Kto deklaruje przekazanie swojego ciała po śmierci do celów naukowych? "Ludzkiej anatomii nie da się odtworzyć na żadnym plastikowym modelu"

Kto deklaruje przekazanie swojego ciała po śmierci do celów naukowych? / Shutterstock

Przekazanie zwłok po śmierci na cele dydaktyczne funkcjonuje w społecznej świadomości znacznie mniej, niż dawstwo narządów. Kto przekazuje swoje ciało po śmierci do celów naukowych? Dlaczego żaden model nie będzie tak doskonały jak ciało człowieka?  

Dlaczego ludzie przekazują ciała po śmierci na cele dydaktyczne

Koordynatorka Programu Świadomej Donacji na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie mgr Jolanta Lisiecka przypomniała, że funkcjonuje on na uczelni od 2009 roku. "W tym czasie 490 osób zadeklarowało przekazanie swojego ciała po śmierci do celów naukowych" – poinformowała.

Jak zaznaczyła, wśród nich są osoby o różnym przekroju społecznym np. poeta, górnik, ksiądz, nauczyciel, pielęgniarka, lekarz. "Mamy też dużo małżeństw, które wspólnie składają akty donacji. Część stanowią też osoby starsze i samotne. Aczkolwiek mieliśmy też przypadki osób młodych, które usłyszały śmiertelną diagnozę, np. nowotwór i wkrótce potem zmarły" – zwróciła uwagę Jolanta Lisiecka.

Zapytana o najczęstsze motywacje donatorów wskazała przede wszystkim na wdzięczność personelowi medycznemu za uratowanie życia swojego, czy bliskich. "Spora grupa decyduje się na to również, aby odciążyć rodzinę, która na przykład przebywa za granicą. Dla niektórych ważne są też względy finansowe, ponieważ za koszty pochówku w takiej sytuacji odpowiada uczelnia" – dodała koordynatorka.

Dawstwo narządów znacznie popularniejsze

Prof. Grzegorz Staśkiewicz, kierownik Zakładu Anatomii Prawidłowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie zauważył, że w świadomości społecznej przekazanie zwłok po śmierci na cele dydaktyczne funkcjonuje znacznie mniej, niż dawstwo narządów.

"Oddając narządy można uratować kilka osób, mamy do czynienia z momentalnym sukcesem, natomiast w przypadku donacji zwłok nie ma od razu tak bezpośredniego przełożenia. Efekt związany z poprawą kształcenia lekarzy jest widoczny dopiero w dłuższej perspektywie, ale to nie oznacza, że jest mniej ważny. Myślę, że nasi donatorzy mają poczucie spełnienia, że mogą przyczynić się do poprawy jakości opieki zdrowotnej, jaką przyszli lekarze będą świadczyć" – zaznaczył profesor.

Co się dzieje z ciałem na uczelni

Zapytany został o to, co dzieje się ze zwłokami donatora po jego śmierci wyjaśnił, że ciało trafia do Zakładu Anatomii UM, gdzie jest utrwalane, preparowane i przechowywane w specjalnych basenach z formaliną. "Podczas zajęć pozwala to studentom na – warstwa po warstwie – wchodzenie w głąb budowy anatomicznej. Chodzi o to, żeby sami mogli dotknąć, zobaczyć, sprawdzić, jak wyglądają np. mięśnie, czym różnią się od ścięgna, jak zachowuje się tętnica, czy żyła" – wyjaśnił prof. Staśkiewicz.

"Dostępne modele anatomiczne powstają na podobnej zasadzie, co rysunki w atlasie, czyli tętnice zaznaczone są na czerwono, żyły na niebiesko, a nerwy na żółto. Natomiast na zwłokach nie ma tych kolorów, trzeba samemu zorientować się, że tętnica ma sprężystą, grubą ścianę, żyła będzie zapadnięta, a nerw będzie miał jeszcze inną strukturę pod palcami. Tego nie da się niczym innym zastąpić" – podkreślił kierownik.

Jego zdaniem, ludzkiej anatomii nie da się odtworzyć na żadnym plastikowym modelu. Zauważył, że każdy człowiek jest inny, a modele anatomiczne prezentują zaledwie wybrane, typowe układy struktur anatomicznych.

