Dobro uczniów, podnoszenie jakości pracy szkoły, budowanie prestiżu zawodu nauczyciela, a także szersze niż dotychczas włączenie rodziców w sprawy istotne dla szkoły, to główne cele, których realizacji służyć mają propozycje zmian w ustawie Karta Nauczyciela.
Wśród najważniejszych, proponowanych zmian w Karcie Nauczyciela wyróżnić możemy:
1. Zmiana sposobu rozliczania środków wydatkowanych na wynagrodzenia nauczycieli
Średnie wynagrodzenie nauczycieli gwarantowane w ustawie Karta Nauczyciela nie zmieni się. Zgodnie z propozycjami ulegnie jednak zmianie sposób dzielenia puli środków przeznaczonej na ten cel. Będzie ona bowiem mogła być dzielona na wszystkich nauczycieli łącznie, a nie - jak dotychczas – w ramach danego stopnia awansu zawodowego.
Zasady naliczania i wypłacania jednorazowego dodatku uzupełniającego zostaną natomiast uelastycznione, dzięki czemu możliwe będzie wprowadzenie skuteczniejszych mechanizmów motywujących.
2. Ujednolicenie dodatku wiejskiego
Dodatek wiejski przyznawany będzie tylko nauczycielom świadczącym pracę na terenie wsi lub miasta do 5.000 mieszkańców. Niezależnie od stopnia awansu zawodowego wynosił będzie 10 proc. kwoty bazowej określonej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, obowiązującej w dniu 1 stycznia 2013 r.
Dodatek ten zostanie włączony do rozliczenia wynagrodzenia średniego.
3. Ograniczenie dodatków socjalnych
Projekt przewiduje stopniowe odejście od przyznawania dodatków socjalnych, takich jak prawo do lokalu mieszkalnego, do użytkowania działki gruntu szkolnego, zasiłek na zagospodarowanie albo dodatek mieszkaniowy.
Zakłada się, że zmiana zostanie dokonana z poszanowaniem praw nabytych. Oznacza to, że nauczyciele, którzy już korzystają z tych praw, nadal będą mogli z nich korzystać.
4. Nowe zasady przyznawania środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli
Środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli będą przeznaczane głównie na formy doskonalenia związane z obszarami wynikającymi przede wszystkim z:
• kierunków realizacji przez kuratorów oświaty polityki oświatowej państwa, ustalonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania,
• wniosków i wyników nadzoru pedagogicznego oraz wyników egzaminów zewnętrznych,
• realizacji podstawy programowej,
• diagnozowania potrzeb uczniów,
• indywidualizacji procesu kształcenia.
5. Nowe zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
Projektowana zmiana zakłada uelastycznienie przepisów dotyczących urlopu wypoczynkowego nauczycieli poprzez określenie:
• wymiaru - 47 dni roboczych w roku oraz
• termin urlopu - dni wolne od zajęć lekcyjnych.
W wyniku wprowadzonego rozwiązania nauczyciele będą mogli zatem korzystać z urlopu wypoczynkowego nie tylko w okresie ferii zimowych i letnich, lecz we wszystkie dni, w które nie odbywają się w szkole zajęcia lekcyjne, a więc także w czasie:
• 7 - 9 dni roboczych w okresie przerw świątecznych oraz
• 6 - 10 dni roboczych,
które dyrektor szkoły ustali jako dni wolne od zajęć dydaktyczno - wychowawczych.
Obecnie nauczyciele mają prawo do urlopu wypoczynkowego w okresie ferii zimowych i wakacji letnich, a dyrektor szkoły ma prawo zobowiązać nauczyciela do wykonywania czynności na rzecz szkoły przez 7 dni tego okresu.
Zobacz więcej Wiadomości.
6. Doprecyzowanie zasad udzielania urlopu dla poratowania zdrowia
Zmiany polegają na uzależnieniu przyznania urlopu dla poratowania zdrowia od wystąpienia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby związanej z warunkami pracy.
Urlop ten będzie mógł być udzielany wyłącznie przez lekarza medycyny pracy, a nie - jak dotychczas - przez lekarza pierwszego kontaktu.
O urlop dla poratowania zdrowia nauczyciele będą mogli występować po 20 latach pracy, a nie po 7 jak obecnie. Łączny czas urlopu będzie mógł wynieść 1 rok (dotychczas 3 lata).
7. Ewidencjonowanie czasu pracy nauczycieli
Nauczyciele będą mieli obowiązek rejestrowania najważniejszych dla procesu dydaktycznego zadań realizowanych w ramach swoich obowiązków jak:
• dostępność nauczyciela w szkole dla rodziców uczniów,
• udział w posiedzeniach rad pedagogicznych oraz zespołach realizujących zadania na rzecz dziecka i ucznia tworzonych przez dyrektora szkoły – o ile nauczyciel jest zobowiązany do realizacji tych zajęć i czynności,
• doskonalenie zawodowe uzgodnione z dyrektorem szkoły realizowane zgodnie z zakresami doskonalenia określonymi w ustawie.
Zajęcia i czynności będą rejestrowane w okresach miesięcznych, w miarę ich realizacji i w formie określonej przez organ prowadzący szkołę.
8. Zwiększenie roli rodziców w życiu szkoły
Projekt przewiduje rozszerzenie udziału przedstawicieli rodziców w procedurze awansu zawodowego nauczycieli i procedurze oceny pracy nauczycieli poprzez:
• włączenie obligatoryjnej opinii rady rodziców do oceny pracy nauczyciela,
• udział przedstawiciela rady rodziców w charakterze obserwatora w pracach komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych nadających stopień awansu zawodowego nauczyciela.
9. Inne zmiany
• Ułatwienie finansowania dodatkowych zajęć realizowanych przez nauczycieli w ramach projektów i programów finansowanych z udziałem środków unijnych.
• Doprecyzowanie przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli. Określenie zasad postępowania na poziomie ustawy. Przeniesienie postępowania dyscyplinarnego do środowiska bliższego szkole.
• Przejęcie przez ministra edukacji narodowej obowiązku sfinansowania jednorazowej gratyfikacji dla nauczycieli otrzymujących tytuł honorowy profesora oświaty.
• Zmiana organu właściwego do nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego w procedurze nadawania stopnia awansu zawodowego oraz rozszerzenie skróconej ścieżki awansu zawodowego.
Rozszerzenie na wszystkich nauczycieli - bez względu na wymiar i miejsce zatrudnienia - przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz wymogów nawiązania stosunku pracy i wygaśnięcia stosunku pracy dotyczących niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie oraz nietoczenia się postępowania karnego lub dyscyplinarnego.
Podstawa prawna:
• Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (projekt z 21 marca 2013 r.).