Przez wierzytelność należy rozumieć prawo jednego podmiotu (wierzyciela) do żądania od drugiego podmiotu (dłużnika) określonego świadczenia. Co do zasady egzekucja z innych wierzytelności opiera się na tych samych zasadach, co egzekucja z wynagrodzenia za pracę i egzekucja z rachunku bankowego.
Zobacz kodeks postępowania cywilnego
Właściwy do prowadzenia egzekucji jest komornik sądu właściwości ogólnej dłużnika (art. 27-30 k.p.c.), a gdyby nie można było określić tej właściwości, decyduje właściwość osoby zobowiązanej wobec dłużnika, i to również według zasad właściwości ogólnej (art. 27-30 k.p.c.), przy braku zaś tej ostatniej osoby właściwy jest komornik sądu, w którego okręgu znajduje się przedmiot świadczenia lub prawa. Obowiązuje tu również ogólna zasada, że wierzyciel może wybrać komornika w granicach właściwości sądu apelacyjnego (art. 8 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji).
Egzekucję z innych wierzytelności wszczyna się na wniosek wierzyciela. Komornik może jednak prowadzić egzekucję z innych wierzytelności na podstawie wniosku o wszczęcie egzekucji z nieruchomości.
Do wniosku, jak przy każdej egzekucji, wierzyciel obowiązany jest dołączyć tytuł wykonawczy. We wniosku powinna być dokładnie określona wierzytelność, do której ma być prowadzona egzekucja. Orzecznictwo sądu wyklucza możliwość żądania egzekucji z bliżej nieokreślonej wierzytelności lub jakiejkolwiek wierzytelności dłużnika.
Do egzekucji z wierzytelności komornik przystępuje przez jej zajęcie. Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności. O zajęciu wierzytelności komornik powiadamia dłużnika, informując go, że nie wolno mu odbierać żadnego świadczenia ani rozporządzać zajętą wierzytelnością i ustanowionym dla niej zabezpieczeniem;
Zawiadomienie o zajęciu wierzytelności doręczane jest również dłużnikowi wierzytelności (osobie trzeciej), w którym komornik informuje, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub do depozytu sądowego.
Jednocześnie z zajęciem wierzytelności komornik wezwie jej dłużnika, aby w ciągu tygodnia złożył oświadczenie:
- czy i w jakiej wysokości przysługuje dłużnikowi zajęta wierzytelność, czy też odmawia zapłaty i z jakiej przyczyny;
- czy inne osoby roszczą sobie prawa do wierzytelności, czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się lub toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność oraz czy i o jakie roszczenie została skierowana do zajętej wierzytelności egzekucja przez innych wierzycieli.
Na wniosek wierzyciela jego zaspokojenie nastąpi przez sprzedaż wierzytelności w drodze licytacji lub z wolnej ręki, o ile nie sprzeciwia się temu charakter zajętej wierzytelności.
Sprzedaży wierzytelności dokonuje się w drodze licytacji prowadzonej według przepisów o egzekucji z ruchomości. Cena wywołania wynosi połowę sumy, na którą składa się wartość egzekwowanej wierzytelności oraz należne od niej odsetki liczone od dnia ich wymagalności do dnia licytacji. Nabycie nie może nastąpić poniżej ceny wywołania.
Zgoda dłużnika
Za zgodą dłużnika zajęta wierzytelność może zostać sprzedana z wolnej ręki, po cenie przez niego wskazanej, jeżeli sprzedaż za tę cenę nie narusza interesów wierzycieli. Dłużnik może też wskazać osobę nabywcy oraz inne warunki sprzedaży.
Zgoda dłużnika na sprzedaż z wolnej ręki nie jest potrzebna, gdy wierzytelność była wymagalna przed dniem zajęcia. W takim jednak wypadku cena zbycia nie może być niższa od 60 % oszacowania wraz z odsetkami liczonymi do dnia sprzedaży.