Strategia obejmuje zagadnienia: od promocji zmiany wizerunku metropolii, przez projekty infrastrukturalne dotyczące m.in. ochrony środowiska, transportu, komunikacji publicznej, po badania dotyczące jakości życia i jakości przestrzeni publicznej w aglomeracji. O zakończeniu prac nad opracowywanym od dwóch lat dokumentem poinformował PAP w środę rzecznik związku Krzysztof Krzemiński.
GZM działa od ponad dwóch lat, ma ułatwiać miastom aglomeracji m.in. wspólne planowanie i prowadzenie inwestycji oraz staranie się o środki na ich finansowanie. Jednym z pierwszych działań Związku było rozpoczęcie prac nad stworzeniem wspólnego systemu gospodarki odpadami, opartego m.in. na spalarniach odpadów. Budowę tego systemu - obok innych przedsięwzięć inwestycyjnych i nieinwestycyjnych - wpisano do strategii.
Kluczowymi zadaniami do realizacji przez metropolię uznano w dokumencie np. ubieganie się o organizację Wystawy Światowej EXPO po 2015 r., stworzenie Ośrodków Kultury Regionalnej, opracowanie wytycznych zagospodarowania przestrzennego metropolii oraz stworzenie programów: rozwoju gospodarczego, stypendialnego, polityki zdrowotnej, rekultywacji terenów poprzemysłowych i zaopatrzenia mieszkańców w energię.
Wśród kluczowych przedsięwzięć transportowych o zasięgu metropolitalnym, również do zrealizowania lub koordynacji przez GZM, wymieniono: opracowanie studium transportowo-komunikacyjnego, budowę sieci międzynarodowych dworców autobusowych i szybkiej kolei regionalnej Dąbrowa Górnicza - Gliwice i Tychy - Pyrzowice, modernizację infrastruktury tramwajowej i trolejbusowej oraz dokończenie Drogowej Trasy Średnicowej z Katowic do Gliwic wraz z jej rozbudową w stronę Jaworzna, Dąbrowy Górniczej i Czeladzi.
Uzupełniającymi działaniami GZM, sprzyjającymi poprawie wizerunku i jakości życia w aglomeracji, mają być: ubieganie się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 (z liderem - Katowicami), przygotowanie samodzielnych stoisk na EXPO w Korei w 2012 r. i Mediolanie w 2015 r., przeanalizowanie zasadności utworzenia Metropolitalnego Związku Transportu Publicznego, zbadanie opinii mieszkańców nt. jakości życia i preferencji dot. spędzania czasu, a także utworzenie stanowisk informacji o metropolii w urzędach tworzących ją miast.
Inne ważne dla metropolii projekty uzupełniające, które zgodnie ze strategią mają być przez nią koordynowane - to m.in.: budowa interaktywnego muzeum techniki lub astronautyki, opracowanie planu gospodarowania wodami, promocja energooszczędności i zielonej energii, budowa centrum zagospodarowania osadów ściekowych, opracowanie zasad pomagających zwalczać dzikie wysypiska.
GZM zamierza też utworzyć w obrębie swojej struktury jednostkę zarządzającą drogami o znaczeniu regionalnym oraz opracować dla miast aglomeracji wspólne programy rewitalizacji blokowisk, aktywizacji społeczno-gospodarczej centrów miast czy też koncepcję metropolitalnej sieci dróg rowerowych.
W strategii, obok projektów do realizacji przez metropolię, zapisano też 46 kluczowych i 65 uzupełniających przedsięwzięć do realizacji przez m.in.: samorządy poszczególnych miast i województwa wraz z ich jednostkami budżetowymi, uczelnie, zarządców dróg i prywatnych inwestorów, a także 4 zadania w przylegającej do miast GZM Czeladzi. Zdecydowana większość projektów wdrażanych lub koordynowanych przez Związek ma ruszyć przed 2015 r.
Wstępne założenia do Strategii pracownicy biura GZM opracowali na początku 2008 r. Ostateczna wersja dokumentu, nad którą prace koordynował socjolog z Uniwersytetu Śląskiego prof. Marek Szczepański, powstała m.in. w drodze uzgodnień z ponad setką przedstawicieli miast aglomeracji, konsultantów i ekspertów. Wraz z ukończeniem strategii swoją pracę zakończył dotychczasowy szef biura GZM Piotr Popiel. Jego następcą ma zostać b. wojewoda śląski Wojciech Czech.