W dniu 28 listopada 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, w którym uznał za zgodny z prawem Unii Europejskiej zakaz noszenia w miejscu pracy wszelkich widocznych symboli ujawniających przekonania światopoglądowe lub religijne, wydany przez administrację publiczną. Zdaniem TSUE taki zakaz nie jest dyskryminujący, jeżeli jest stosowany w sposób ogólny i bez rozróżnienia względem wszystkich pracowników tej administracji i ogranicza się do tego, co ściśle konieczne.
- Zakaz noszenia chusty islamskiej w miejscu pracy w belgijskiej gminie. Czy jest to dyskryminacja?
- TSUE: jeżeli wszystkim pracownikom zabroniono noszenia w pracy widocznych symboli religijnych, to nie jest dyskryminacja
Zakaz noszenia chusty islamskiej w miejscu pracy w belgijskiej gminie. Czy jest to dyskryminacja?
Trybunał rozpatrywał sprawę pracownicy gminy Ans (Belgia), która pełni funkcję kierownika biura i co do zasady nie ma kontaktu z użytkownikami usług publicznych. Pracownicy tej zakazano noszenia chusty islamskiej w miejscu pracy. Ponadto gmina zmieniła swój regulamin pracy i zobowiązuje obecnie swoich pracowników do przestrzegania ścisłej neutralności: zakazuje się wszelkich form prozelityzmu, a noszenie widocznych symboli ujawniających przynależność ideologiczną lub religijną jest zakazane w odniesieniu do wszystkich pracowników, w tym pracowników niemających kontaktu z obywatelami.
Owa pracownica skierowała sprawę do sądu pracy - wnosiła o stwierdzenie, że jej wolność religii została naruszona i że jest ofiarą dyskryminacji.
Rozpatrujący sprawę sąd pracy w Liège w odesłaniu prejudycjalnym zapytał TSUE, czy ustanowiona przez gminę regulacja dotycząca ścisłej neutralności prowadzi do dyskryminacji niezgodnej z prawem Unii Europejskiej.
TSUE: jeżeli wszystkim pracownikom zabroniono noszenia w pracy widocznych symboli religijnych, to nie jest dyskryminacja
Trybunał Sprawiedliwości UE w omawianym wyroku odpowiedział, że politykę ścisłej neutralności, jaką administracja publiczna stosuje wobec swoich pracowników w celu ustanowienia całkowicie neutralnego środowiska administracyjnego, można uznać za obiektywnie uzasadnioną celem zgodnym z prawem UE.
Zdaniem TSUE również uzasadniony jest wybór przez inną administrację publiczną:
- polityki zezwalającej, w sposób ogólny i bez rozróżnienia, na noszenie widocznych symboli ujawniających przekonania, w szczególności światopoglądowe lub religijne, w tym w kontaktach z użytkownikami usług publicznych lub
- zakaz noszenia takich symboli ograniczony do sytuacji wiążących się z takimi kontaktami.
Trybunał uznał, że każde państwo członkowskie, i każda jednostka niższego rzędu niż państwo w ramach swoich kompetencji, dysponuje zakresem uznania w odniesieniu do koncepcji neutralności służby publicznej, jaką zamierza wspierać w miejscu pracy, w zależności od kontekstu, w jakim funkcjonuje.
Ale - jak wskazał TSUE - cel ten powinien być realizowany w sposób spójny i systematyczny, a środki przyjęte dla jego osiągnięcia powinny ograniczać się do tego, co ściśle konieczne. Do sądów krajowych należy zbadanie przestrzegania tych wymogów.
Źródło: Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 listopada 2023 r. w sprawie C-148/22.