...) Głównym celem dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych jest zapewnienie osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej dostępu do tanich posiłków. Przedmiotowa dotacja, pomimo iż jej bezpośrednim beneficjentem jest przedsiębiorca, w istocie jako pomoc społeczna jest skierowana do osób żywiących się w barach mlecznych i to one powinny uzyskiwać korzyść w postaci obniżenia ceny posiłków. Dotacja jest bowiem przyznawana do posiłku, a nie do surowców zużytych do jego sporządzenia. Przedsiębiorca prowadzący bar mleczny jest jedynie pośrednikiem w przekazywaniu tej pomocy w ten sposób, że powinien on sprzedawać posiłki po cenie obniżonej o wartość uzyskiwanej od państwa refundacji części kosztów surowców zużytych do przygotowania tych posiłków (...). (Wyrok WSA w Warszawie z 3 sierpnia 2017 r.; sygn. akt V SA/Wa 2647/16)
NSA
(...) Dotacje udzielane są do posiłków dotowanych, sprzedawanych w barach mlecznych. Natomiast wartość zakupionych surowców, po zastosowaniu powiększenia o marżę gastronomiczną oraz stosownych wyłączeń, ujęta w ewidencji ilościowo-wartościowej surowców zużytych do sporządzenia tych posiłków w barach mlecznych stanowi podstawę obliczenia kwoty należnej dotacji.
Celem prowadzonej przez przedsiębiorcę ewidencji ilościowo-wartościowej surowców zużytych do sporządzenia posiłków jest umożliwienie określenia ilości i wartości zużytych surowców do sporządzania posiłków w barach mlecznych, do których mogą być udzielone dotacje. Przedsiębiorca ubiegający się o dotację do posiłków sporządzanych w barach mlecznych winien ujmować w powyższej ewidencji te z zakupionych surowców, które zużyto do posiłków dotowanych, do których zastosowano niską marżę (30), a więc do tych, do których może być udzielona dotacja. Brak jest natomiast podstaw do uznania, iż ewidencja ta winna obejmować wszystkie zakupione surowce przez przedsiębiorcę prowadzącego bar mleczny, niezależnie od tego, czy zostaną zużyte do sporządzenia posiłków, do których zastosowano marżę 30, czy też nie (...). (Wyroku NSA z 2 czerwca 2016 r.; I OW 74/10)
Pomoc w postaci dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych ma na celu zapewnienie przez państwo dostępności tanich posiłków mleczno-nabiałowo-jarskich, które w przypadku osób najbardziej potrzebujących mogą usuwać skutki bieżącego niedostatku.
Artykuł niniejszy jest fragmentem publikacji: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy
Pomoc społeczna Komentarz do ustawy Magdalena Kasprzak Joanna Nowicka