Urlop dla poratowania zdrowia
Przesłanki wystąpienia przez nauczyciela z wnioskiem do dyrektora szkoły o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia zostały określone w art. 73 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. W przypadku ich spełnienia dyrektor szkoły zobowiązany jest udzielić nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia na wskazany w orzeczeniu lekarskim okres czasu. Podejmując decyzję o udzieleniu wnioskowanego przez nauczyciela urlopu dla poratowania zdrowia należy dokonać oceny istnienia, w każdym konkretnym przypadku spełnienia przez nauczyciela przesłanek udzielenia tego urlopu.
Podstawowymi przesłankami udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia są zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony i przepracowanie co najmniej 7 lat w szkole. Tym samym zasadnym będzie odmówienie przez dyrektora szkoły udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia wszystkim nauczycielom zatrudnionym w niepełnym wymiarze zajęć, jak i również zatrudnionym na czas określony np.: na podstawie art. 10 ust. 4 KN w zw. z art. 10 ust. 7 KN.
Dokonując obliczenia okresu pracy nauczyciela w zakresie przesłanki przepracowania co najmniej 7 lat w szkole należy wziąć pod uwagę treść art. 73 ust. 3 KN. Zgodnie z tym przepisem do okresu siedmioletniej pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. Tym samym przykładowo okres urlopu bezpłatnego czy choroby trwający do 6 miesięcy powinien zostać wliczony do okresu pracy w szkole, każdy kolejny dzień ponad ten okres wydłuża okres niezbędny dla spełnienia przesłanki przepracowania co najmniej 7 lat w szkole.
Polecamy serwis: Oświata
Kolejne przesłanki, które dyrektor szkoły winien wziąć pod uwagę udzielając urlopu dla poratowania zdrowia zostały wskazane w art. 73 ust. 2 KN i art. 73 ust. 8 KN.
W pierwszym przypadku należy wskazać, iż w sytuacji gdy nauczyciel nabywa prawo do emerytury w okresie wskazanym w orzeczeniu lekarskim i następnie we wniosku o urlop dla poratowania zdrowia, wówczas dyrektor szkoły nie może udzielić tego urlopu na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienie emerytalne. Przez uprawnienia emerytalne należy rozumieć zarówno emeryturę nabywaną przez nauczyciela na zasadach ogólnych, jak i wcześniejszą emeryturę nabywaną na podstawie art. 88 ust. 1 KN (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 grudnia 2003 r. I PK 72/03).
W drugim przypadku należy pamiętać, iż urlop dla poratowania zdrowia w okresie całego zatrudnienia nauczyciela nie może trwać dłużej niż trzy lata, a jednocześnie udzielenie kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia może nastąpić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu dla poratowania zdrowia. Tym samym niezależnie od tego czy urlop dla poratowania zdrowia został udzielony zgodnie z orzeczeniem lekarskim i wnioskiem nauczyciela na okres jednego roku czy okres krótszy niż jeden rok zawsze pomiędzy datą jego zakończenia a udzieleniem kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia musi upłynąć rok. Urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony jednorazowo na okres dłuższy niż jeden rok.
Jeżeli dyrektor szkoły odmawia nauczycielowi udzielenia wnioskowanego urlopu dla poratowania zdrowia, a nauczyciel kwestionuje stanowisko dyrektora szkoły może wystąpić z pozwem do właściwego sądu pracy. Natomiast jeżeli dyrektor szkoły lub nauczyciel nie zgadza się z orzeczeniem lekarza może odwołać się od takiego orzeczenia do organu odwoławczego.
Zgodnie z treścią § 4 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia złożenie odwołania przysługuje zarówno dyrektorowi szkoły, jak również nauczycielowi. Przedmiotowe odwołanie dyrektor szkoły lub nauczyciel składają za pośrednictwem lekarza wystawiającego orzeczenie do organu odwoławczego, którym jest wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia. Orzeczenie organu odwoławczego jest ostateczne.
W trakcie trwania urlopu dla poratowania zdrowia dyrektor szkoły zobowiązany jest odwołać nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia w przypadku stwierdzenia, że w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel podjął inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową. Jednocześnie dyrektor szkoły wskazuje termin, w którym nauczyciel zobowiązany jest do powrotu do pracy. Kontynuowanie zatrudniania na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej rozpoczętych przez udzieleniem urlopu dla poratowania zdrowia stanowi podstawę do odwołania nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r. II PZP 5/05). Ponadto należy wskazać, iż pod sformułowaniem „inna działalność zarobkowa” mieści się również zawarcie czy istnienie umowy cywilnoprawnej np. umowy zlecenia czy umowy o dzieło.
Masz pytania? Zapraszamy na Forum!
Urlop dla poratowania zdrowia po zmianach
Zgodnie z treścią projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw przedstawiony do rozpatrzenia na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 23 lipca 2013 r. proponuje się zmiany w zakresie udzielania urlopu dla poratowania.
Do najważniejszych proponowanych zmian należą wydłużenie z 7 lat do 20 lat okresu czasu pracy w szkole nauczyciela, który będzie uprawniał do wystąpienia z wnioskiem o skorzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia. Zmianie ulegnie również łączny okres korzystania przez nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia w trakcie całego zatrudnienia z obecnych 3 lat do 1 roku. Natomiast w sytuacji gdy nauczyciel będzie korzystała z urlopu dla poratowania zdrowia w częściach, to każdego kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia pracodawca będzie mógł udzielić po przepracowaniu przez nauczyciela w szkole co najmniej 3 kolejnych lat.
Według projektu nastąpi również zmiana w zakresie lekarza decydującego o udzieleniu urlopu dla poratowania zdrowia. Po wejściu w życie proponowanych zmian o udzieleniu urlopu dla poratowania zdrowia będzie decydował lekarz medycyny pracy.
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) (stan prawny na dzień 06 września 2013 r.);
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. z 2005 r., Nr 233, poz.1991 z późn. zm.) (stan prawny na dzień 06 września 2013 r.);
3. Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw przedstawionych do rozpatrzenia na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 23 lipca 2013 r..
Zobacz również: Kryteria doboru nauczycieli do zwolnienia – w orzecznictwie sądowym