Gmina nie zablokuje zwrotu dotacji, wykazując naruszenie rezerwy ogólnej

Gmina nie zablokuje zwrotu dotacji, wykazując naruszenie rezerwy ogólnej./ fot. shutterstock / fot. Shutterstock
Sąd nie wstrzyma wykonania decyzji o zwrocie nienależnie uzyskanej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej tylko dlatego, że gmina wykaże znaczne wykorzystanie rezerwy ogólnej w budżecie gminy. Trzeba tu dodatkowo wykazać, że zwrot dotacji doprowadzi do wyrządzenia gminie znacznej szkody lub spowoduje trudne do odwrócenia skutki na poziomie zachwiania płynności finansowej.

Przepisy ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przewiduje ochronę tymczasową w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Po przekazaniu sądowi skargi sąd może (na wniosek skarżącego) wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu albo czynnościjeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Wyjątkiem są przepisy prawa miejscowego, które weszły w życie - chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Podstawą prawną jest tu art. 61 § 3 p.p.s.a.

Rezerwa budżetowa a wstrzymanie wykonania decyzji

Przykładem interpretacji omawianego przepisu jest postanowienie NSA z 17 września 2019 r. (sygn. akt I GZ 292/19). Sąd odmówił wstrzymania wykonania decyzji Ministra Rozwoju i Finansów dotyczącej zwrotu nienależnie uzyskanej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej za rok 2015. Chodziło o zwrot przez miasto kwoty 115 646 zł.

Sąd I instancji nie znalazł podstaw do wstrzymania wykonania spornej decyzji. Argumentował, że w budżecie miasta na 2019 rok zaplanowano rezerwę ogólną w kwocie 154 tys. zł. Sąd uznał więc, że niezrozumiałe jest twierdzenie gminy, że nie posiada ona wolnych środków na zwrot dotacji. Rezerwa ogólna (tj. planowane wolne środki) ma przecież wyższą wartość niż orzeczona należność do zwrotu. Nie istnieje konieczność dokonywania przesunięć budżetowych. Wykonywanie obowiązkowych zadań własnych gminy nie jest zatem zagrożone.

Tymczasem wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu jest zasadne wówczas, gdy wynikająca z niego kwota do zapłaty przewyższa wolne środki jednostki samorządu terytorialnego. Takie stanowisko WSA W Warszawie zajął w formie postanowienia 25 czerwca 2019 r.

Ale już 28 czerwca 2019 r. burmistrz miasta wydał zarządzenie o pomniejszeniu kwoty stanowiącej rezerwę ogólną z uwagi na uzupełnienie środków finansów na realizację zadania inwestycyjnego związanego z przebudową budynku "Klubu Juniora". W tym dniu rezerwa ogólna stanowiła zaledwie kwotę 27 400 zł (przy jednoczesnym saldzie miasta w wysokości 2 940 332,91 zł).

Zobacz: Finanse

Zestawienie dochodów miasta z kwotą do zwrotu

Przed NSA miasto wskazało, że zwrot 154 tys. zł może spowodować zachwianie płynności finansowej u większości jednostek samorządu terytorialnego z pokrzywdzeniem wykonywania zadań własnych i zleconych. Dodatkowo do zażalenia załączono powołane wyżej zarządzenie z 28 czerwca 2019 r. w sprawie zmian w budżecie miasta na 2019 rok. Jednak miasto nie wskazało żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że np. konkretne jego zadania zaplanowane na 2019 rok nie zostaną zrealizowane z uwagi na zwrot 154 tys. zł.

NSA zestawił dochody budżetu miasta (stanowiące kwotę 75 748 993,57 zł) z kwotą zwrotu dotacji. I wyciągnął wniosek, że nie powinna mieć miejsce sytuacja zachwiania płynności finansowej.

Z ORZECZNICTWA

Dla wykazania, że zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, nie jest wystarczające samo stwierdzenie strony. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd I instancji prawidłowo odmówił skarżącej wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na to, że skarżąca nie wykazała, że zachodzą przesłanki udzielenia jej ochrony tymczasowej. Błędu tego nie naprawiła również na obecnym etapie postępowania. Nie przedstawiła bowiem żadnych konkretnych okoliczności mogących potwierdzić, że wykonanie zaskarżonej decyzji doprowadzi do wyrządzenia skarżącej znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

Postanowienie NSA z 17 września 2019 r., sygn. akt I GZ 292/19

Paweł Skoczanik

prawnik, pracownik kancelarii prawnej

Podstawa prawna

  • art. 61 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 934)

Tomasz Król

Sektor publiczny
Czy można rozpalać ognisko na plaży nad morzem?
26 kwi 2024

Ognisko na plaży nad morzem – czy można palić ognisko bez widma mandatu? Jakie są przepisy? Ile wynosi mandat za ognisko na plaży? Jakie wykroczenia najczęściej popełniane są na plaży? Jak złożyć wniosek o zgodę na ognisko na plaży?

