Do 2005 roku gminy uzdrowiskowe realizowały zadania uzdrowiskowe za pieniądze swoich własnych podatników, a liczne jednostki państwowe z racji charakteru swojej działalności notorycznie nie dofinansowanej przez państwo (działalność lecznicza) korzystały z szeregu ulg podatkowych, które zubożały budżet gminny. To powodowało, że gminy uzdrowiskowe miały niższe wpływy z podatku od nieruchomości, natomiast ciążyły na nich zadania daleko szersze niż w innych gminach.
Od 2005 roku gminy uzdrowiskowe poza honorem bycia uzdrowiskiem na realizację zadań uzdrowiskowych (w tym budowę infrastruktury uzdrowiskowej) otrzymują z budżetu państwa dotację w wysokości uzyskanych wpływów z opłaty uzdrowiskowej. Dotacja ta w dużych uzdrowiskach sięga nawet kilku milionów złotych. Sama opłata uzdrowiskowa jest o 100 proc. wyższa od opłaty miejscowej, którą pobiera się w miejscowościach turystycznych. Nowa ustawa o uzdrowiskach wprowadziła też obowiązek kontraktowania usług leczniczych przez NFZ w uzdrowiskach, co w rezultacie spowodowało, że mimo niezwiększenia nakładów na lecznictwo uzdrowiskowe, większe środki trafiają do uzdrowisk.
Gminy uzdrowiskowe to również szczególna kategoria gmin, które ze względu na potrzebę ochrony walorów uzdrowiskowych i środowiska naturalnego mogą się rozwijać raczej jednostronnie (lecznictwo uzdrowiskowe, turystyka, sport i rekreacja, nieuciążliwe usługi), co w praktyce oznacza, że aktywność gospodarcza ich obywateli jest mocno ograniczona i ukierunkowana tylko na te dziedziny, które nie kolidują z funkcjami uzdrowiskowymi.
W gminach uzdrowiskowych obowiązuje mnóstwo ograniczeń w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, których próżno szukać w innych gminach.
Podjęte starania przez Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych i zrozumienie roli uzdrowisk w rozwoju regionalnym doprowadziły do tego, że kilka województw (np. Małopolska, Dolny Śląsk) w swoich RPO wyodrębniło środki unijne na budowę infrastruktury uzdrowiskowej.
Dziś gminy uzdrowiskowe i podmioty działające na terenie uzdrowisk poza tymi wyodrębnionymi środkami mogą uzyskiwać wsparcie unijne w ramach powszechnie dostępnych programów, choć zaznaczyć należy, że mają z tym problem uzdrowiskowe spółki Skarbu Państwa ze względu na to, że są to z reguły firmy zakwalifikowane do kategorii dużych firm. Są już w Polsce przykłady skorzystania ze środków unijnych zarówno na infrastrukturę uzdrowiskową (park zdrojowy z obiektem kultury w Busku), jak i na budowę obiektów uzdrowiskowych (Solec Zdrój - ośrodek leczniczy Malinowy Zdrój).
WNIOSEK
Posiadanie statusu gminy uzdrowiskowej to niewątpliwie znakomity czynnik marketingowy. Słowo uzdrowisko to ważna informacja o tym, że w danej miejscowości jest czyste powietrze, znakomite surowce lecznicze w postaci wód leczniczych czy kopalin (np. borowina), w miarę dobra infrastruktura uzdrowiskowa (parki, tężnie, promenady spacerowe, ciekawe miejsca wypoczynku, zieleń itp.) i znakomita opieka lekarska.
ŁS
PODSTAWA PRAWNA
n Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. nr 167, poz. 1399 ze zm.).