W Sejmie dwa projekty ws. zmian w Kodeksie wyborczym
Nagrywanie prac obwodowych komisji wyborczych, klasyfikacja głosów nieważnych, pojedyncza karta do głosowania - to propozycje zawarte w dwóch projektach zmian w Kodeksie wyborczym, którymi w tym tygodniu zajmie się Sejm. Jeden to projekt obywatelski, drugi - grupy posłów.
Oba projekty powstały w związku z kontrowersjami wokół ubiegłorocznych wyborów samorządowych.
Pierwszy z nich to, obywatelska inicjatywa ustawodawcza "Uczciwe wybory" - zawiera ona rozwiązania z projektu PiS odrzuconego przez Sejm w ub. roku.
Projekt obywatelski zakłada, że mężowie zaufania będą mogli rejestrować prace obwodowej komisji wyborczej jeszcze przed rozpoczęciem głosowania, czyli m.in. podczas sprawdzenia i opieczętowania urny wyborczej. Nagrywać prace komisji mogliby aż do zamknięcia lokalu wyborczego i podpisania protokołu z głosowania. Ponadto projekt dopuszcza "transmisję z lokalu wyborczego" w dniu głosowania.
Zobacz również: Zmiany w Kodeksie wyborczym od 2016 roku
W protokołach z głosowania miałyby znaleźć się przyczyny głosów nieważnych. Członkowie komisji i mężowie zaufania mieliby prawo do otrzymania kopii protokołu głosowania.
Projekt zakłada także, że karta do głosowania byłaby pojedynczą kartą zadrukowaną tylko po jednej stronie, opatrzoną pieczęcią obwodowej komisji wyborczej i hologramem umieszczanym na karcie podczas wydawania jej wyborcy przez komisję. Urna wyborcza miałaby być "przejrzysta", a głosy przed wrzuceniem do urny trzeba byłoby włożyć do koperty.
Zgodnie z projektem obywatelskim w skład Państwowej Komisji Wyborczej mieliby wchodzić - oprócz sędziów zgłaszanych przez prezesów TK, SN i NSA - także sędziowie rekomendowani przez kluby poselskie; kadencja sędziów odpowiadałaby kadencji Sejmu.
Obywatelska propozycja znosi zapisaną w Kodeksie wyborczym, możliwość przeprowadzenia dwudniowych wyborów, a także głosowanie korespondencyjce, które zdaniem projektodawców, "w istotny sposób zwiększa ryzyko nieprawidłowości". Projekt wprowadza zastrzeżenie dotyczące zmiany obwodów wyborczych. Ponadto komisarze wyborczy mieliby przejąć zadania wójta, burmistrza i prezydenta miasta dotyczące organizacji wyborów. Ponadto organizacje społeczne do komisji wyborczych mogłyby wyznaczyć po jednym obserwatorze społecznym. Projekt przedłuża także terminy na składanie i rozpatrywanie protestów wyborczych.
W projekcie wnioskodawcy proponują, aby urządzenia techniczne i oprogramowanie służące elektronicznej obsłudze wyborów były usytuowane na terytorium Polski i były w wyłącznej dyspozycji PKW i KBW.
Drugi z projektów, którymi w tym tygodniu zajmie się Sejmi, pod koniec lutego złożyli: posłowie należący obecnie do klubów: Zjednoczonej Prawicy, PSL, SLD, a także posłowie niezrzeszeni oraz posłanka koła Ruch Palikota. Są to m.in.: Jarosław Gowin (Zjednoczona Prawica), Patryk Jaki (Zjednoczona Prawica), Jacek Żalek (Zjednoczona Prawica), Tomasz Pacholski (PSL), Henryk Kmiecik (PSL), Tomasz Makowski (PSL), Marek Stolarski (SLD), Artur Górczyński (SLD), Przemysław Wipler (niezrz.), Łukasz Gibała (niezrz.), Adam Hofman (niezrz.), Małgorzata Marcinkiewicz (Ruch Palikota). Poparcie dla projektu pod koniec kwietnia wycofali Artur Dębski i Paweł Sajak (obaj obecnie w PSL).
W projekcie zaproponowano, by karty do głosowania były opatrywane naklejkami identyfikującymi oraz urzędowymi naklejkami wyborczymi - oznaczonymi unikalnym numerem oraz kodem kreskowym. Dzięki takiemu rozwiązaniu wyborca mógłby odszukać swój głos w stworzonym do tego celu systemie informatycznym. Wyborca oddawałby głos nie przez postawienie krzyżyka, ale naklejenie naklejki wyborczej. Informacje o karcie do głosowania do systemu wyborczego byłyby wprowadzane za pomocą skanera.
Projekt dopuszcza nagrywanie wszystkich czynności wyborczych, jeszcze przed rozpoczęciem głosowania jak m.in. przygotowanie urny wyborczej, głosowanie aż do sporządzenia i wywieszenia przez komisje obwodowe protokołu z głosowania.
Karta do głosowania miałaby być jednym, jednostronnie zadrukowanym arkuszem. Ponadto PKW w uchwale miałaby określić ujednolicony wzór urny wyborczej. Ponadto w protokołach z głosowania byłaby informacja o przyczynach głosów nieważnych.
Sejm pracuje już nad projektem prezydenckim noweli Kodeksu wyborczego; do Sejmu trafił także projekt SLD zmian w Kodeksie. (PAP)
Polecamy serwis: Ustrój i jednostki