Kontrola obowiązku szkolnego

Informacje te powinny zostać przekazane przez gminę bądź przez rodziców ucznia.

Kontrola spełniania obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkałe w obwodzie danej szkoły podstawowej spoczywa na dyrektorze tej szkoły. Dyrektor ma również obowiązek prowadzenia ewidencji spełniania obowiązku szkolnego przez uczniów.

W celu umożliwienia realizacji tego obowiązku, wójt danej gminy (burmistrz, prezydent miasta) ma obowiązek przekazywania dyrektorom szkół podstawowych na obszarze gminy informacji o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 18 lat. Obecnie wynika to bezpośrednio z zapisu art. 41 ustawy z 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.

Narzędziem służącym do wykazywania spełniania powyższego obowiązku jest księga ewidencji uczniów. Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji, szkoła podstawowa prowadzi księgę ewidencji dzieci podlegających obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego i obowiązkowi szkolnemu zamieszkałych w obwodzie szkoły.

Do księgi ewidencji uczniów wpisuje się:

1) według roku urodzenia:

• imię (imiona) i nazwisko dziecka,
• datę i miejsce jego urodzenia,
• numer PESEL oraz adres zamieszkania dziecka,
• imiona i nazwiska rodziców,
• adresy ich zamieszkania (jeżeli są różne od adresu zamieszkania dziecka);

2) informacje o:

• przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego, w tym o przedszkolu za granicą lub przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce, albo miejscu realizacji zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w którym dziecko spełnia obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego,
• spełnianiu przez dziecko obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego poza przedszkolem lub inną formą wychowania przedszkolnego, ze wskazaniem zezwolenia dyrektora przedszkola lub szkoły podstawowej, na podstawie którego dziecko spełnia obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w tej formie,
• odroczeniu rozpoczęcia spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego, ze wskazaniem decyzji dyrektora szkoły podstawowej, na podstawie której nastąpiło odroczenie, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego - również ze wskazaniem orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego,
• szkole, w tym o szkole za granicą lub przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce, albo miejscu realizacji zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach wymienionych w lit. a, w którym dziecko spełnia obowiązek szkolny,
• spełnianiu przez dziecko obowiązku szkolnego poza szkołą, ze wskazaniem zezwolenia dyrektora szkoły podstawowej, na podstawie którego dziecko spełnia obowiązek szkolny poza szkołą.

Zobacz: Reforma oświaty

Wpisów do księgi ewidencji dokonuje się na podstawie:

- dowodów osobistych lub innych dokumentów tożsamości rodziców albo pełnoletniego ucznia, słuchacza albo wychowanka,

- innych dokumentów zawierających dane podlegające wpisowi do odpowiedniej księgi,

- informacji przekazanych przez organ gminy lub dyrektora innej szkoły lub placówki.

Obowiązek szkolny może być również spełniany przez uczęszczanie do szkoły za granicą - w tym:

• na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej,
• w ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej,
• przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce.

W takiej sytuacji, obowiązek poinformowania dyrektora szkoły, w obwodzie której dziecko mieszka, o realizacji obowiązku szkolnego za granicą, spoczywa na rodzicach. Ponadto rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi nauki, na żądanie wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na której obszarze dziecko mieszka, mają obowiązek informować go o formie spełniania obowiązku nauki przez dziecko i zmianach w tym zakresie.

Reasumując, obowiązek podania informacji o dzieciach zamieszkałych w obwodzie danej szkoły podstawowej spoczywa na wójcie (burmistrzu, prezydencie miasta). Z kolei poinformowanie o spełnianiu przez dziecko obowiązku szkolnego za granicą należy do obowiązków rodziców dziecka. W tej sytuacji należy więc wezwać rodziców dziecka do przedstawienia wyjaśnień w tym zakresie. Brak informacji ze strony rodziców może stanowić podstawę do wszczęcia egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Agata Piszko

Podstawy prawne

• art. 41 ustawy z 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 949)

• § 4, § 9 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz.U. z 2014 r. poz. 1170; ost. zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1368)