"Dlatego staramy się na zajęciach wprowadzać rotacje, aby studenci mieli porównanie, bo przecież nie będą mieć tylko jednego pacjenta przez całe swoje życie. Chcemy, żeby poznawali różne wersje anatomii. Wśród donatorów są przecież osoby młodsze, starsze, szczupłe, otyłe, kobiety, mężczyźni, zdrowi, po chorobach" – wymienił prof. Staśkiewicz oceniając, że stąd jest to niezastąpiona pomoc w dydaktyce i nauce studentów.

Ciało przekazane na cele naukowe służy najczęściej studentom przez jeden rok akademicki. Następnie poddawane jest kremacji i czeka na wspólny pochówek w uczelnianym grobie na cmentarzu komunalnym na Majdanku w Lublinie. Taki pogrzeb odbywa się co kilka lat. "Następny będzie najprawdopodobniej w przyszłym roku" – zapowiedział profesor.

Szczegółowe informacje na temat aktu donacji można uzyskać telefonicznie pod numerem 81 448 60 20 lub na stronie internetowej Zakładu Anatomii Prawidłowej UM w Lublinie.

Autorka: Gabriela Bogaczyk

gab/ mir/

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Sektor publiczny
Jak wybierać bezpieczną żywność?
08 maja 2024

Czy kryje się pod hasłem bezpieczna żywność? Czy potrafimy ją wybierać? Jaki jest związek między nauką o bezpieczeństwie żywności a żywnością, którą spożywamy każdego dnia?

Prezes CPK: nie można otworzyć nowego lotniska za wcześnie - gdy rozbudowane Okęcie i Modlin będą miały niewykorzystaną przepustowość
08 maja 2024

Nie możemy otworzyć nowego lotniska za wcześnie, gdy Okęcie i Modlin wciąż będą miały niewykorzystaną, a uzyskaną dzięki nowym inwestycjom przepustowość - powiedział "Rzeczpospolitej" prezes Centralnego Portu Komunikacyjnego Filip Czernicki.

Kiedy jest zakończenie roku szkolnego 2024?
07 maja 2024

Zakończenie roku szkolnego 2023/2024 – kiedy wypada? Ile dni wakacji będą mieli uczniowie? Sprawdź, którego czerwca jest zakończenie roku szkolnego.

Do kiedy maturzysta ma status ucznia?
07 maja 2024

Do kiedy maturzysta ma status ucznia? Czy po odebraniu świadectwa i po maturze legitymacja szkolna traci ważność? Czy we wrześniu maturzysta już nie posiada statusu ucznia?

Matura 2024. Bunt i relacje międzyludzkie tematami rozprawek na egzaminie dojrzałości
07 maja 2024

W tym roku maturzyści mieli do wyboru dwa interesujące tematy rozprawki na egzaminie z języka polskiego na poziomie podstawowym.

Rewolucja w PIT. Plan ministra Domańskiego
07 maja 2024

Ministerstwo Finansów pracuje nad rewolucyjną reformą finansowania samorządów, która ma wejść w życie w 2025 r. Głównym celem jest zwiększenie wpływów samorządów z podatków, dzięki czemu w przyszłym roku do jednostek samorządu terytorialnego trafiłoby 27 mld zł więcej niż obecnie.

Matura 2024: ściągnij arkusze z polskiego. I odpowiedzi na zadania [język polski 7 V 2024 r.]
07 maja 2024

Arkusz egzaminacyjny z języka polskiego na poziomie podstawowym w nowej formule podzielony jest na dwa zeszyty. W pierwszym są dwa testy: "Test – Język polski w użyciu" i "Test historycznoliteracki". W drugim zeszycie trzeba napisać wypracowanie na jeden temat wybrany z dwóch zaproponowanych. Na napisanie egzaminu maturzyści mają 240 minut.

Mamy arkusze CKE z matury z języka polskiego! I odpowiedzi ekspertów!
07 maja 2024

Arkusze egzaminacyjne CKE na Infor.pl. Udostępniamy jednocześnie wstępne odpowiedzi na pytania przygotowane przez naszych specjalistów.

RIO: Specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli
06 maja 2024

Specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze powinien wynosić co najmniej 1 proc. planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych.

Von der Leyen: procedurę z art. 7 Traktatu o UE wobec Polski można już zamknąć. KE doceniła działania legislacyjne i nielegislacyjne
06 maja 2024

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała 6 maja 2024 r., że po ponad sześciu latach procedurę z art. 7 wobec Polski można zamknąć. Dla Polski rozpoczyna się nowy rozdział; gratuluję premierowi Donaldowi Tuskowi i jego rządowi - zaznaczyła.

pokaż więcej
Proszę czekać...