Wydłużenie z 14 do 30 dni prawa do zasiłku opiekuńczego oraz umożliwienie korzystania z elastycznych form zatrudnienia, w tym z ruchomych godzin pracy i telepracy – takie udogodnienia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych zaczęły obowiązywać w czerwcu dzięki wejściu w życie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja dotychczasowych przepisów pozwala na realizację drugiego etapu kompleksowego wsparcia dla rodzin wychowujących niepełnosprawne dzieci w ramach programu „Za życiem”.
Dłuższy zasiłek opiekuńczy
W myśl nowych przepisów ubezpieczeni chorobowo mogą skorzystać z dłuższego zasiłku opiekuńczego w przypadku choroby dziecka niepełnosprawnego do 18 roku życia lub jego opiekuna, a także w przypadku porodu tego ostatniego. Rozwiązanie ma ułatwić rodzicom łączenie opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym z wykonywaniem aktywności zawodowej. W praktyce chodzi tu o wydłużenie prawa do zasiłku opiekuńczego o 16 dni w przypadku chorych dzieci niepełnosprawnych między 14 a 18 rokiem życia.
Z dłuższego okresu pobierania zasiłku opiekuńczego mogą korzystać osoby ubezpieczone chorobowo, które łączą pracę zawodową z opieką nad chorym dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności ze wskazaniem o konieczności stałej lub długotrwałej opieki bądź pomocy ze strony innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz o potrzebie stałego udziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji – do ukończenia 18 lat.
Uprawnieni do wydłużonego okresu zasiłku opiekuńczego są również rodzice takich dzieci w razie porodu lub choroby małżonka lub rodzica stale sprawującego opiekę nad dzieckiem, jeśli te okoliczności mu ją uniemożliwiają, a także w przypadku pobytu małżonka lub rodzica stale opiekującego się dzieckiem w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym.
Udogodnienia dla rodziców niepełnosprawnych dzieci
Na tym jednak nie koniec. Rodzicom niepełnosprawnych dzieci umożliwiono korzystanie z elastycznych form zatrudnienia, w tym z ruchomych godzin pracy i telepracy (praca w domu) na wniosek wiążący pracodawcę. Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawca co do zasady nie może odmówić takich form zatrudnienia.
Dla kogo telepraca?
Obecnie możliwość świadczenia pracy w formie telepracy w drodze wniosku niewiążącego pracodawcę nie jest uzależniona od zawarcia przez niego porozumienia z organizacjami związkowymi, dotyczącego warunków stosowania telepracy, jak również od określenia tych zasad w regulaminie pracy i dotyczy każdego pracownika.
Wyjątek od reguły
Z możliwości wykonywania pracy w formie telepracy na wniosek wiążący pracodawcę mogą natomiast skorzystać rodzice:
- posiadający zaświadczenie lekarskie, potwierdzające występowanie u dziecka ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia albo nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie jego rozwoju bądź w trakcie porodu,
- dziecka mającego orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym jej stopniu,
- dziecka posiadającego opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju lub orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
Pracodawca może odmówić uwzględnienia wniosku o wykonywanie pracy w formie telepracy tylko wtedy, gdy jego uwzględnienie nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracownika o przyczynie odmowy. Może to zrobić na piśmie lub w formie elektronicznej.
Elastyczny czas pracy
Wyżej wymieniona grupa rodziców może także skorzystać na wniosek wiążący pracodawcę z elastycznych form organizacji czasu pracy. W praktyce chodzi tu o system przerywanego czasu pracy, ruchomy czas pracy i indywidualny rozkład czasu pracy. Także w tym przypadku pracodawca może odmówić uwzględnienia wniosku, jeżeli jego uwzględnienia jest niemożliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynach odmowy pracodawca informuje pracownika na piśmie lub w formie elektronicznej.
Uprawnienia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych nie są ograniczone wiekiem dziecka
Z telepracy i elastycznych form organizacji czasu pracy mogą korzystać także rodzice opiekujący się dorosłymi dziećmi niepełnosprawnymi, tj. po ukończeniu przez nie 18 roku życia.