"Aby w pełni wywiązać się ze zobowiązań unijnych związanych z gospodarką odpadami komunalnymi, należy wprowadzić do prawa zasady, zgodnie z którymi gminy staną się faktycznymi właścicielami odpadów komunalnych" - powiedział w Sejmie wiceminister środowiska Bernard Błaszczyk.
Dodał, że jednostki samorządu powinny mieć odpowiednie instrumenty finansowe, pozwalające na realizację tych zadań. Gmina będzie miała w ten sposób środki na zorganizowanie systemu zagospodarowania odpadów - składowisk, sortowni, spalarni - i działania edukacyjne.
Błaszczyk przedstawiał w Sejmie informację na ten temat na wniosek Tadeusza Arkita (PO). W ocenie posła Platformy, jeśli dojdzie do zmian w przepisach, zgodnie z którymi gminy staną się właścicielami odpadów komunalnych, to mieszkańcy nie będą chcieli pozbywać się śmieci w niedozwolonych miejscach. "Posprzątajmy najpierw w przepisach, nie będzie trzeba sprzątać w lasach" - mówił Arkit.
W ocenie resortu środowiska, gminy powinny ustalić jednolite opłaty dla wszystkich mieszkańców, które byłyby wnoszone podobnie jak opłaty za wodę, ogrzewanie, czy gaz. Opłata ta miałaby pokrywać koszty zagospodarowania odpadów wytworzonych w gospodarstwie domowym.
Błaszczyk podał, że firmy odbierające odpady od mieszkańców wyłaniane byłyby w drodze przetargu. Odebrane śmieci trafiałyby do regionalnej instalacji zagospodarowania odpadów.
Resort chce, by plany gospodarki odpadami były opracowane na szczeblu krajowym i wojewódzkim, a plany wojewódzkie powinny mieć status prawa miejscowego.
Obecne przepisy zobowiązują gminy do utrzymania porządku i czystości. To właściciel nieruchomości ustala, z którą firmą podpisze umowę na wywóz śmieci.
Błaszczyk podkreślił, że obecny system nie skłania do inwestowania w droższe metody utylizacji lub odzysku - odpady głównie trafiają na wysypiska. "Selektywnie zbiera się jedynie 7 proc. odpadów, reszta trafia na wysypiska albo do nieprzeznaczonych do tego miejsc" - mówił. Faktycznie na wysypiska trafiają odpady bez żadnego zmniejszenia ich objętości - dodał wiceminister.
Przypomniał, że unijne prawo zobowiązuje nasz kraj do odzysku odpadów i zmniejszenia ilości śmieci trafiających na wysypiska. "Bez zmian prawno-organizacyjnych nie będziemy w stanie wypełnić standardów unijnych w terminie" - dodał.
Według Błaszczyka obywatel, który zapłaci gminie za odpady, nie będzie miał powodu wywozić ich do lasu. Będzie oczekiwał, że w ramach tej opłaty gmina odbierze od niego wszystkie odpady, które wytworzy. Nowe rozwiązania pozwolą jednolitym systemem objąć wszystkich mieszkańców gminy - podkreślał.
Projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach jest przygotowywany przez rząd. W listopadzie został powołany międzyresortowy zespół roboczy do przygotowania założeń tej nowelizacji. Po zaakceptowaniu tych założeń Rządowe Centrum Legislacji przygotuje tekst projektu - wyjaśnił.
Błaszczyk zapowiadał wcześniej, że "Kodeks odpadowy" - jedna ustawa, która połączy wszystkie normy prawne związane z odpadami - powinien być gotowy w 2012 r. Kodeks uwzględni wszystkie aspekty gospodarki odpadami zgodnie z wytycznymi prawa unijnego.
PAP