Projekt likwiduje brak istnienia w Polsce aktu prawnego regulującego zasady budowy i funkcjonowania infrastruktury informacji przestrzennej, choć obowiązek gromadzenia, aktualizacji i udostępniania danych dotyczących powierzchni Ziemi dotyczy wielu organów publicznych. Dane przestrzenne to m.in. położenie i adresy budynków, granice gruntów, uzbrojenie terenu, sieci transportowe, wodociągowe, gazowe, telekomunikacyjne, obszary chronione, urządzenia do monitorowania środowiska, rozmieszczenie ludności, zasoby energetyczne, itd.
Infrastruktura informacji przestrzennej ma obejmować wszystkie szczeble administracji publicznej i będzie służyć wszystkim jej użytkownikom w kraju i Unii Europejskiej.
Zbiory danych przestrzennych w postaci elektronicznej będą dostępne dla administracji, przedsiębiorców i obywateli. Projekt ustawy przewiduje, że dostęp do zbiorów będzie możliwy przez internet. Rozwiązanie to pozwoli ograniczyć uznaniowość urzędników, zarówno w udostępnianiu informacji, jak i podejmowaniu decyzji.
Istotą infrastruktury informacji przestrzennej jest interoperacyjność, czyli możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych gromadzonych przez różne podmioty. Współdziałanie partnerów współtworzących infrastrukturę oznacza budowę jej wspólnych elementów z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i urządzeń, które zapewnią współdziałanie różnych systemów teleinformatycznych. Konieczne jest więc ujednolicenie pojęć i terminów stosowanych w informacji przestrzennej w różnych dziedzinach wiedzy, gospodarki, a często w różnych środowiskach. Ponadto w projekcie ustawy określono zasady współdziałania organów administracji publicznej w tworzeniu infrastruktury przestrzennej oraz wspólnym korzystaniu z prowadzonych przez te jednostki zbiorów danych.
Projekt wprowadza zmiany w ustawach: Prawo geodezyjne i kartograficzne, Prawo geologiczne i górnicze, Prawo ochrony środowiska, ustawie o statystyce publicznej, o ochronie przyrody, o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ponadto włącza do polskiego systemu prawnego wymogi dyrektywy INSPIRE, która ustanowiła infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej. Za tworzenie, utrzymywanie i rozwijanie infrastruktury informacji przestrzennej będzie odpowiedzialny Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, a część przypisanych mu zadań ma wykonywać przy pomocy Głównego Geodety Kraju.
Będzie on prowadził, m.in. z marszałkami województw, państwowy rejestr granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju, zintegrowany z ewidencją gruntów i budynków oraz ewidencją miejscowości, ulic i adresów. Rejestr ten będzie umożliwiał gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie danych dotyczących m.in. podziału kraju na potrzeby ewidencji gruntów i budynków, właściwość miejscową sądów, urzędów skarbowych, nadleśnictw, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, itd. Rejestr będzie zawierał również adresy i ich lokalizację przestrzenną.
Nowym zadaniem Głównego Geodety Kraju będzie ponadto tworzenie systemu i programu szkoleń w dziedzinie infrastruktury informacji przestrzennej oraz współdziałanie w ich realizacji z ośrodkami naukowymi, badawczo-rozwojowymi, organizacjami zawodowymi oraz firmami. Główny Geodeta Kraju będzie miał także rozszerzone kompetencje dotyczące modernizacji ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości), tworzenia baz danych topograficznych i ogólnogeograficznych wraz z numerycznymi modelami terenu oraz zobrazowań lotniczych i satelitarnych.
Przestanie obowiązywać przepis dotyczący założenia i prowadzenia dla całego kraju mapy zasadniczej. Zgodnie z nowymi przepisami, obowiązkowe będzie założenie i prowadzenie w systemie informatycznym bazy danych obiektów topograficznych w skalach 1:500 – 1:5000. Baza obejmie miasta oraz zwarte, zabudowane i przeznaczone pod budowę obszary wiejskie i ma być zintegrowana z innymi bazami, m.in. z ewidencją gruntów i budynków.
Projekt ustawy jest elementem rządowego planu działania w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce.
NiP
samorzad.infor.pl / KPRM