Gminy będą mogły otrzymać dofinansowanie z budżetu centralnego od 30 do 50 proc. poniesionych kosztów na budowę, remont lub przebudowę budynków mieszkalnych. Pomoc ma być przeznaczona także na zmianę sposobu użytkowania budynków niemieszkalnych oraz zakup mieszkań komunalnych, które nie posiadają statusu lokali socjalnych. Takie rozwiązania przewiduje, przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury, projekt nowelizacji ustawy z 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych (Dz.U. nr 251, poz. 1844).
- Nowelizacja powinna przyczynić się do zwiększenia zainteresowania samorządów uzyskaniem finansowego wsparcia z budżetu państwa dla przedsięwzięć mających na celu pozyskiwanie lokali i pomieszczeń mieszkalnych dla najuboższych - mówi Stanisław Kuroń, zastępca dyrektora departamentu strategii budownictwa i mieszkalnictwa w Ministerstwie Infrastruktury.
Resort infrastruktury chce, by gminy budowały domy komunalne i proponowały wynajęcie mieszkania osobom z budynków o niskim standardzie. Opuszczone mieszkania zostaną zamienione na lokale socjalne dla najuboższych oraz dla oczekujących na eksmisję.
Państwo dopłaci do inwestycji
Projekt zakłada, że gminy będą mogły otrzymywać pomoc finansową z budżetu państwa na zakup mieszkań komunalnych niemających statusu lokali socjalnych. Jej maksymalna wysokość, w zależności od inwestycji, wynosić będzie od 30 do 50 proc. kosztów, a nie jak obecnie 20-40 proc. Finansowe wsparcie na tworzenie noclegowni i domów dla bezdomnych ma być udzielane także związkom międzygminnym, gminom oraz organizacjom pożytku publicznego.
- To jest dość duża zachęta dla gmin, szczególnie w sytuacji, gdy budynek, który już istnieje, chce się zaadaptować na mieszkania socjalne czy komunalne - mówi Marek Trojański, inspektor Urzędu Gminy Krzyżanowice.
- Zmiany mają zwiększyć zainteresowanie inwestorów systemowym programem budowy domów socjalnych - tłumaczy Stanisław Kuroń.
Inwestycje TBS
Natomiast tworzenie mieszkań komunalnych, także z państwowych pieniędzy, ma odbywać się w ramach inwestycji prowadzonej przez towarzystwo budownictwa społecznego (TBS). Warunkiem uzyskania środków z budżetu będzie zwiększenie przez gminę zasobu lokali socjalnych lub mieszkań chronionych.
- Kierunek wspierania gmin z budżetu w powiększaniu mieszkaniowego zasobu komunalnego jest słuszny. Jednak przyznawanie finansowego wsparcia gminie w przypadku powiększania tzw. zasobu komunalnego powinno być poprzedzone złożeniem przez gminę informacji, ile i jakie budynki lub lokale gmina sprzedała w okresie ostatnich dziesięciu lat i na jakie cele przeznaczyła środki z tego tytułu - uważa profesor Hanka Zaniewska, kierująca Zakładem Mieszkalnictwa Instytutu Rozwoju Miast.
Umowy z inwestorami będzie podpisywał Bank Gospodarstwa Krajowego, gospodarujący funduszem dopłat. On też ma wypłacać i rozliczać wypłacone środki. Jednocześnie za każde mieszkanie komunalne powstałe dzięki dofinansowaniu państwa gmina będzie musiała wydzielić odpowiednią liczbę lokali socjalnych z dotychczas posiadanych lokali.
- Ostatnio trudno było o konsekwentną realizację jakiegokolwiek wieloletniego planu polityki mieszkaniowej - twierdzi Marek Zawiślak, dyrektor departamentu strategii budownictwa i mieszkalnictwa w Ministerstwie Infrastruktury.
- Obecnie przygotowywane są założenia polityki mieszkaniowej, które mają uporządkować system wspierania mieszkalnictwa przez państwo i w których znajdą się konkretne propozycje wydatków na budownictwo mieszkaniowe w perspektywie kilkuletniej - dodaje Marek Zawiślak.
Zakup mieszkań komunalnych
Gminy będą pozyskiwać mieszkania komunalne, nieposiadające statusu lokali socjalnych. Powstanie też możliwość zakupienia całego budynku. Warunkiem będzie jednak zachowanie dotychczasowego ograniczenia, że w jednym budynku nie może być więcej lokali socjalnych niż połowa wszystkich mieszkań.
- Gmina, występując o wsparcie finansowe powiększania swojego zasobu, powinna wskazywać, ile i jakiego rodzaju umów najmu będzie zawierała w tym zasobie - mówi profesor Hanka Zaniewska.
Przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od ich przyjęcia.
Daria Stojak
daria.stojak@infor.pl