Sztab kryzysowy na Pomorzu. "Nie wchodźcie do lasów"
26 kwi 2024

W ostatnich dniach potwierdzono obecność wirusa ASF (Afrykańskiego Pomoru Świń) w Gdyni, co stanowi poważne wyzwanie dla regionu. W odpowiedzi na to zagrożenie, Trójmiasto podejmuje działania prewencyjne, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące działań podejmowanych w Trójmieście.

Tego węgla od 1 lipca 2029 r. nie kupisz. Resort klimatu i środowiska szykuje nowy zakaz
26 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad wprowadzeniem zakazu sprzedaży niektórych sortymentów węgla gospodarstwom domowym. Od 1 lipca 2029 r. nie będzie możliwe zakupienie pewnych rodzajów węgla. Jednak dopuszczone do obrotu będą paliwa sortymentu orzech i groszek, przeznaczone dla klasowych urządzeń grzewczych, spełniających określone normy.

Ponad 57 000 zł dofinansowania. Rusza nabór wniosków do programu Aktywny Maluch
26 kwi 2024

Aktywny Maluch to nowa odsłona programu, wcześniej znanego jako Maluch+. Zwiększono budżet programu z 5,5 mld zł do 6,5 mld zł, co pozwoli na powstanie jeszcze większej liczby żłobków w całym kraju. Obecnie trwa także 4. tura naboru ciągłego wniosków do programu, która potrwa do końca czerwca bieżącego roku.

Bez zmian w lekturach. Quo vadis zostaje. Uczniowie nie czytają żadnego żyjącego autora
26 kwi 2024

Filolog prof. Krzysztof Biedrzycki zwrócił uwagę, że "w szkole podstawowej wśród lektur obowiązkowych nie ma ani jednego żyjącego autora". Jednocześnie zauważył, że wśród lektur dodatkowych jest ich wielu i lista została bardzo dobrze uzupełniona. "Jeśli celem w szkole podstawowej na języku polskim jest zachęcenie do czytania, to trzeba proponować lektury, które młodzież będzie chciała czytać" - podkreślił.

Duże utrudnienia w weekend w Warszawie. Prace drogowe, filmowcy, masa krytyczna i rozpoczęcie sezonu przez motocyklistów
26 kwi 2024

Na mieszkańców Warszawy czekają w ten weekend spore utrudnienia. Gdzie dokładnie można spodziewać się problemów z ruchem ulicznym?

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu do historycznego centrum
26 kwi 2024

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu, zgodnie z którymi należy zgłosić swój przyjazd do historycznego centrum i dodatkowo wnieść opłatę 5 euro, jeśli nie ma się zamiaru zostawać na  noc. Już prawie 16 tys. osób uiściło opłatę. 

Maturzyści kończą rok szkolny. Kiedy egzaminy?
26 kwi 2024

Piątek 26 kwietnia 2024 r. to ważny dzień dla tegorocznych maturzystów. Świadectwa ukończenia szkoły odbiorą uczniowie ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych II stopnia. 

Cyberprzemoc i przemoc szkolna przybierają na sile w zastraszającym tempie. Jak ochronić nasze dzieci?
26 kwi 2024

Smartfon lub tablet pojawia się w dłoniach coraz młodszych dzieci. Dostęp do internetu rodzi wiele zagrożeń. W Polsce nawet jedno na pięcioro dzieci mogło doświadczyć przemocy w sieci. W szkołach też nie jest najlepiej – przemocy mogło doświadczyć 10 proc. dzieci.

Wybory do PE 2024. PKW zarejestrowała 4 komitety koalicyjne, 27 komitetów partii i 9 komitetów wyborców
25 kwi 2024

Komitety wyborcze mają czas do 2 maja na zgłaszanie list kandydatów na europosłów. Kto może startować do Parlamentu Europejskiego?

pokaż więcej
Proszę czekać...