Celem ustawy jest zapewnienie dostępności autobusowego publicznego transportu zbiorowego dla obywateli z uwagi na niewystarczający poziom środków finansowych na realizację zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego w powyższym zakresie.
Wprowadzone regulacje mają przeciwdziałać wykluczeniu transportowemu mieszkańców niewielkich miejscowości poprzez dofinansowanie autobusowego publicznego transportu zbiorowego.
Na mocy uchwalonej ustawy, utworzony zostanie państwowy fundusz celowy – Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, zwany dalej „Funduszem”. Dysponentem Funduszu będzie minister właściwy do spraw transportu, natomiast obsługę bankową zapewniał będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Zakresem przedmiotowym ustawy objęto również kwestie związane z funkcjonowaniem Funduszu oraz zasady dofinansowania ze środków Funduszu realizacji zadań własnych organizatorów publicznego transportu zbiorowego – jednostek samorządu terytorialnego - w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Przepisy uchwalonej ustawy nie mają zastosowania do przewozów, które realizowane są w ramach komunikacji miejskiej.
Środki Funduszu pochodzić będą głównie z wpływów z tytułu: opłaty emisyjnej, opłaty zastępczej, opłaty paliwowej, dochodów z kar pieniężnych i grzywien oraz opłat i zezwoleń pobieranych przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego i Wojewódzkich Inspektorów Transportu Drogowego, z budżetu państwa w części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw transportu. Środki z Funduszu będą trafiały do organizatorów publicznego transportu zbiorowego w wyniku dwuetapowego postępowania. W pierwszej kolejności, dysponent Funduszu – minister właściwy do spraw transportu – będzie dokonywał podziału środków przewidzianych na dany rok budżetowy w planie finansowym Funduszu pomiędzy województwa. Następnie środki przeznaczone dla danego województwa będą przekazywane organizatorom publicznego transportu zbiorowego przez wojewodę po rozpatrzeniu wniosku organizatora i zawarciu umowy.
Szczegółowy sposób podziału środków określało będzie rozporządzenie Rady Ministrów. Przy dokonywaniu podziału, uwzględniona zostanie: powierzchnia województwa, liczba jego mieszkańców oraz praca eksploatacyjna na liniach o charakterze użyteczności publicznej, wyrażona w wozokilometrach, zaplanowana do wykonania w planach transportowych poszczególnych województw. Dopłata została ustalona na kwotę nie wyższą niż 0,80 zł do 1 wozokilometra przewozu autobusowego o charakterze użyteczności publicznej.
Warunkiem uzyskania dopłaty jest sfinansowanie ze środków własnych organizatora części ceny usługi w wysokości nie mniejszej niż 10% oraz zawarcie umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Zobacz: Organizacja
Opiniowana ustawa nowelizuje szereg ustaw, w tym: ustawę z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, ustawę z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach, ustawę z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, ustawę z dnia 16 grudnia 2005 r. o Funduszu Kolejowym, ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, ustawę z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, ustawę z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz ustawę z dnia 5 lipca 2018 r. o tachografach. Zmiany wprowadzane w poszczególnych ustawach, regulują kwestie związane ze źródłami finansowania Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.
Ustawa wejdzie w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 5 pkt 2 i art. 39, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. oraz art. 5 pkt 3, art. 31 pkt 1 i pkt 2 lit. a w zakresie ust. 31 oraz pkt 3 i 4, art. 38 i art. 40 pkt 1, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
Źródło: https://www.prezydent.pl