Zgodnie z art. 12a ust. 1 ustawy z 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842), w razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe ma prawo odebrać dziecko z rodziny i umieścić je u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 z późn.zm.), w rodzinie zastępczej lub całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Zgodnie z powyższym zapisem, pracownicy socjalni mają prawo odebrać dziecko z rodziny, w sytuacji gdy wykonują swoje obowiązki służbowe, tj. w godzinach swojej pracy i zgodnie z warunkami określonymi w umowie o pracę wynikającymi z Kodeksu pracy.
Natomiast może zaistnieć sytuacja, że pracodawca, chcąc rozszerzyć swoją działalność, będzie chciał zorganizować np. w ośrodku pomocy społecznej możliwość skorzystania z pomocy pracownika socjalnego w ramach wyznaczonych dyżurów w celu zintensyfikowania współpracy z innymi grupami zawodowymi działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W takim przypadku pracodawca musi zadbać, aby zatrudnieni pracownicy socjalni wykonujący powyższe zadania mieli te kwestie uregulowane w ramach umów o pracę, a także działalność taka powinna być zawarta w regulaminie ośrodka.
Ponadto należy wskazać, że bez względu na treść art. 12a ustawy obowiązuje ustawa o Policji, zgodnie z którą do podstawowych zadań Policji należy ochrona życia i zdrowia ludzi przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra. Realizując to zadanie, Policja ma prawo zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej, a także zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.
Czytaj także: Zmiany w ustawie o pomocy społecznej>>
Należy zaznaczyć, że przepis art. 12a nie przenosi kompetencji policjanta na pracownika socjalnego i powinien mieć zastosowanie tylko w takich szczególnych sytuacjach, kiedy pracownik socjalny, wykonując czynności służbowe, np. przeprowadzając rodzinny wywiad środowiskowy, jest świadkiem sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu dziecka, np. opiekunowie są niezdolni do opieki nad dzieckiem z uwagi na nietrzeźwość lub wykazują agresję w stosunku do dziecka albo też opiekunów dziecka po prostu nie ma w mieszkaniu. W takich sytuacjach istnieje obawa, że brak interwencji spowoduje nieodwracalne w konsekwencji skutki, które mogą doprowadzić do tragedii.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
(źródło: www.mpips.gov.pl)
PODSTAWY PRAWNE
• Ustawa z 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842)
• Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 24, poz. 130)
• Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 217, poz. 1427)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz.U. Nr 201, poz. 1455)